مرز بین یک محصول یا شرکت موفق و فاجعه‌ی غیرقابل اصلاح را اغلب اوقات به یک تصمیم مهم ختم می‌شود. در تاریخ تکنولوژی، می‌توانیم هزاران نمونه از تصمیم‌های مهم را مثال بزنیم که به موفقیت‌های چشم‌گیر ختم شده‌اند. اما در این میان طبیعتا تصمیم‌های فاجعه‌باری هم در دنیای تکنولوژی وجود دارد که محصولات، شرکت‌ها و مشاغل زیادی را از بین برده است.
معمولا افراد به راحتی تصمیم‌های مهم و موفق را به خاطر می‌سپارند ولی از سوی دیگر تصمیم‌های فاجعه‌بار خیلی زود از ذهن‌ها پاک می‌شود. در تاریخ تکنولوژی هم هزاران تصمیم فاجعه‌بار گرفته شده که در این مطلب قصد داریم فقط به ۱۰ مورد از آن‌ها اشاره کنیم.
انتخاب ویندوز فون به جای اندروید توسط نوکیا
انتشار چت‌بات هوشمند از طرف مایکروسافت
عدم تصاحب نتفلیکس توسط بلاک‌باستر
بازطراحی کیبورد مک‌بوک
تلاش گوگل برای ایجاد شبکه اجتماعی با گوگل پلاس
تلاش آمازون برای ورود به بازار موبایل
سرمایه‌گذاری گسترده روی سرویس استریمینگ Quibi
نابودی WebOS به دست شرکت HP
ایجاد سرویس Qwikster توسط نتفلیکس برای کرایه DVD
بازطراحی گسترده سایت Digg
انتخاب ویندوز فون به جای اندروید توسط نوکیا
نوکیا بیش از یک دهه از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان گوشی در جهان بود. با این حال اوایل دهه ۲۰۱۰، آیفون و گوشی‌های اندرویدی روز‌به‌روز سهم بازار بیشتری را از آن خود می‌کردند و نوکیا بیش از پیش سقوط می‌کرد. در این میان مدیرعامل نوکیا به جای اینکه مانند بسیاری از شرکت‌ها به سمت استفاده از اندروید حرکت کند، تصمیم گرفت با همکاری مایکروسافت، گوشی‌های مبتنی بر سیستم‌عامل ویندوز فون را به دست کاربران برساند. این فرد می‌گفت اگر نوکیا به بهره‌گیری از اندروید روی بیاورد، در برابر رقبا چندان متمایز نخواهد بود.
در این دوران نوکیا گوشی‌های بسیار جذابی را راهی بازار کرد ولی به دلیل بهره‌گیری از ویندوز فون و مشکلات مربوط به این سیستم‌عامل، هیچوقت نتوانستند به طور گسترده سروصدای زیادی راه بیندازند. اگر نوکیا مرتکب این اشتباه مرگ‌بار نمی‌شد، به احتمال زیاد می‌توانست به فعالیت در این بازار ادامه دهد.
انتشار چت‌بات هوشمند از طرف مایکروسافت
سال‌ها قبل از اینکه مدل‌های هوش مصنوعی پیشرفته‌ای مانند ChatGPT از راه برسند، مایکروسافت تصمیم گرفت از یک چت‌بات پیشرفته رونمایی کند. مایکروسافت در سال ۲۰۱۶ از این چت‌بات موسوم به Tay رونمایی کرد ولی کمتر از ۲۴ ساعت بعد، این پروژه تعطیل شد؛ پروژه‌ای که یک فاجعه‌ی تمام‌عیار برای مایکروسافت محسوب می‌شد.
مایکروسافت این پروژه را برای تقلید بهتر گفته‌های روزمره‌ی کاربران توسعه داده بود ولی مشکل اصلی این بود که توییت‌های کاربران در توییتر، منبع اصلی این چت‌بات محسوب می‌شد و در نتیجه خیلی زودتر از انتظار دردسرساز شد. یکی از مشکلات کلیدی آن، این بود که اگر می‌نوشتید repeat after me، دقیقا همان توییت کاربر را تکرار می‌کرد و این یعنی خیلی زود توییت‌های وحشتناکی از طرف این چت‌بات منتشر شدند.
