به نقل از دیجیکالا:
همیشه بحث‌های زیادی در مورد لباس فرم مدرسه وجود داشته است. عده‌ای با در نظر گرفتن یک لباس یکسان برای تمام دانش‌آموزان موافق‌اند و عده‌ای این کار را مخالف حق طبیعی بچه‌ها برای انتخاب لباس می‌دانند. اما در نظر گرفتن لباس فرم مدرسه برای دانش‌آموزان یک کلاس یا مدرسه، چه مزایا و معایبی دارد؟
لباس فرم مدرسه؛ موافقان و مخالفان
بیش از یک دهه است که بحث‌های زیادی در مورد لباس فرم مدرسه مطرح می‌شود و این موضوع، موافقان و مخالفان زیادی دارد. عده‌ای معتقدند که لباس فرم مدرسه تاثیر مثبتی در یک مکان آموزشی دارد و عده‌ای باور دارند که پوشیدن لباس یکسان به بچه‌ها اجازه نمی‌دهد که طبق سلیقه‌ی خود لباس بپوشند و با این کار، خودشان را معرفی کنند.
تحقیقات در مورد این موضوع و تاثیر آن، نتایج متفاوتی داشته است. برخی مدارس به این نتیجه رسیده‌اند که انتخاب لباس فرم مدرسه برای دانش‌آموزان مفید بوده و برخی مدارس به این نتیجه رسیده‌اند که تاثیر آن بسیار اندک است و باید نادیده گرفته شود. حتی بعضی تحقیقات نشان داده است که لباس فرم مدرسه می‌تواند آسیب‌زا باشد.
مزایا و معایب لباس فرم مدرسه
هر موضوعی که موافق و مخالفانی دارد، دارای مزایا و معایبی است که ارزش توجه کردن دارند. در ادامه به چند نمونه اشاره می‌کنیم:
مزایای پوشیدن لباس فرم
به‌خاطر دلایل زیاد، بسیاری از افراد با لباس فرم مدرسه موافق‌اند:
۱. افزایش اعتمادبه‌نفس و مقایسه نکردن
برای بعضی از دانش‌آموزان، نوع پوشش می‌تواند عاملی برای ایجاد استرس باشد. آن‌ها مرتب به اینکه چه بپوشند فکر می‌کنند و دوست دارند از همه لحاظ حتی از نظر لباس پوشیدن هم از بقیه سر باشند. گاهی لباس پوشیدن به یک زمینه برای رقابت تبدیل می‌شود. در این میان کسانی که نتوانند در رقابت جایی برای خود دست و پا کنند، دچار عدم اعتمادبه‌نفس می‌شوند.
اینکه دانش‌آموزی نتواند لباس‌های برند و شیک بپوشد می‌تواند نوعی حس ناامنی و عدم‌اعتمادبه‌نفس در او ایجاد کند و خودش را با همکلاسی‌هایش مقایسه کند. مقایسه کردن و ایجاد رقابت، باعث می‌شود که بچه‌ها از موضوع اصلی مدرسه که همان درس خواندن باشد، غافل شوند.
۲. تمرکز روی آموزش
عده‌ای معتقدند که وقتی تمام دانش‌آموزان لباس یکدست و شبیه به هم بپوشند، بهتر می‌توانند روی مباحث آموزشی تمرکز کنند. تحقیقاتی که در استرالیا انجام شده نشان داده است که پوشیدن لباس فرم مدرسه باعث بهبود نظم و عملکرد آکادمیک دانش‌آموزان شده است.
پوشیدن یک لباس مشخص برای یک محیط، ذهن را برای قرار گرفتن در آن محیط آماده می‌کند. حتما شنیده‌اید که می‌گویند برای افزایش میل به ورزش، برای خودتان لباس‌های ورزشی زیبا بخرید. پوشیدن لباس ورزشی، شما را برای ورزش کردن مشتاق می‌کند. پوشیدن لباس مخصوص مدرسه هم همین تاثیرگذاری را دارد. ذهن شما برای قرار گرفتن در محیط آموزشی آماده می‌شود.
