به نقل از دیجیکالا:
اگر بیشتر اوقات پس از غذا خوردن احساس خستگی می‌کنید احتمالا به این فکر می‌افتید که دلیل آن چیست و چگونه می‌توانید جلوی این خستگی را بگیرید. شاید از خودتان بپرسید آیا امکان دارد برخی خوردنی‌ها شما را خسته کنند؟ شاید بخواهید از این نوع خوردنی‌ها دوری کنید و در عوض به سراغ غذاهایی بروید که انرژی شما را افزایش می‌دهند. البته شاید هم کاری به این چیزها نداشته باشید و همیشه پس از غذا خوردن تنها به خوابیدن فکر کنید!
احساس خستگی پس از غذا خوردن یک مشکل رایج است؛ بسیاری از مردم به این مشکل دچار می‌شوند و به طور معمول پس از ناهار باید یک خواب دل‌چسب داشته باشند. بیشتر مردم بعدازظهر و عصرها را به چرت زدن اختصاص می‌دهند و این چیزی کاملا طبیعی به نظر می‌رسد. این دقیقا همان زمان از روز است که میل به شکر و کافئین هم افزایش پیدا می‌کند تا بلکه خستگی و بی‌حالی از بین بروند.
اگر سرتان شلوغ باشد، کار داشته باشید، مدرسه، ورزش و… احتمالا برای رفع این خستگی به سراغ شیرینی و قهوه می‌روید. این راهکار شاید کارآمد باشد ولی موقتی است. شما در عوض باید رژیم و وعده‌های غذایی خود را به گونه‌ای تنظیم کنید که سطح انرژی‌تان افزایش پیدا کند، این انرژی را در درازای روز حفظ کنید و به خستگی و بی‌حالی دچار نشوید.
در نوشته‌ی امروز نگاهی به دلایل خستگی پس از غذا خوردن می‌اندازیم و به دنبال راهکارهایی برای رفع آن می‌گردیم. همچنین ۲۹ نکته‌ی مهم را برای اینکه بهتر و سالم‌تر غذا بخورید بررسی می‌کنیم. در ادامه با ما همراه باشید تا غذاهایی را که خسته‌تان می‌کنند و آن‌هایی را که به شما انرژی می‌دهند بشناسید و از این پس به‌آسانی جلوی خستگی و خواب‌آلودگی در طول روز را بگیرید.
دلیل اصلی خسته شدن پس از غذا خوردن چیست؟
بسیاری از مردم پس از غذا خوردن احساس خستگی می‌کنند. به این شرایط کُمای غذایی یا خواب‌آلودگی پس از غذا هم می‌گویند. به طور معمول این حس پس از خوردن وعده‌های غذایی بزرگ، سنگین و سرشار از چربی، کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده و شکر رخ می‌دهد.
اگر مدت کوتاهی پس از غذا خوردن متوجه شدید که انگیزه و تمرکزتان کاهش پیدا کرده و خسته شده‌اید، احتمالا از خودتان می‌پرسید چرا همیشه پس از غذا خوردن باید زندگی را کاملا کنار بگذارید و چرت بزنید!
یکی از دلایل بنیادین احساس خستگی پس از غذا خوردن افت قند خون (گلوکز) است. پس از اینکه شیرینی و کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده می‌خورید، سطح انسولین افزایش پیدا می‌کند ولی با گذشت چند ساعت این سطح انسولین پایین می‌آید و در حقیقت قند خون شما کاهش پیدا می‌کند. این می‌تواند منجر به احساس بی‌حالی، خستگی، میل زیاد به غذا و مه مغزی شود؛ البته شدت این نشانه‌ها می‌تواند در هر فرد متفاوت با فرد دیگری باشد.
شکر و کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده‌ی سفید (مانند آرد) همچنین منجر به ترشح بیشتر هورمون سروتونین هم می‌شوند که یک ماده‌ی شیمیایی حال خوب کن به شمار می‌رود. ولی همین هورمون که فواید فراوانی دارد و می‌تواند مشکلات روحی را درمان کند، باعث شکل‌گیری احساس آرامش و خواب‌آلودگی هم می‌شود.
از دیگر دلایلی که منجر به بی‌حالی و خستگی پس از غذا خوردن می‌شوند می‌توانیم به شیوه‌ی کارکرد دستگاه عصبی پاراسمپاتیک و ریتم شبانه‌روزی اشاره کنیم. دستگاه عصبی پاراسمپاتیک شما بخشی از سیستم عصبی بدنتان است که وظیفه‌ی فرآیندهای استراحت و گوارش را بر عهده دارد. هر زمان که غذا بخورید این دستگاه با ایجاد احساس آرامش واکنش نشان می‌دهد.
