بسیاری از مردم آکنه را با دوران نوجوانی مرتبط میدانند، اما این بیماری میتواند بزرگسالان را هم تحت تاثیر قرار دهد. در حقیقت، تعداد افرادی که به بیماری آکنه بزرگسالان مبتلا میشوند در طول دو دههی گذشته افزایش یافته است. آکنه دوران بزرگسالی در زنان شایعتر از مردان است، به طوری که در یک مطالعه شامل ۴۵۴ شرکتکنندهی بزرگسال، زنان ۸۵ درصد افراد مبتلا به آکنه را تشکیل میدادند. تغییرات هورمونی، استرس و بعضی از داروها همگی میتوانند علت آکنه بزرگسالی باشند. اگر میخواهید در مورد این بیماری شایع پوستی و راههای درمان آن اطلاعات بیشتری کسب کنید،
آکنه بزرگسالی چیست؟
آکنه یک بیماری التهابی است که از آن بهعنوان هشتمین بیماری پوستی شایع در سراسر جهان نام برده میشود. این بیماری معمولا در دوران بلوغ شروع میشود، اما میتواند در هر مرحله از زندگی رخ دهد و حتی در دوران بزرگسالی ادامه یابد.
آکنه زمانی ایجاد میشود که چربی و سلولهای مردهی پوست منافذ روی پوست را مسدود میکنند. علائم این بیماری میتواند در قسمتهای مختلف بدن از جمله قفسهی سینه، پشت و شانهها ظاهر شود، اما اغلب صورت را تحت تاثیر قرار میدهد. بیماری آکنه بزرگسالان ممکن است خفیف، متوسط یا شدید باشد:
- آکنهی خفیف شامل جوشهای کوچک، جوشهای سر سیاه و جوشهای سر سفید است.
- آکنهی متوسط از پاپولهایی تشکیل شده است که بین یکچهارم تا سهچهارم صورت یا بدن را میپوشانند.
- آکنهی شدید اغلب شامل قرمزی شدید، تورم و کیستهای عمیق است.
چه عواملی در ابتلا به بیماری آکنه بزرگسالان نقش دارند؟
آکنه در دوران نوجوانی شایعتر است، اما احتمال دارد تا ۳۰، ۴۰ و ۵۰ سالگی ادامه یابد. حتی بعضی از افراد ممکن است برای اولین بار در دوران بزرگسالی دچار آکنه شوند. آکادمی پوست آمریکا از عوامل زیر بهعنوان شایعترین علت آکنه در بزرگسالی نام میبرد:
۱. تغییرات هورمونی
افزایش هورمونهای جنسی یا نوسان آنها روی pH پوست تاثیر میگذارد، التهاب را افزایش میدهد و باعث میشود غدد پوست سبوم (روغن) بیشتری تولید کنند که این تغییرات همگی به آکنه دوران بزرگسالی منجر میشوند. عوامل مختلفی وجود دارند که میتوانند روی سطح هورمونها تاثیر بگذارند، از جمله:
- خونریزی قاعدگی
- بارداری
- یائسگی
- شروع مصرف قرصهای ضدبارداری هورمونی یا توقف استفاده از آنها
آکنهی هورمونی معمولا بهصورت عمیق و کیست مانند روی پوست ظاهر میشود و اغلب حساس یا دردناک است. اگر علاوه بر آکنه سایر علائم ناهنجاریهای هورمونی از جمله قاعدگی غیرطبیعی یا رشد موهای زائد را مشاهده کردید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا مورد ارزیابی قرار بگیرید.
۲. استرس عاطفی
استرس میتواند تغییرات بیولوژیکی زیادی در بدن ایجاد کند که ممکن است عوامل موثر در بروز بیماری آکنه بزرگسالان را تحریک کنند. برای مثال وقتی میترسید یا دچار اضطراب یا استرس میشوید، غدد فوق کلیوی شما مقدار زیادی هورمون کورتیزول تولید میکنند که این میتواند به افزایش تولید سبوم منجر شود و آکنه را بدتر کند.
۳. استرس فیزیکی
استرس فیزیکی هم ممکن است باعث تغییرات هورمونی، ضعف سیستم ایمنی و التهاب شود و احتمال ابتلا به آکنه را افزایش دهد. مهمترین عواملی که در بروز استرس فیزیکی نقش دارند عبارتند از:
- شرایط آب و هوایی بد
- کمبود خواب
- بیماری
- کمآبی بدن
- قرار گرفتن در معرض محرکهای محیطی از جمله آلودگی هوا
افرادی که آلرژی و میگرن دارند و کسانی که سیگار میکشند، بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به آکنه دوران بزرگسالی هستند.