۳. افزایش تمایل برای حضور در مدرسه
بچه‌ها وقتی لباس فرم مدرسه دارند، برای حضور در مدرسه تمایل بیشتری دارند. یک تحقیق که در دانشگاه هوستون انجام شده نشان داده است که بعد از اجباری شدن لباس فرم مدرسه در مدارس متوسطه و راهنمایی دخترانه، میانگین نرخ حضور در کلاس توسط دانش‌آموزان افزایش پیدا کرده است. یک تحقیق دیگر در دانشگاه یانگستون هم نشان داده است که این کار نرخ حضور در کلاس را افزایش و میزان غیبت‌ها را کاهش داده است.
ضمنا داشتن لباس فرم باعث شده که بچه‌ها با تاخیر بسیار کمتری به مدرسه برسند. احتمالا به این دلیل است که آن‌ها مجبور نیستند هر روز مقداری از زمان خود را صرف انتخاب لباس کنند.
۴. افزایش نظم دانش‌آموزان
طرفداران لباس فرم باور دارند که این رویکرد می‌تواند باعث بهبود رفتار دانش‌آموزان در کلاس شود و روی نظم آن‌ها تاثیرگذار است. این نظر در یکی از دبیرستان‌های آمریکا مورد بررسی قرار گرفته و ثابت شده است. یک تحقیق دیگر هم که در استرالیا انجام شده نشان داده است که دانش‌آموزانی که لباس فرم می‌پوشند نظم بیشتری دارند. کلاس‌ها نیز معمولا بدون تاخیر برگزار می‌شوند.
شاید این مساله به این دلیل باشد که دانش‌آموزان با پوشیدن لباس فرم مدرسه، نوعی احساس مسئولیت را تجربه می‌کنند. به این باور می‌رسند که برای آموزش در محیط مدرسه حاضر می‌شوند و این محیط با سایر محیط‌ها مثلا مهمانی و تفریح، تفاوت دارد و قوانین خاص خودش را دارد که نظم و خوش‌رفتاری، یکی از این قوانین است.
۵. توجه به دستورالعمل پوشش
در نظر گرفتن لباس فرم برای دانش‌آموزان، آن‌ها را عادت می‌دهد که به دستورالعمل‌های پوشش برای محیط‌های مختلف پایبند بمانند. آن‌ها ممکن است در آینده در محیط‌های کاری قرار بگیرند که لباس فرم مشخص دارد. اگر از کودکی با پوشیدن لباس فرم و قوانین مرتبط با آن آشنا باشند، بهتر می‌توانند لباس فرم محل کار را بپذیرند.
۶. کاهش هزینه‌ها در بلندمدت
وقتی دانش‌آموزان یک لباس یکسان دارند و ابتدای سال تحصیلی می‌خرند، خیالشان از بابت لباسی که قرار است بپوشند، برای یک ترم راحت می‌شود. شاید بعضی دانش‌آموزان که لباس فرم برای آن‌ها در نظر گرفته نشده، در طول سال هزینه‌ی زیادی بابت خرید لباس‌های جدید بپردازند و حاضر نباشند لباس‌های تکراری بپوشند.
یکی دیگر از مزیت‌های لباس فرم این است که تمام دانش‌آموزان کلاس با هر سطح مالی، لباس یکدست می‌پوشند و بهتر بودن لباس‌های یک نفر باعث فخرفروشی، مقایسه و ایجاد حس ناخوشایند در بعضی از دانش‌آموزان کلاس نمی‌شود.
۷. افزایش حس همدلی
با پوشیدن لباس فرم، بچه‌ها خودشان را بخشی از یک جامعه می‌دانند. این لباس یکسان به آن‌ها حس همدلی می‌دهد و رابطه‌ی بین آن‌ها را محکم‌تر می‌کند. پوشیدن لباس فرم باعث می‌شود که دانش‌آموزان خصوصا در سن‌های پایین‌تر، خودشان را وابسته به یک گروه و جامعه‌ی کوچک بدانند و حس کنند که نقشی در این جامعه دارند.