با توجه به پژوهش‌ها، جانوران و انسان‌ها دارای سیگنال‌های هوشیاری درون بدنشان هستند که هنگام گرسنگی آن‌ها را بیدار و هوشیار نگه می‌دارند. این سیگنال‌ها به جانداران کمک می‌کنند تا به دنبال غذا بگردند و آن را به دست بیاورند. به همین دلیل هر زمان که یک جاندار غذا می‌خورد و احساس سیری کامل می‌کند، این سیگنال‌های هوشیاری از بین می‌روند و خستگی و آرامش جای آن‌ها را می‌گیرند.
غذا خوردن همچنین منجر می‌شود گردش خون افزایش پیدا کند و خون بیشتری به دستگاه گوارش سرازیر شود تا هضم غذاها بهتر و سریع‌تر صورت بگیرد. در حقیقت، هضم غذا کار سختی است و به بدن فشار زیادی وارد می‌کند. بنابراین انرژی بالایی در این فرآیند صرف می‌شود و به همین دلیل بدن خسته می‌شود و شما هم حال و حوصله‌تان را از دست می‌دهید.
ریتم شبانه‌روزی یا ساعت بدن شما هم روی سطح انرژی شما در طول روز و پس از غذا خوردن نقش دارد. احساس خستگی در بعدازظهرها به‌ویژه ساعت ۲ تا ۴ بعدازظهر کاملا طبیعی در نظر گرفته می‌شود. بیشتر مردم معمولا بین ساعت ۱۲ تا ۲ بعدازظهر غذا می‌خورند؛ بنابراین، این خواب عصرانه کاملا رایج است.
با توجه به برنامه‌ی ریتم شبانه‌روزی بدن، این احساس خستگی پس از ناهار می‌تواند کاملا طبیعی و به دلیل نظم ساعت بدن به شمار برود و ربطی به غذایی که خورده‌اید نداشته باشد. پس پیش از آنکه به دگرگون کردن سبک زندگی و رژیم غذایی خود فکر کنید حتما این موضوع را در نظر داشته باشید.
آیا باید نگران این خستگی باشیم؟
در حالی که احساس خستگی پس از مصرف یک وعده‌ی غذایی بزرگ، به‌ویژه در بعدازظهر یا پیش از زمان خوابیدن کاملا طبیعی است، ولی اگر همواره احساس خستگی کنید و این موضوع مزمن باشد ممکن است نشان‌دهنده‌ی بیماری یا مشکلات دیگری برای سلامتی باشد.
جدا از در نظر گرفتن احساس خستگی پس از غذا خوردن، حواستان به نشانه‌های «هیپوگلیسمی واکنشی» هم باشد. این شرایط به افت قند خون پس از مصرف غذا و زمانی اشاره دارد که انسولین بیش از اندازه تولید و ترشح می‌شود. هیپوگلیسمی واکنشی به طور معمول پس از مصرف یک وعده‌ی غذایی شیرین یا سرشار از کربوهیدرات و طی چهار ساعت پس از غذا خوردن رخ می‌دهد. اگر در این زمان احساس ضعف عضلانی، عصبی بودن و سبکی سر کردید یا با نشانه‌هایی مانند رنگ‌پریدگی پوست، لرزش و عرق کردن روبه‌رو شدید حتما به یک پزشک مراجعه کنید تا شما را زیر نظر بگیرد.
نشانه‌های دیگری که در صورت رخ دادن باید به آن‌ها دقت داشته باشید شامل نشانه‌های ناشی از آلرژی و حساسیت‌های غذایی می‌شوند. اگر بیشتر اوقات حس می‌کنید که در طول روز مه مغزی دارید، با نوسانات خلقی روبه‌رو می‌شوید یا به نشانه‌های التهاب از جمله راش و جوش‌های پوستی، مشکلات گوارشی و درد مفاصل و ماهیچه‌ها برمی‌خورید، بی‌درنگ به سراغ پزشک بروید و درباره‌ای اینکه آیا واکنش آلرژیک دارید یا خیر پرس‌وجو کنید.
