به نقل از دیجیکالا:
در هنگام مراجعه به دندانپزشک احتمالا فقط به سلامت دندانها و لثههای خود فکر میکنید، اما دندانپزشکان میدانند که بسیاری از بیماریها میتوانند دهان شما را تحت تاثیر قرار دهند و به بیماری دهان، لثه یا دندان منجر شوند.
برخلاف تصور عموم مردم، دندانپزشک علاوه بر دندانها، تمام بافتهای نرم را بررسی میکند تا به مشکلات آنها پی ببرد. این کار به دندانپزشک اجازه میدهد که زودتر از شما یا پزشکتان بسیاری از بیماریها، از دیابت گرفته تا بیماری رفلاکس معده به مری، را کشف کند. در مقالهی امروز دیجیکالا مگ به معرفی شایعترین بیماریهایی میپردازیم که فضای دهان را تحت تاثیر قرار میدهند و دندانپزشکان قادر به تشخیص آنها هستند. تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
کدام مشکلات سلامتی به بیماری دهان، دندان و لثه منجر میشوند؟
بیماریهای زیر از رایجترین مشکلاتی هستند که علائم یا عوارض آنها در فضای دهان نمایان میشوند:
۱. بیماری کرون
تورم لبها و وجود زخمهایی به اندازهی یک سکه در قسمت داخلی گونهها و لبها میتواند نشان دهندهی بیماری کرون باشد که یک نوع بیماری التهابی روده (IBD) به شمار میرود. دندانپزشک با مشاهدهی چنین علائمی تاریخچهی پزشکی و داروهای مصرفی شما را بررسی کرده و از تصویربرداری با اشعهی ایکس برای کشف بیماری دهان و لثه استفاده میکند. سپس اگر نتواند توضیح معقولی برای این علائم پیدا کند، شما را به پزشک ارجاع میدهد.
۲. دیابت
خونریزی، عقبنشینی و خشکی لثهها و همچنین خشکی دهان همگی از علائم بیماران دیابتی هستند که بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به بیماری لثه قرار دارند. با این حال، بسیاری از این علائم میتوانند از رعایت نکردن بهداشت هم ناشی شوند. بنابراین، دندانپزشک ممکن است هرگز به دیابت فکر نکند، مگر اینکه عوامل خطر دیگری وجود داشته باشد یا علیرغم مراقبت خوب از دهان این علائم را نشان دهید.
اگر دندانپزشک به دیابت مشکوک باشد، مراجعه به پزشک برای انجام آزمایش خون را توصیه میکند. به گفتهی متخصصان، سلامت دهان و کنترل دیابت ارتباط نزدیکی با هم دارند. بیمارانی که بهتر از دندانها و لثههای خود مراقبت میکنند، احتمالا در کنترل قند خون هم موفقتر هستند و درنتیجه احتمال کمتری وجود دارد که به بیماری لثه مبتلا شوند.
۳. سرطان دهان
سرطان دهان بهصورت ضایعات سفید و قرمز معمولا روی زبان، کف دهان و بافتهای نرم کام در پشت زبان ظاهر میشود. در اوایل، ضایعات بدون درد هستند و تشخیص آنها برای بیماران سخت است، اما مراجعهی منظم به دندانپزشک میتواند به کشف آنها در مراحل اولیه کمک کند. توجه به این توصیه بهخصوص زمانی مهم است که فاکتورهای خطر ابتلا به این بیماری دهان را داشته باشید، از جمله: سیگار کشیدن، مصرف زیاد الکل و قرار گرفتن در معرض ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV (همان ویروسی که باعث سرطان دهانهی رحم میشود).
۴. کمخونی
اگر دیوارهی پوششی دهان بسیار کمرنگ باشد، دندانپزشک ممکن است بهکم خونی که با کاهش گلبولهای قرمز خون همراه است مشکوک شود. در افراد مبتلا به کمخونی، زبان هم بافت ناهموار معمولی خود را از دست میدهد و ظاهر صاف پیدا میکند.