۴. سابقهی خانوادگی
شواهد نشان میدهد که بعضی از افراد از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به آکنه هستند. معمولا وقتی با مشکل آکنه مواجه میشوید، یکی از اعضای خانوادهی شما هم در دوران نوجوانی یا بزرگسالی این مشکل را تجربه کرده است. این شخص نباید حتما والدین یا خواهر یا برادر شما باشد، حتی ممکن است یکی از اقوام دورتر مانند عمو، خاله یا پسر عمو باشد.
۵. محصولات پوست و مو
بعضی از محصولات بهداشتی و آرایشی ممکن است حاوی موادی باشند که پتانسیل ایجاد آکنه را دارند. بنابراین اگر مستعد ابتلا به بیماری آکنه بزرگسالان هستید، باید بهدنبال محصولاتی باشید که روی برچسب آنها به ویژگیهایی مانند غیرکومدوژنیک یا فاقد چربی اشاره شده است.
۶. تحریک تماسی
هر چیزی که پوست شما را تحریک کند، از شویندههای خشن گرفته تا استفاده از تیغ روی پوست خشک، میتواند سد دفاعی پوست را تحت تاثیر قرار دهد و باعث التهاب شود.
۷. باکتریها
اگر یک باکتری بهنام پروپیونی آکنه (Propionibacterium acnes) روی پوست تجمع پیدا کند، احتمال بروز آکنه افزایش مییابد. این باکتری زیر پوست جمع میشود، به طوری که نمیتوان از طریق پاکسازی سطح پوست به آن دسترسی پیدا کرد. به عبارت دیگر، شما نمیتوانید آن را بهسادگی با شستن صورت خود از بین ببرید.
ژل شستشو صورت اوک شاین مدل روغن درخت چای حجم ۲۰۰ میلی لیتر
۸. خوراکیها
بسیاری از مردم بر این باورند که مصرف بیش از حد آرد سفید، شیرینی، شکلات، لبنیات و فست فود در ابتلا به آکنه دوران بزرگسالی نقش دارد. اما کارشناسان نتوانستهاند این ادعا را ثابت کنند. اگر آکنهی شما بعد از خوردن بعضی از غذاها بدتر میشود، با متخصص پوست در مورد راههای شناسایی محرکهای بالقوه صحبت کنید. ممکن است پزشک از شما بخواهد که غذاها و نوشیدنیهای مصرفی خود را بنویسید.
۹. عوارض دارویی
بعضی از داروها با بروز آکنه در بزرگسالان مرتبط هستند، از جمله کورتیکواستروئیدها، داروهای ضدافسردگی، داروهای صرع و ویتامینهای گروهی B. اگرچه بسیاری از افراد از قرصهای ضدبارداری هورمونی برای کمک به درمان آکنه بزرگسالان استفاده میکنند، اما بعضی از این داروها هم ممکن است باعث آکنه شوند. بسته به شرایط شما، پزشک میتواند برایتان یک داروی ضدبارداری مناسب تجویز کند.
اگر مشکوک هستید که داروی مصرفی شما علت آکنه باشد، با پزشک در مورد گزینههای درمانی جایگزین صحبت کنید. اما قبل از مشورت با پزشک خودسرانه داروی خود را قطع نکنید.
۱۰. بیماریهای تشخیص داده نشده
در بعضی موارد، آکنه دوران بزرگسالان ناشی از یک بیماری زمینهای است، بنابراین درمان این بیماری اغلب میتواند باعث از بین رفتن آکنه شود. به عنوان مثال، افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) معمولا بهدلیل نوسان هورمونها دچار آکنه میشوند.
درمان آکنه بزرگسال
اگر آکنه برای شما مشکلات عاطفی ایجاد کرده یا غیرقابل کنترل است، با متخصص پوست در مورد راههای درمان آن مشورت کنید. پزشک میتواند نوع پوست و نوع آکنهی شما را تشخیص دهد و یک برنامهی درمانی مناسب را برایتان شروع کند.
درمان آکنه بزرگسالان شامل راهکارهای خانگی، محصولات بدون نسخه (OTC) و داروهای نیازمند نسخه است. نتیجهی درمان از فردی به فرد دیگر متفاوت است و همهی درمانها برای تمام بیماران کارساز نیستند. گاهی اوقات ممکن است داروهای OTC بهسرعت اثر کنند، اما اگر بعد از یک یا ۲ هفته نتوانستند شما را به نتیجهی دلخواه برسانند، بهتر است از پزشک کمک بگیرید.