چگونه می‌توان جلوی خستگی پس از غذا خوردن را گرفت؟
همانگونه که گفتیم، کمی خواب‌آلودگی پس از غذا خوردن کاملا طبیعی است و هیچ جای نگرانی ندارد. ولی عوامل گوناگونی روی این مشکل تأثیر می‌گذارند که با شناخت آن‌ها می‌توانید تا جای ممکن جلوی خستگی خود را بگیرید. در ادامه به بررسی چند پرسش می‌پردازیم تا بهتر بتوانید خستگی پس از مصرف غذا را رفع کنید:
خوردن چه غذاهایی منجر به ایجاد خستگی می‌شود؟
باید تلاش کنید تا جای ممکن جلوی مصرف کربوهیدرات‌ها به‌ویژه کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده و شکر را بگیرید و برای رعایت تعادل به سراغ غذاهای پروتئینی، فیبر و چربی‌های سالم بروید. وعده‌های غذایی سنگین، بزرگ و پرچرب که به طور معمول شامل غذاهای سرخ‌شده، فست‌فود و گوشت‌های فرآوری‌شده می‌شوند هم می‌توانند انرژی شما را کاهش دهند، زیرا بدن باید زمان و انرژی بالایی برای هضم آن‌ها صرف کند.
حساسیت‌های غذایی هم می‌توانند خستگی پس از غذا خوردن را در برخی از مردم به دنبال داشته باشند. خوردنی‌هایی از جمله گندم، گلوتن، لبنیات، آجیل‌ها و صدف معمولا منجر به حساسیت‌های غذایی می‌شوند. بنابراین، باید حساسیت خود را نسبت به این غذاها شناسایی کرده و تا جای ممکن از خوردن آن‌ها خودداری کنید.
چرا خوردن وعده‌های غذایی سنگین شما را خسته می‌کند؟ آیا بهتر است آن‌ها را به وعده‌های کوچک‌تر تقسیم کنید؟
اینکه چه زمانی و چه مقدار غذا بخورید، به شما و سبک زندگی خودتان بستگی دارد، زیرا هر فرد با فرد دیگری متفاوت است. برای نمونه، برخی از مردم ترجیح می‌دهند دو تا سه وعده‌ی غذایی در روز بخورند، به‌ویژه اگر روزه‌ی متناوب بگیرند. برخی دیگر هم تلاش می‌کنند هر سه تا چهار ساعت به سراغ یک وعده‌ی غذایی بروند.
درباره‌ی اینکه چه تعداد وعده مصرف کنید و اینکه بهتر است شمار وعده‌ها کمتر و سنگین‌تر یا بیشتر و سبک‌تر باشد، کمی پژوهش کنید و ببینید کدام شیوه با شما و سبک زندگی‌تان سازگارتر است. شاید شما با خوردن سه وعده‌ی غذایی کامل به همراه دو میان‌وعده بتوانید زندگی بهتر، سالم‌تر و شاداب‌تری داشته باشید. زیرا این تعداد وعده‌ها که معمولا حجم کمتری هم دارند می‌توانند فشار وارده بر سیستم گوارشی را کمتر کنند و جلوی آسیب‌های احتمالی را بگیرند.
برای پیشگیری از خستگی بهتر است چه چیزهایی درون غذا باشند؟
به طور کلی، شما باید یک وعده‌ی غذایی متعادل و سالم شامل خوردنی‌های سرشار از فیبر، چربی‌های سالم، پروتئین و سبزیجات داشته باشید. حواستان باشد زیادی روی کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده مانند پاستا، غلات و غلات صبحانه که پروتئین ندارند، نودل و شیرینی‌ها تمرکز نکنید و بیشتر به سراغ خوردنی‌های سالم و مغذی بروید.
بهترین کار این است که از منابع پروتئینی مانند ماهی و مرغ در کنار سبزیجات و چربی‌های سالم مانند روغن زیتون و آووکادو استفاده کنید. اینگونه می‌توانید یک غذای مقوی و متعادل داشته باشید و جلوی خستگی را بگیرید.
خوردن چه غذاهایی برای افزایش سطح انرژی مناسب است؟
شما در وهله‌ی نخست باید تلاش کنید پروتئین بیشتر و کافی مصرف کنید. گزینه‌های زیر منابع پروتئینی مناسبی به شمار می‌روند:
- گوشت مرغ و ماکیان
- گوشت چهارپایانی که تنها از علف تغذیه کرده‌اند
- تخم‌مرغ
- ماست
- ماهی
- پروتئین‌های گیاهی مانند حبوبات و آجیل‌ها
جدا از این‌ها، کربوهیدرات‌های پیچیده از جمله غلات کامل، سبزیجات و میوه‌ها هم می‌توانند سطح انرژی شما را افزایش دهند. البته حواستان باشد در مصرف این خوردنی‌ها زیاده‌روی نکنید.