عدم تصاحب نتفلیکس توسط بلاک‌باستر
اولین فروشگاه بلاک‌باستر در سال ۱۹۸۵ افتتاح شد و تا سال ۲۰۰۴، تعداد شعبه‌های این شرکت به بیش از ۹۰۰۰ رسیده بود. در این میان، تکنولوژی جدیدی روز‌به‌روز مورد توجه بیشتری قرار می‌گرفت و در نتیجه کاربران تمایل کمتری به کرایه کردن فیلم از فروشگاه‌های فیزیکی نشان می‌دادند.
در سپتامبر ۲۰۰۰، مدیرعامل بلاک‌باستر با بنیان‌گذاران نتفلیکس دیدار کرد. در آن دوران درآمد نتفلیکس پایین‌تر از انتظار بود و این شرکت پیشنهاد آمازون برای تصاحب را رد کرده بود و در عوض تصمیم گرفتند بلاک‌باستر گزینه‌ی بهتری برای تصاحب این شرکت است. اما مدیرعامل بلاک‌باستر چنین نظری نداشت.
بنیان‌گذاران نتفلیکس رقم ۵۰ میلیون دلار را برای تصاحب این شرکت اعلام کردند که مدیرعامل بلاک‌باستر با شنیدن این رقم تلاش کرد جلوی خنده‌ی خود را بگیرد. در نهایت هم همانطور که می‌بینید، نتفلیکس روز‌به‌روز به شرکت بزرگ‌تری تبدیل می‌شود و بلاک‌باستر به طور کامل نابود شد.
بازطراحی کیبورد مک‌بوک
در سال ۲۰۱۵، اپل تصمیم گرفت کیبورد لپ‌تاپ‌های مک‌بوک را بازطراحی کند و برای این طراحی جدید، نام کیبورد پروانه‌ای انتخاب شد. این طراحی جدید قرار بود صدای کیبورد را کاهش دهد و در کل تجربه کاربری بهتری ارائه کند. با این حال کاربران خیلی زود با مشکلات مختلف این کیبورد‌ها مانند تکرار شدن برخی حرف‌ها و عدم پاسخگویی کلیدها روبرو شدند.
مطابق معمول، اپل زیر بار اشتباه بودن این کار نرفت و فقط اعلام کرد که کیبوردهای مشکل‌دار، به طور رایگان تعمیر می‌شوند. اپل تا سال ۲۰۱۹ به استفاده از این کیبوردهای دردسرساز ادامه داد ولی در نهایت در سال ۲۰۲۰ بار دیگر به بهره‌گیری از کیبوردهای مبتنی بر مکانیسم قیچی روی آورد. در این میان تعداد زیادی از کاربران از اپل شکایت کردند و اپل به پرداخت ۵۰ میلیون دلار به این افراد محکوم شد.
تلاش گوگل برای ایجاد شبکه اجتماعی با گوگل پلاس
گوگل طی سال‌های گذشته تلاش‌های مختلفی برای ورود به حوزه شبکه‌های اجتماعی انجام داده ولی در بین آن‌ها، گوگل پلاس یکی از معروف‌ترین پروژه‌های شکست‌خورده‌ی این شرکت محسوب می‌شود. این پلتفرم در سال ۲۰۱۱ برای رقابت با فیسبوک و توییتر کار خود را آغاز کرد. در این میان برخی ایده‌های نوآورانه استفاده شدند که مثلا می‌توانیم به Circles اشاره کنیم که کاربران می‌توانستند دوست‌های خود را در گروه‌های جداگانه قرار دهند.