۱. راهکارهای خانگی برای درمان بیماری آکنه بزرگسالان
راهکارهای خانگی برای درمان آکنه دوران بزرگسالی شامل استفاده از مکملهای خوراکی و محصولات موضعی است که مستقیما روی پوست مالیده میشوند. بعضی از این محصولات عبارتند از:
- آلوئهورا
- عصارهی چای سبز
- روغن درخت چای
- زینک (روی)
- ویتامین A
- پروبیوتیکها
در حال حاضر، شواهد علمی زیادی وجود ندارد که نشان دهد روشهای طبیعی میتوانند آکنهی بزرگسالان را کاهش دهند. با این حال، در بعضی از مطالعات مشاهده شده است که ترکیبات موجود در چای به کاهش ترشح سبوم کمک میکنند یا روغن درخت چای میتواند برای کاهش شدت آکنه مفید باشد.
به گفتهی متخصصان، بسیاری از درمانهای خانگی برای آکنهی شدید موثر نیستند. از سوی دیگر، بعضی از آنها مانند سرکهی سیب، خمیر دندان و آب لیموترش در واقع به سد دفاعی پوستی آسیب میرسانند و باعث تحریک بیشتر آن میشوند. با این حال، کمپرس گرم میتواند تا حدودی برای آکنهی کیستیک عمیق موثر باشد.
۲. درمان پزشکی بیماری آکنه بزرگسالان
چند داروی بدون نسخه یا نیازمند نسخه برای درمان آکنه بزرگسالی وجود دارد، از جمله:
- هیدروکسی اسیدها و سایر اسیدهای مفید
- قرصهای ضدبارداری خوراکی
- اسپیرونولاکتون
- آنتیبیوتیکها مثل تتراسایکلین
- رتینول یا فرم تجویزی آن رتین-A
- اسید سالیسیلیک یا بنزوئیل پراکسید
- کلاسکوترون یا Clascoterone (این کرم موضعی با تاثیر روی هورمونهای پوست از بروز آکنه جلوگیری میکند)
احتمالا چهار تا ۶ هفته طول میکشد تا تاثیر داروهای ضدآکنه مشخص شود. در بعضی از موارد، ممکن است آکنه بعد از ۲ تا سه ماه بهطور کامل از بین برود.
راههای پیشگیری از بیماری آکنه بزرگسالان
رعایت نکات زیر میتواند احتمال بروز آکنه را در دوران بزرگسالی به حداقل برساند:
- یک روتین مناسب برای مراقبت از پوستتان داشته باشید. بهترین کاری که میتوانید برای درمان آکنه یا پیشگیری از بروز آن انجام دهید این است که بسته به نوع پوست خود از یک روتین مراقبتی مناسب پیروی کنید.
- پوستتان را بهدرستی مرطوب کنید. بسیاری از افراد مستعد آکنه از مرطوبکننده استفاده نمیکنند، چون به این باور رسیدهاند که خشک نگه داشتن جوشها تنها راهی درمان آنها است. اما باید بگوییم که خشکی بیش از حد پوست میتواند آکنه را تشدید کند.
- مراقب سلامت جسم خود باشید. کاهش استرس، پیروی از رژیم غذایی متعادل، نوشیدن آب فراوان، ورزش منظم و خواب کافی ممکن است تاثیر مستقیمی روی پوست شما نداشته باشد. اما در حقیقت نقش مهمی در درمان آکنه بزرگسالان دارد.
کلام پایانی
اگر در دوران بزرگسالی با مشکل آکنه دست و پنجه نرم میکنید، بهتر است بدانید که راهکارهای زیادی برای رفع این بیماری شایع پوستی وجود دارد. اما ممکن است روشها و داروهایی که در سالهای نوجوانی شما موثر بودهاند، در دوران بزرگسالی تاثیر کمتری داشته باشند. چرا که پوست بزرگسالان حساستر و مستعد خشکی است، بنابراین مواد خشن که معمولا در محصولات موضعی درمان آکنه وجود دارند اغلب در پوست بزرگسالان بهخوبی تحمل نمیشوند. اگر محصولات بدون نسخه و درمانهای خانگی نتوانند کار زیادی برای درمان جوشها انجام دهند، متخصص پوست قادر است بسته به نیاز شما یک رویکرد درمانی مناسب را پیشنهاد دهد.
منابع: healthline, medicalnewstoday