افزون بر این، خوردنی‌هایی که سرشار از ویتامین‌های گروه B مانند B12 و B6 و ویتامین D و آهن هستند هم راهکار طبیعی خوبی برای بالا بردن سطح انرژی بدن و از بین بردن خستگی به شمار می‌روند. ویتامین‌های گروه B و آهن به‌ویژه برای کمک به هضم غذا و دستگاه گوارش و فرآیندهای سوخت‌وسازی بدن مهم هستند و به بدن کمک می‌کنند تا مواد مغذی را به انرژی دگرگون کند.
در پایان، یادتان باشد که به اندازه‌ی کافی آب بنوشید و بدنتان را سیرآب و هیدراته نگه دارید. تلاش کنید در درازای روز آب کافی مصرف کرده و تشنگی‌تان را هم با چای، قهوه، نوشیدنی‌های شیرین و آب‌میوه‌ها رفع نکنید.
۲۹ نکته‌ی مهم برای بهتر و سالم‌تر غذا خوردن
جدا از نکاتی که بالاتر برای کاهش احساس خستگی پس از غذا خوردن بررسی کردیم، باید نکات دیگری را هم برای تغذیه‌ی مناسب و سالم‌تر در نظر داشته باشید.
در ادامه اساسی‌ترین نکات برای رژیم گرفتن و غذا خوردن را آورده‌ایم. شما با کمک این نکته‌ها و راهکارها می‌توانید زندگی سالم و شاداب‌تری داشته باشید و از بیماری‌های گوناگون و مشکلات مختلفی در امان بمانید.
۱. آرام‌تر غذا بخورید
سرعت خوردن غذا تأثیر زیادی روی حجم غذا خوردن و همچنین افزایش یا کاهش وزن می‌گذارد. در حقیقت، پژوهش‌های زیادی نشان می‌دهند افرادی که سریع غذا می‌خورند معمولا حجم بیشتری مصرف می‌کنند و منجر به افزایش ذخیره‌سازی چربی در بدن خود می‌شوند.
شما باید تلاش کنید از قاشق‌های کوچک‌تر استفاده کنید، گازهای کوچک‌تری از غذایتان بگیرید، مقدار کمتری خوراکی درون دهانتان بگذارید و سپس آرام‌تر آن‌ها را بجوید و قورت دهید. بین هر بار قرار دادن غذا در دهانتان هم کمی درنگ کنید و وقت هدر دهید.
گفته می‌شود احساس سیری معده کم‌وبیش ۲۰ دقیقه طول می‌کشد تا به مغز برسد. بنابراین، باید آرام‌تر غذا بخورید تا آن احساس سیری به مغز برسد و جلوی شما را برای خوردن حجم بیشتری از غذا و خوراکی‌ها بگیرد. این درنگ کردن و وقت هدر دادن یک راهکار عالی برای مصرف کمتر کالری، جلوگیری از پرخوری و بهتر غذا خوردن به شمار می‌رود.
۲. از نان‌هایی که با غلات کامل به‌جای آرد تصفیه‌شده تهیه می‌شوند مصرف کنید
شما با انتخاب نان‌های سبوس‌دار و غلات کامل به جای نان‌های تصفیه‌شده می‌توانید رژیم غذایی مقوی و سالم‌تری داشته باشید. غلات تصفیه‌شده با مشکلات و بیماری‌های زیادی مرتبط هستند، ولی غلات کامل می‌توانند خطر ابتلا به بیماری‌های مختلفی از جمله دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی و سرطان را کاهش دهند.
این غلات همچنین سرشار از مواد مغذی و معدنی زیر هستند.
- فیبر
- ویتامین‌های گروه B
- روی، آهن، منیزیم و منگنز
نان‌های سبوس‌دار انواع گوناگونی دارند. شما با بررسی برچسب ارزش غذایی هر کدام می‌توانید بهترین گزینه را انتخاب و به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
۳. خوردن ماست یونانی را به برنامه‌ی خود اضافه کنید
ماست یونانی نسبت به ماست‌های معمولی غلیظ‌تر و خامه‌ای‌تر است. برای تهیه‌ی این ماست آب پنیر اضافی را که قسمت آبکی شیر است حذف می‌کنند و به همین دلیل ماست یونانی چربی کمتر و پروتئین بیشتری نسبت به ماست‌های معمولی دارد.
این منبع پروتئینی به حفظ سلامتی و همچنین افزایش احساس سیری کمک می‌کند. بنابراین، انتخاب بهتری برای کسانی است که می‌خواهند وزن خود را کاهش دهند. جدا از این، کربوهیدرات و لاکتوز کمتری هم دارد و گزینهی بسیار مناسبی برای کسانی است که رژیم‌های کم‌کربوهیدرات دارند یا به عدم تحمل لاکتوز دچار هستند.