با وجود اینکه این پلتفرم چند صد میلیون اکانت داشت، اما تعداد کاربران فعال بیشتر از توییتر نبود که عدد زیادی محسوب نمی‌شد. گوگل بارها با ارائه‌ی قابلیت‌های مختلف تلاش کرد کاربران بیشتری جذب کند ولی کمتر کسی به استفاده از این پلتفرم علاقه نشان می‌داد.
در سال ۲۰۱۹ و بعد از چندین هک گسترده که منجر به افشای اطلاعات کاربران شد، گوگل بالاخره میخ آخر را بر تابوت گوگل پلاس کوبید. در بین بزرگ‌ترین شکست‌های دنیای تکنولوژی، معمولا همواره به گوگل پلاس هم اشاره می‌شود.
تلاش آمازون برای ورود به بازار موبایل
کتاب‌خوان‌ها و تبلت‌های آمازون سال‌هاست طرفداران زیادی دارند ولی این شرکت در سال ۲۰۱۴ تصمیم گرفت وارد بازار موبایل هم شود. آمازون برای افزایش تمایز این گوشی، ۴ دوربین در پنل جلویی تعبیه کرد تا رابط کاربری با توجه به حرکت سر کاربر، تکان بخورد. همچنین باید به قابلیت X-Ray هم اشاره کنیم که مشابه گوگل لنز بود.
با این حال در نهایت به دلیل کیفیت ساخت پایین و مشخصات ضعیف، این گوشی خیلی سریع شکست خورد و آمازون کمتر از یک سال بعد، تولید آن را متوقف کرد. بنابراین این گوشی به یکی از بزرگ‌ترین شکست‌های آمازون تبدیل شد و در نتیجه در این لیست تصمیم‌های فاجعه‌بار تاریخ تکنولوژی قرار گرفته است.
سرمایه‌گذاری گسترده روی سرویس استریمینگ Quibi
Quibi یک سرویس استریمینگ بود که در آوریل ۲۰۲۰ فعالیت خود را آغاز کرد و در دسامبر ۲۰۲۰ فعالیت آن به اتمام رسید. این سرویس موفق شد ۱.۷۵ میلیارد دلار سرمایه جذب کند و در کمتر از یک سال با شکست روبرو شد. مانند بسیاری از محصولات شکست‌خورده در دنیای تکنولوژی، Quibi هم جوان‌ها و نوجوان‌ها را هدف گرفته بود. این سرویس استریمینگ نشان داد که برای جذب جوانان و نوجوانان، به چیزی بیشتر از ویدیو‌های عمودی نیاز است.
با وجود اینکه از همان ابتدا کارشناسان زیادی در مورد منطقی نبودن ایده‌ی این سرویس توضیح داده بودند، ولی ثروتمندان سیلیکون ولی بدون توجه به این هشدارها، تصمیم گرفتند مبالغ هنگفتی را برای این پلتفرم سرمایه‌گذاری کنند که در نهایت این مبالغ هدر رفتند.
نابودی WebOS به دست شرکت HP
شرکت HP در سال ۲۰۱۰ شرکت Palm و سیستم‌عامل اختصاصی آن به نام WebOS را با پرداخت ۱.۲ میلیارد دلار تصاحب کرد. HP در آن زمان قصد داشت از سیستم‌عامل WebOS برای انواع و اقسام دستگاه‌های خود از گوشی گرفته تا پرینترها استفاده کند. Palm همواره شرکت کوچکی محسوب می‌شد و به همین خاطر استفاده‌ی HP از سیستم‌عامل این شرکت، پیشنهاد هیجان‌انگیزی به شمار می‌رفت.
اما در این میان مدیران HP اشتباهات فاجعه‌باری را مرتکب شدند. به عنوان مثال علی‌رغم وعده‌های قبلی، HP اعلام کرد که گوشی‌های Palm Pre، Palm Pixi و Palm Plus، سیستم‌عامل WebOS 2.0 را دریافت نخواهند کرد. در این میان تبلت HP TouchPad راهی بازار شد که اصلا مورد استقبال قرار نگرفت و HP اعلام کرد که تولید تمام دستگاه‌های مبتنی بر WebOS را متوقف می‌کند.