معایب لباس فرم
در کنار این مزیت‌ها، در نظر گرفتن لباس فرم برای دانش‌آموزان ممکن است معایبی هم برای مدرسه و هم برای دانش‌آموزان داشته باشد.
۱. نیاز به اجرای قوانین
در نظر گرفتن لباس فرم برای دانش‌آموزان به‌معنای وضع کردن قوانین جدید است. این قانون هم باید مثل سایر قوانین مدرسه مورد بررسی و نظارت قرار بگیرد. احتمالا وقت زیادی از مسئولان انضباطی مدرسه مثلا ناظم، صرف نظارت بر این قانون و احیانا تنبیه خاطیان می‌شود. احتمالا دانش‌آموزان زیادی ممکن است گاهی از قانون پیروی نکنند.
۲. هزینه‌ی زیاد در ابتدای سال تحصیلی
در ابتدای سال تحصیلی والدین باید هزینه‌ی زیادی بابت وسایل و لوازم مورد نیاز فرزند خود بپردازند. هزینه‌ی خرید کتاب، کیف، کفش و لوازم‌التحریر در ابتدای سال تحصیلی زیاد است و خرید لباس فرم مدرسه می‌تواند یک هزینه‌ی اضافه‌تر به خانواده تحمیل کند.
یکی از دلایلی که مخالفان لباس فرم مدرسه مطرح می‌کنند همین است. شاید لباس فرمی که مدرسه برای دانش‌آموزان در نظر می‌گیرد، برای یک خانواده از نظر مادی مناسب نباشد. این اتفاق با ایده‌ی تحصیل رایگان، تناقض دارد. گاهی خرید همین لباس که احتمالا هر سال تغییر می‌کند، برای بعضی خانواده‌ها سخت می‌شود.
۳. محدود کردن دانش‌آموزان
بسیاری از دانش‌آموزان، محدودیت را دوست ندارند. بچه‌ها دلشان می‌خواهد خودشان لباسشان را انتخاب کنند و نقشی در انتخاب وسایل خود داشته باشند. آن‌ها وقتی مجبور باشند همیشه یک لباس یکسان و مشابه با بقیه بپوشند، حس می‌کنند که قدرت اختیار از آن‌ها سلب شده است. شاید از ابتدای مدرسه بدون حضور در کلاس، در مورد آن قضاوت کنند و برداشت اشتباه از مدرسه پیدا کنند. شاید تصور کنند که مدرسه محیطی شبیه زندان دارد که همه مجبور به رعایت قوانین سختی هستند.
لباس فرم مدرسه توسط یکی دو نفر از مسئولان مدرسه انتخاب می‌شود. در نتیجه همه‌ی بچه‌ها باید مطابق با سلیقه‌ی یک نفر لباس بپوشند. طبیعتا بسیاری از بچه‌ها ممکن است از طرح و رنگ انتخاب‌شده راضی نباشند و مجبور باشند به اجبار، لباسی را که دوست ندارند تا آخر سال تحصیلی بپوشند.
البته مسئولان مدارس هم باید در انتخاب طرح و رنگ لباس فرم دقت کنند. لباس فرم باید برای تمام انواع اندام‌ها راحت باشد، طرح و رنگی داشته باشد که بیشتر افراد بپسندند و درمجموع، روحیه و نیاز دانش‌آموزان در انتخاب آن در نظر گرفته شود.
جمع‌بندی
لباس فرم مدرسه یکی از قوانینی که است که در بعضی مدارس خصوصا در مقطع ابتدایی وضع می‌شود. مثل سایر قوانین مدرسه، باید به کودکان خود آموزش دهید که به این قانون هم احترام بگذارند. در نظر گرفتن لباس فرم برای همه‌ی دانش‌آموزان مزایا و معایب متعددی دارد اما این تصمیم بر عهده‌ی مسئولان مدرسه است.
منبع: Smartasset