شما به‌آسانی می‌توانید این ماست را به همراه سایر خوردنی‌ها مصرف کنید و غذاهای سالم‌تری بخورید. فقط حواستان باشد نوع ساده‌ی آن را بخرید، زیرا ماست‌های یونانی طعم‌دار معمولا شکر اضافی دارند و مواد معدنی خود را هم از دست می‌دهند.
۴. بدون برنامه خرید نکنید
پیش از خرید همیشه باید یک فهرست کامل آماده کنید و ببینید به چه چیزهایی نیاز دارید. با این کار زمانی که به فروشگاه می‌روید تکلیفتان با خودتان روشن است و بی‌هدف پرسه نمی‌زنید. اینکه ندانید چه چیزی می‌خواهید باعث می‌شود بین قفسه‌ها و محصولات مختلف راه بروید و هرچه دلتان خواست بخرید.
این موضوع باعث می‌شود انتخاب‌های غذایی ناسالمی داشته باشید. همچنین باید یادتان باشد گرسنه به فروشگاه نروید. گرسنه بودن هم تأثیر زیادی روی انتخاب غذاها و خوراکی‌های نامناسب می‌گذارد.
یک راهکار دیگر هم این است که هنگام خرید آدامس بجوید. هنگامی که آدامس می‌جوید احساس گرسنگی کمتری می‌کنید و همچنین دیگر خبری از هوس کردن‌ها و میل به خوردن خوراکی‌های گوناگون نخواهد بود. بنابراین، با خوردن آدامس جلوی اشتهای خود را می‌گیرید و دیگر به سراغ خرید خوراکی‌های پرکالری نمی‌روید. اینگونه مجبور می‌شوید با شکمی خالی به خانه برگردید و از خوردن یک وعده‌ی خانگی، که بهتر است از سبزیجات و غذاهای سالم تهیه شده باشد، به جای خوردن چیپس و سایر خوراکی‌ها لذت ببرید.
۵. تخم‌مرغ بخورید، ترجیحا برای صبحانه
فرقی ندارد تخم‌مرغ را به شکل نیمرو مصرف کنید یا به سراغ پخت آب‌پز و املت بروید، این ماده‌ی غذایی خوشمزه در هر صورت دارای فواید بسیاری است و می‌تواند به‌عنوان یک صبحانه‌ی مقوی رژیم غذایی شما را دگرگون کند.
تخم‌مرغ یک منبع غنی و سرشار از پروتئین و اسیدهای آمینه است و به همین دلیل می‌تواند به سیر نگه داشتن شما کمک کند. به معنای دیگر، با مصرف تخم‌مرغ در آغاز روز می‌توانید انرژی بیشتری داشته باشید و هنگامی که به محل کار یا تحصیل می‌روید کمتر با سروصدای شکمتان و احساس گرسنگی روبه‌رو شوید!
جدا از این، با مصرف تخم‌مرغ می‌توانید سطح انرژی خود را افزایش دهید، سیستم ایمنی بدن را تقویت کنید، کارکرد مغز خود را بهبود ببخشید، التهاب‌های بدن را رفع کنید، سطح کلسترول را کنترل کنید، استحکام استخوان و دندان‌های خود را تقویت کنید، چربی بسوزانید و وزنتان را کاهش دهید، سلامت پوست و موی خود را حفظ کنید و همچنین خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش دهید.
بنابراین، تلاش کنید صبح خود را با یک وعده تخم‌مرغ خوشمزه آغاز کنید تا روز شاداب‌تری داشته باشید و سلامتی‌تان را هم بهبود ببخشید.
۶. پروتئین مصرفی خود را افزایش دهید
پروتئین یکی از مهم‌ترین مواد مغذی است که فواید زیادی برای سلامتی دارد. این ماده به کاهش احساس گرسنگی کمک می‌کند و در کنار کاهش وزن روی تقویت ماهیچه‌ها هم تأثیر می‌گذارد.
پروتئین با افزایش تولید هورمون‌هایی که پیام سیری را به مغز ارسال می‌کنند، و کاهش سطح هورمون‌هایی که منجر به احساس گرسنگی می‌شوند، به جلوگیری از پرخوری و میل به غذا کمک می‌کند. شما هنگام رژیم گرفتن چربی و ماهیچه از دست می‌دهید. با مصرف پروتئین کافی می‌توانید بیشتر ماهیچه‌های خود را حفظ کنید و وزن خود را تنها با آب کردن چربی‌ها کاهش دهید.
تلاش کنید تا جای ممکن منابع پروتئینی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. از بهترین منابع پروتئینی می‌توانیم گزینه‌های زیر را فهرست کنیم.