در سال ۲۰۱۳، HP تصمیم گرفت این سیستم‌عامل را به ال‌جی برای استفاده در تلویزیون‌های هوشمند بفروشد. به همین سادگی یک سیستم‌عامل جذاب و محبوب، به یک رابط کاربری ساده در تلویزیون‌ها تبدیل شد. طبیعتا WebOS در برابر اندروید و iOS شانس زیادی برای موفقیت نداشت ولی HP روند نابودی این برند جذاب حوزه‌ی تکنولوژی را سریع‌تر کرد.
ایجاد سرویس Qwikster توسط نتفلیکس برای کرایه DVD
نتفلیکس در سال ۱۹۹۷ کار خود را به‌عنوان سرویس کرایه‌ی DVD از طریق پست آغاز کرد. ۱۰ سال بعد، این شرکت وارد حوزه استریمینگ شد و در سال ۲۰۱۱، تصمیم گرفت برای سرویس کرایه DVD یک سرویس جدید به نام Qwikster ایجاد کند که خیلی زود با اعتراض کاربران روبرو شد.
اما چیزی که اعتراض کاربران را برانگخیت، پرداخت مبلغ جداگانه برای نتفلیکس و Qwikster بود. قبل از این جدایی، کاربران هر ماه ۱۰ دلار برای بهره‌گیری از هر دو سرویس می‌پرداختند. اما بعد از جدا شدن، کاربران باید در مجموع ماهانه ۱۶ دلار می‌پرداختند. سه ماه بعد از اعلام این تصمیم، نتفلیکس عقب‌نشینی کرد و این برند را کنار گذاشت. اما قیمت ۱۶ دلاری باقی ماند. در کمال تعجب، نتفلیکس تا همین چند ماه قبل در زمینه‌ی کرایه DVD هم فعالیت داشت که در نهایت آن را برای همیشه بازنشسته کرد. ولی در هر صورت در حال حاضر نتفلیکس یکی از بزرگ‌ترین موفقیت‌های حوزه تکنولوژی و سرگرمی محسوب می‌شود.
بازطراحی گسترده سایت Digg
سال‌ها قبل، سایت Digg یکی از مشهورترین سایت‌های جهان بود که ماهانه ۳۷ تا ۴۴ میلیون کاربر به آن سر می‌زدند. این سایت آنقدر پرطرفدار بود که اگر لینکی به صفحه اول آن راه پیدا می‌کرد، ناگهان ترافیک عظیمی راهی سایت موردنظر می‌شد. در سال ۲۰۱۰، طراحی جدید این سایت رونمایی شد که دارای باگ‌های فراوانی بود و برخی از ویژگی‌های مهم برای کاربران حرفه‌ای را حذف کرده بود.
بعد از رونمایی از این طراحی جدید، روند نزولی ترافیک این سایت ادامه پیدا کرد و فقط ۵ روز بعد، کاربران کمپینی برای مهاجرت به سایت ردیت تشکیل دادند که رقیب اصلی Digg بود. در نهایت امروزه کمتر کسی این سایت را می‌شناسد ولی ردیت همچنان اهمیت خود را حفظ کرده است.
در این مطلب فقط به ۱۰ مورد از تصمیم‌های فاجعه‌بار دنیای تکنولوژی پرداختیم و بدون شک در این زمینه می‌توانیم ده‌ها مورد دیگر را هم مثال بزنیم. همانطور که می‌توانید ببینید، برای شرکت‌هایی مانند آمازون، اپل، گوگل، مایکروسافت و نتفلیکس چنین تصمیم‌هایی عواقب خیلی بدی نداشته اما از سوی دیگر شرکت‌هایی مانند نوکیا، بلاک‌باستر و Digg تا این حد خوش‌شانس نبودند.
منبع: HowToGeek