پیش بینی آب و هوا | پزشکی | اقتصاد | تجارت | بانک داری | حساب داری | سیاست | بازار سهام | نجوم | علوم مختلف
ما در عصر اطلاعات زندگی می کنیم و همواره در حال درک و دریافت داده های زیادی از دنیای اطراف خود هستیم که برای استفاده از بسیاری از این اطلاعات لازم است آن ها را به کمک آمار و به صورت ریاضی بیان کرده و استفاده کنیم.
آمار شاخه ای از ریاضیات کاربردی است و به مجموعه ای از معادلات ریاضی گفته می شود که برای تجزیه و تحلیل آن چه در دنیای اطراف ما رخ می دهد مورد استفاده قرار می گیرد.
در صورت به کارگیری صحیح اطلاعات آماری می توانیم روند وقایعی که در گذشته رخ داده را یافته و از آن ها برای پیش بینی اتفاقاتی که ممکن است در آینده رخ دهند بهره ببریم.
همه ما در زندگی روزمره بارها دست به پیش بینی بر اساس اطلاعات آماری موجود می زنیم، مثلا با این که نمی دانیم تا صبح زنده خواهیم بود یا نه، ساعت کوک می کنیم تا در ساعت خاصی از خواب بیدار شویم. در این جا ما از اصول آماری برای پیش بینی استفاده کرده ایم.
اینترنت که امروزه حرف اول دنیای اطلاعات را می زند نیز بر پایه آمار و مفاهیم ریاضی استوار است و ما با کمک آن می توانیم اطلاعات مورد نیاز خود را از سراسر جهان جمع آوری کنیم.
امروزه می توان رد پای آمار و احتمال را در زمینه های مختلف علمی و حتی زندگی روزمره دنبال کرد و ما در ادامه قصد داریم به برخی از مهم ترین کاربردهای آمار اشاره کنیم. همراه باشید.
1. پیش بینی وضعیت آب و هوا
اگر هر روز اخبار مرتبط با هواشناسی را دنبال می کنید یا از طریق سایت های هواشناسی از وضعیت آب و هوا مطلع می شوید حتما با نام مدل های هواشناسی آشنا هستید و آن را شنیده اید.
هواشناسان معمولا از مدل های هواشناسی برای ارائه اخبار مربوط استفاده می کنند، این مدل های رایانه ای با کمک مفاهیم آماری ایجاد شده اند که وضعیت آب و هوای روزهای قبل را با آب و هوای فعلی مقایسه کرده و دست به پیش بینی هوای روزهای آینده می زنند.
2. پزشکی و داروسازی
آمار در زمینه پزشکی و تشخیص و درمان بیماری ها کاربردهای زیادی دارد.
به عنوان مثال هنگام گزارش کردن آمار مبتلایان به یک بیماری اگر تنها به تعداد افرادی که به یک بیماری خاص مبتلا شده یا فوت کرده اند اکتفا شود، اطلاعات ارائه شده کامل و جامع نخواهد بود در حالی که کارشناسان معمولا با کمک آمار و مقایسه نسبت افراد مبتلا، فوت شده و بهبود یافته دست به پیش بینی زده و احتمال ابتلای هر فرد به آن بیماری را با توجه به شرایط مختلف پزشکی تخمین می زنند.
به عنوان مثالی دیگر، مطالعات نشان داده 85 تا 95 درصد موارد ابتلا به سرطان ریه مربوط به سیگار است، در واقع هر فرد با دریافت این اطلاعات آماری متوجه می شود سیگار نقش مهمی در ابتلا به سرطان ریه داشته و در صورت عدم مصرف سیگار، احتمال ابتلا تا حد زیادی کاهش خواهد یافت.
یکی دیگر از کاربردهای آمار در زمینه پزشکی و داروسازی تعیین میزان اثر بخشی داروها می باشد، دانشمندان پس از گذراندن مراحل آماده سازی دارو و قبل از وارد شدن به مرحله تولید باید با کمک آمار، میزان اثر بخشی آن را بررسی کرده و در صورت اطمینان اجازه تولید دارو داده خواهد شد.
از آمار و گراف و مدل های آماری برای سنجش و مقایسه رشد کودک در ماه های مختلف، اثر بخشی درمان های نوین به کار رفته برای بیماری های مختلف و همچنین ژنتیک نیز استفاده می شود.
به عنوان مثال برخی افراد به بیماری هایی مبتلا هستند که از آرایش ژنتیکی آن ها نشات گرفته و به صورت بالقوه به فرزندان آن ها نیز منتقل می شود. این آمار است که می تواند احتمال ابتلای یک نوزاد به بیماری های ژنتیکی را مشخص کند.
به طور کلی می توان گفت آمار پشت تمام مطالعات پزشکی جریان دارد.
3. اقتصاد
نقش آمار در اقتصاد – از اقتصاد یک کشور گرفته تا سازمان ها و شرکت های کوچک – انکار ناپذیر است و مفاهیم اقتصادی زیادی هستند که به علم آمار وابسته می باشند.
به عنوان مثال تمام داده های جمع آوری شده برای محاسبه درآمد ملی، اشتغال، تورم و غیره از طریق آمار تفسیر شده و تئوری عرضه و تقاضا و همچنین رابطه بین صادرات و واردات از طریق آمار مورد بررسی قرار می گیرند.
یکی از نمونه های بارز کاربرد آمار در اقتصاد، مسئله سرشماری جمعیت یک کشور است که از طریق فرمول های آماری ممکن شده است.