- لبنیات
- آجیل و مغزها
- تخم‌مرغ
- حبوبات
- گوشت قرمز بدون چربی
۷. آب کافی بنوشید و بدنتان را هیدراته نگه دارید
بدن برای کارکرد مناسب خود به آب نیاز دارد. نوشیدن آب کافی منجر به حفظ سلامتی می‌شود و با توجه به برخی پژوهش‌ها حتی به کاهش وزن هم کمک می‌کند.
شما باید تشنگی خود را با آب رفع کنید، ولی می‌توانید هم‌زمان از غذاها و خوردنی‌های دیگری هم استفاده کنید که بدن را هیدراته نگه می‌دارند. خوردنی‌های زیر گزینه‌های بسیار مناسبی برای آب‌رسانی به بدن هستند.
- آب یا شیر نارگیل
- کرفس
- هندوانه و خربزه
- خیار
- کیوی
- فلفل دلمه‌ای
- مرکبات مانند پرتقال و گریپ‌فروت
- هویج
- لبنیات
- آناناس
- آب سبزیجات
- اسموتی میوه
- دمنوش‌های گیاهی
- آب گازدار با تکه‌های میوه
- آب گرم با لیموترش تازه و کمی عسل خام
- آب داغ با گیاهان تازه و خیس‌خورده از جمله زنجبیل، نعناع فلفلی و گیاه قاصدک
- کفیر نارگیل
- کامبوچا
- آب‌گوشت با استخوان و سبزیجات
۸. غذای خود را سرخ نکنید
روش تهیه‌ی غذاها هم تأثیر زیادی روی سلامتی و سالم غذا خوردن می‌گذارد. سرخ کردن انواع غذاها می‌تواند ضرر زیادی برای سلامتی داشته باشد.
شما باید تلاش کنید غذاهای خود را تا جای ممکن به شیوه‌های آب‌پز، بخارپز، آرام‌پز و با کمترین روغن آماده کنید. کباب کردن با اجاق و دستگاه‌های مناسب هم می‌تواند به سالم نگه داشتن رژیم غذایی شما کمک کند.
۹. از مکمل‌های ویتامین D و اسیدهای چرب امگا ۳ استفاده کنید
کمبود ویتامین D بسیار شایع است. ویتامین D یک ماده‌ی ضروری برای بسیاری از کارکردهای بدن به شمار می‌رود. از تقویت استخوان‌ها گرفته تا بهبود کارکرد سیستم ایمنی بدن، این ویتامین می‌تواند تأثیر زیادی روی سلامت بدن شما داشته باشد.
اسیدهای چرب امگا ۳ هم برای سلامتی ضروری هستند. اگرچه می‌توانید با رژیم غذایی این مواد مغذی را تأمین کنید، ولی همچنان ممکن است با کمبود آن‌ها مواجه شوید. به همین دلیل باید از مکمل‌ها کمک بگیرید و نیاز روزانه‌ی بدن خود به این اسیدهای چرب و همچنین ویتامین D را برطرف کنید.
۱۰. فست‌فود و رستوران‌های ناسالم را جایگزین کنید
اگر خواستید بیرون از خانه غذا بخورید یادتان باشد تا جای ممکن به سراغ رستوران‌هایی بروید که غذاهای سالم دارند و تلاش کنید خوردن پیتزا، فست‌فودها و سایر غذاهای ناسالم را کنار بگذارید.
با بررسی رستوران‌ها و غذاخوری‌های گوناگون می‌توانید ببینید کدام یک غذاهای سالم‌تری را تهیه می‌کنند. این غذاها باید تا جای ممکن با مواد تازه تهیه شده باشند و چربی، نمک و افزودنی‌های کمی داشته باشند. همچنین بهتر است به سراغ غذاهای گیاهی بروید که هم گزینهی سالم‌تری هستند، هم قیمت پایین‌تری دارند.
۱۱. در هفته دست‌کم یک غذای سالم جدید امتحان کنید
اگر خودتان در خانه غذا آماده کنید ممکن است از انتخاب غذاهای مختلف خسته شوید و همیشه غذاهای تکراری و ناسالم مصرف کنید. امتحان کردن غذاهای جدید می‌تواند هم تنوع بیشتری به رژیم غذایی شما بدهد و آن را از یکنواختی دربیاورد، هم فرصتی باشد برای تهیه‌ی غذاهای مقوی و سالم‌تر.
تلاش کنید هر هفته یک غذای جدید و سالم را امتحان کنید و ببینید از آن خوشتان می‌آید یا نه. با امتحان کردن غذاهای گوناگون و پیدا کردن گزینهی سالمی که به آن علاقه دارید می‌توانید به‌آسانی رژیم خود را سالم‌تر کنید و آن را از یکنواختی و تکراری بودن نجات دهید.