۵. بیماری رفلاکس معده به مری (GERD)
وقتی اسید معده به سمت مری و دهان برمیگردد میتواند مینای دندان را حل کرده و ضایعات فرسایشی در پشت دهان ایجاد کند. در حالی که بسیاری از افراد مبتلا به GERD این بیماری را با سوزش سر دل میشناسند، بعضی از بیماران فقط در هنگام خواب آن را تجربه میکنند و ممکن است ندانند که به GERD مبتلا هستند. معمولا این بیماران میگویند که در خوابیدن مشکل دارند و نمیدانند که چرا در نیمهشب از خواب بیدار میشوند.
۶. استرس شدید
وضعیت دهان ممکن است نشان دهندهی این باشد که استرس به شما آسیب جدی وارد کرده است. بسیاری از افراد در پاسخ به استرس، دندانهای خود را به هم میسایند که به این کار دندان قروچه میگویند. دندان قروچه مشکلی است که باعث ساییدگی دندانها یا لبپر شدن آنها میشود. اکثر افراد تمایل دارند این کار را شب هنگام خواب انجام دهند. بنابراین، استفاده از گارد یا محافظ دندان در هنگام خواب میتواند کمک کننده باشد.
۷. پوکی استخوان
تشخیص پوکی استخوان دشوار است، چون هیچ علامتی ندارد، به این معنی که اکثر مردم تا زمانی که دچار شکستگی استخوان نشوند یا تست تراکم استخوان انجام ندهند، از ابتلا به آن اطلاعی ندارند. با این حال، مراجعهی سالانه به مطب دندانپزشکی ممکن است همان چیزی باشد که به کشف بهموقع این بیماری کمک کند. از دست دادن استخوان در دهان و فک معمولا به این معنی است که نشانههایی از این مشکل در سایر نقاط بدن هم وجود دارد.
۸. زوال عقل
سردرگمی و از دست دادن حافظه تنها علائم هشداردهندهی مراحل اولیه زوال عقل نیستند، رعایت نکردن بهداشت و بیماری دهان هم میتواند از زوال عقل ناشی شود. محققان حدود ۵۵۰۰ سالمند را بهمدت ۱۸ سال زیر نظر گرفتند و به این نتیجه رسیدند که افرادی که کمتر از یک بار در روز دندانهای خود را مسواک میزنند ۶۵ درصد بیشتر از کسانی که هر روز مسواک میزنند، در معرض خطر ابتلا به زوال عقل هستند.
۹. روماتیسم مفصلی
آرتریت روماتوئید (روماتیسم) یک بیماری خودایمنی است که باعث درد و تورم مفاصل میشود، اما میتواند روی دهان هم تاثیر بگذارد (بهخصوص در افراد جوان). در بعضی از بیماران تورم فک، درد فک یا ناتوانی در باز کردن دهان ممکن است نشانهی شروع آرتریت روماتوئید باشد.
۱۰. بیماری قلبی
بین بیماری قلبی و بیماری دهان هم ارتباط وجود دارد. تورم، قرمزی و خوریزی لثهها احتمال دارد علامت هشداردهندهی بیماری قلبی باشد. در حقیقت، بیماری لثه خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش میدهد، چون باکتریها میتوانند به قلب شما بروند و لختههای خونی بسازند یا در شریانهای شما پلاک ایجاد کنند که برای جریان خون قلب مضر است.
کلام پایانی
مراجعهی منظم به دندانپزشک به شما کمک میکند که بهموقع از ابتلای خود به طیف وسیعی از بیماریها مطلع شوید. اگر دائما با مشکلاتی مثل تورم، قرمزی یا خونریزی لثه، درد دندان یا فک، لق شدن دندانها و زخم دهان مواجه هستید، در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید.
منبع: thehealthy