4. تجارت
دانش آموزان و دانشجویان باید از اهمیت آمار در امور مالی و تجارت آگاه باشند.
در صحنه تجارت داخلی و بین المللی زمان هایی وجود دارد که یک تاجر باید با درک کلی خود از بازار موجود و شرایطی که در آن قرار دارد تصمیمات سریع و مهمی بگیرد اما این درک از کجا حاصل شده است؟
این درک از پاسخ درست به سوال هایی از این قبیل که سلایق و ترجیحات مشتریان چیست؟ چه کیفیتی مورد نیاز است؟ بازار هدف کدام است؟ و غیره به دست می آید که با ابزارها و مدل های آماری می توان به تمامی آن ها پاسخ داد؟
تست کیفیت مسئله دیگری است که با کمک مفاهیم و نمودارهای آماری امکان پذیر و تسهیل شده است. شرکت های بزرگ در روز هزاران محصول مشابه تولید می کنند و باید از کیفیت کالای خود اطمینان حاصل کنند اما آیا این امکان وجود دارد که کارگران شرکت همه کالاهای تولیدی را به صورت دانه به دانه تست کرده و برای مصرف کنندگان ارسال کنند؟
اینجاست که آمار به کمک شرکت ها می شتابد، با کمک مفاهیم آماری تنها بخشی از کالای تولیدی به عنوان نمونه تست شده و اگر این نمونه آماری تست کیفیت را با موفقیت پشت سر بگذارد شرکت فرض را بر آن می گیرد که تمام کالاهای تولیدی نیز از همان کیفیت برخوردار هستند.
5. بانک داری
افرادی که برای مدت زمان مشخص قصد استفاده از پول خود را ندارند آن را در بانک پس انداز کرده و بانک از پول این افراد برای وام دادن به سایر مشتریان خود استفاده می کند تا در قالب بهره، سود آن را دریافت کند.
خدمات وام در بانک داری با روش های آماری ممکن شده است، به این صورت که بانک با کمک مدل های آماری تعداد افرادی که پول واریز کرده اند را با تعداد افرادی که درخواست وام داده اند مقایسه کرده و زمان دقیق و مقدار وام مورد نظر برای شخص خاص را مشخص می کند.
6. حسابداری و حسابرسی
اگرچه در حسابداری برای محاسبه سود و زیان یک شرکت یا تجارت خاص به دقت بالایی نیاز است اما برخی تصمیمات در این زمینه بر اساس اطلاعات تقریبی و با کمک آمار قابل اتخاذ می باشد.
به عنوان مثال می توان از نمونه گیری برای تشخیص گرایش های فعلی بازار استفاده کرد زیرا این مورد به دقت چندانی نیاز ندارد.
7. مدیریت کشور و سیاست
در سیاست کشورهای مختلف از روش های آماری برای بسیاری از تصمیم گیری های مهم استفاده می شود.
به عنوان مثال آمار دقیق ترین داده های مورد نیاز را در اختیار دولت قرار می دهد تا بتواند از آن ها برای تعیین بودجه و برآورد هزینه ها و درآمدها استفاده کند و تصمیمات لازم در سطح کشوری اتخاذ کند.
همچنین گاهی به دلیل افزایش هزینه زندگی، در مقیاس دستمزد کارکنان ادارات و سازمان های مختلف تجدید نظر می شود که آمار در این مورد نیز نقش مهمی بر عهده دارد.
مثال دیگر از کاربرد آمار در زمینه سیاست برگزاری انتخابات است، زمانی که سازمان های خبری مختلف سعی می کنند با کمک مدل های آماری به دست آمده دست به پیش بینی نتیجه انتخابات بزنند.
8. بازار سهام و بورس
موضوع پر طرفدار دیگری که در اخبار زیاد از آن صحبت می شود بورس است، همان طور که می دانید آن چه در بورس حرف اول را می زند پیش بینی درست و دقیق است و تحلیل گران از مدل های آماری رایانه ای برای پیش بینی بهتر و بررسی شرایط اقتصادی پیش رو کمک می گیرند.
9. نجوم
زمانی که محققان موفق به تخمین فاصله میان زمین و خورشید و زمین و ماه شدند در واقع از هیچ خط کش خاصی برای اندازه گیری استفاده نکردند بلکه این متدهای آماری بودند که به کمک آن ها شتافته و بهترین پاسخ ها و تخمین های ممکن را در اختیار آن ها قرار داد.
از آن جا که اندازه گیری دقیق جرم، اندازه، فاصله و تراکم اشیا در جهان کاری دشوار است فرمول های آماری این کار را با بهترین تخمین و احتمال ممکن به دست می آورند.
10. سایر علوم
تقریبا در تمامی زمینه های علمی مانند زیست شناسی، شیمی، فیزیک و … از روش های آماری برای آزمایش و تحلیل نتایج استفاده می شود.
آمار در علم ریاضی جایگاه خاصی به خود اختصاص داده، در زیست شناسی از آن در بیو استاتیستیک و بیومتریک استفاده می شود و در جامعه شناسی در تفسیر و آنالیز داده و فرضیه های تست کاربرد دارد.
محققان در زمینه های مختلف علمی و عملی از مهارت های آماری خود برای جمع آوری داده های مورد نیاز استفاده می کنند، در غیر این صورت پروسه دشوار جمع آوری داده باعث از دست رفتن پول، زمان و داده های زیادی خواهد شد.
منابع: mathworksheetscenter – assignmentdesk