۱۲. به جای سیب‌زمینی سرخ‌کرده به سراغ سیب‌زمینی آب‌پز یا پخته بروید
همانگونه که گفتیم بهتر است مصرف سرخ‌کردنی‌ها را تا جای ممکن کاهش دهید. جایگزین کردن سیب‌زمینی سرخ‌کرده با سیب‌زمینی آب‌پز یا بخارپز می‌تواند نخستین گام برای کاهش مصرف روغن و نمک‌های ناسالم باشد.
سیب‌زمینی سرخ‌کرده کم‌وبیش ۳ برابر سیب‌زمینی پخته کالری دارد. به همین دلیل منجر به افزایش وزن ناخواسته می‌شود و بیماری‌های گوناگونی را در پی دارد. شما با مصرف سالم‌تر سیب‌زمینی می‌توانید جلوی این بیماری‌ها را بگیرید و همچنین بهتر وزنتان را مدیریت کنید.
۱۳. خوردن غذا را با سبزیجات آغاز کنید
فرقی ندارد می‌خواهید در خانه غذا بخورید یا در رستوران‌های گوناگون؛ در هر صورت تلاش کنید نخست کار خود را با سالم‌ترین غذاها آغاز کنید. برخی مطالعه‌ها نشان داده‌اند کسانی که به رستوران و غذاخوری‌ها می‌روند معمولا نخستین غذاهای بزرگی را که در فهرست می‌بینند سفارش می‌دهند و در کل ترجیح می‌دهند کار خود را با غذاهای سنگین‌تر و پرکالری‌تر آغاز کنند.
شما پیش از آنکه به سراغ غذاهای پرکالری و سنگین مانند گوشت و دیگر غذاهای چرب بروید، باید غذاهای گیاهی و سبزیجات یا غلات را امتحان کنید. با این کار اشتهای اصلی شما برای غذاهای سالم‌تر در نظر گرفته می‌شود و هنگامی که شکمتان پر شد جایی برای غذاهای پرکالری نخواهید داشت.
از آنجا که سبزیجات فواید بیشتری دارند و کالری کمی هم وارد بدنتان می‌کنند، باید زمانی که گرسنه هستید کار خود را با خوردن آن‌ها آغاز کنید. مصرف سبزیجات جدا از کاهش کالری مصرفی می‌تواند روی سطح قند خون هم تأثیر بگذارد و به بهبود سلامت بیماران دیابتی کمک کند.
۱۴. به جای آب‌میوه خود میوه را مصرف کنید
میوه‌ها سرشار از آب، ویتامین، فیبر و آنتی‌اکسیدان هستند. خوردن میوه به بدن شما کمک می‌کند تا از بیماری‌های زیادی مانند بیماری‌های قلبی، دیابت نوع ۲ و سرطان در امان بماند. جدا از این، به دلیل دارا بودن فیبر و سایر ترکیبات گیاهی، قند میوه‌ها بسیار آهسته‌تر هضم می‌شود و تأثیری روی سطح قند خون نمی‌گذارد.
ولی این موضوع درباره‌ی آب‌میوه صدق نمی‌کند. نه‌تنها بسیاری از آب‌میوه‌ها از میوه‌های واقعی و تازه تهیه نمی‌شوند، بلکه اگر هم طبیعی باشند باز هم خواص زیادی را از دست می‌دهند. یکی از خواص در رابطه با فیبر موجود در میوه‌ها است. زمانی که آب میوه را جدا می‌کنید، فیبر و بسیاری از ویژگی‌های مفید میوه را از دست می‌دهید.
بیشتر آب‌میوه‌ها تنها حاوی شکر هستند و فرقی با نوشابه‌ها ندارند. بنابراین، مصرف آن‌ها منجر به بیماری و مشکلات گوناگونی مانند بالا رفتن قند خون می‌شود و فایده‌ای هم برای سلامتی در پی ندارد.
۱۵. تلاش کنید بیشتر غذاهای خانگی بخورید
غذا خوردن در خانه چندین فایده و مزیت مهم دارد. نخست اینکه هزینه‌ی کمتری پرداخت می‌کنید. نکته‌ی دیگر هم درباره‌ی سالم بودن غذا است و مطمئن هستید که از چه موادی تشکیل شده است.
شما زمانی که خودتان غذا بپزید می‌توانید میزان کالری و مواد مغذی آن را تنظیم کنید و برنامه‌ی غذایی بهتری داشته باشید. با این کار هم سلامتی‌تان را حفظ می‌کنید، هم در هزینه‌ها صرفه‌جویی می‌کنید و هم سرگرم می‌شوید و از غذا پختن لذت می‌برید.
۱۶. فعالیت بدنی خود را افزایش و وزنتان را کاهش دهید
تغذیه‌ی مناسب و ورزش معمولا دست در دست یکدیگر می‌دهند تا سلامتی شما را بهبود ببخشند. ورزش می‌تواند روحیه و خلق‌وخوی شما را تقویت کند و همچنین احساس افسردگی، اضطراب و استرس را کاهش دهد.
این مشکلات روانی معمولا به پرخوری و تغذیه‌ی نامناسب منجر می‌شوند. شما با ورزش کردن می‌توانید انتخاب‌های غذایی بهتری داشته باشید و جلوی بسیاری از مشکلات و بیماری‌ها را هم بگیرید.
تلاش کنید روزانه دست‌کم ۳۰ دقیقه ورزش با شدت متوسط داشته باشید و بدنتان را فعال نگه دارید. این کار در کنار مصرف غذاهای مناسب منجر به افزایش طول عمر و بالا رفتن کیفیت زندگی‌تان خواهد شد.
۱۷. به جای نوشیدنی‌های شیرین از آب گازدار استفاده کنید
نوشیدنی‌های شیرین جزو ناسالم‌ترین خوردنی‌ها هستند. قندهای افزودنی موجود در این نوشیدنی‌ها می‌توانند بیماری‌های قلبی، چاقی و دیابت نوع ۲ را به دنبال داشته باشند. همچنین کالری بالایی هم دارند و رژیم غذایی شما را خراب می‌کنند.
در عوض باید به سراغ جایگزین‌های بدون قند بروید. آب گازدار یا سودا یکی از بهترین نوشیدنی‌هایی است که قند و کالری ندارد و منجر به حفظ سلامتی شما می‌شود.
۱۸. دور خوردن غذاهای رژیمی را خط بکشید
غذاهای رژیمی با توجه به نامشان ممکن است انتخاب خوبی به نظر برسند، زیرا معمولا چربی کمی دارند و به‌عنوان غذاهای کم‌کالری و بدون چربی شناخته می‌شوند.
ولی بیشتر این غذاها شکر و افزودنی‌های بیشتری دارند تا چربی از دست رفته را جبران کنند. به معنای دیگر، شما با مصرف این غذاها همچنان سلامت و رژیم غذایی خود را به خطر می‌اندازید. این قند اضافه نه‌تنها برای سلامتی مضر است، بلکه کالری چربیِ از دست رفته را جبران می‌کند و باعث می‌شود غذاهای رژیمی دست کمی از باقی غذاها نداشته باشند.
به جای این غذاها تلاش کنید یک رژیم متعادل و سرشار از میوه و سبزیجات داشته باشید و تا جای ممکن غذاهای طبیعی، سالم و تازه بخورید.
۱۹. شب‌ها خواب کافی و باکیفیت داشته باشید
خواب نامناسب و کم‌خوابی تأثیر زیادی روی تنظیم اشتها و سوخت‌وساز بدن می‌گذارد. خیلی از کسانی که خواب کافی ندارند معمولا پرخوری می‌کنند و به سلامت خود آسیب می‌زنند.
خواب برای کارکرد مناسب مغز و سیستم ایمنی بدن بسیار ضروری است و شما با خواب و استراحت کافی می‌توانید خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن گوناگون و حتی بیماری‌های قلبی و سرطان را هم کاهش دهید.
برای اینکه احساس گرسنگی خود را مهار و به‌خوبی مدیریت کنید باید دست‌کم ۸ ساعت خواب شبانه و بدون وقفه داشته باشید. بنابراین، حتما الگو و ساعات خواب خود را بررسی کرده و تلاش کنید شب‌ها به اندازه‌ی کافی بخوابید.
۲۰. چربی‌ها و روغن‌های سالم را به رژیم غذایی خود اضافه کنید
روغن‌های گیاهی از جمله آفتابگردان، سویا و کانولا معمولا سالم نیستند و انتخاب مناسبی به شمار نمی‌روند. شما در عوض باید از چربی‌ها و روغن‌های سالم مانند زیتون و آووکادو استفاده کنید.
بدن شما برای هضم چربی‌های سالم به زمان بیشتری نیاز دارد و این مواد برای مدت زمان طولانی در معده باقی می‌مانند. افزون بر این، خوردن چربی می‌تواند روی ترشح هورمون‌های افزایش سیری هم تأثیر بگذارد و به مغز شما بفهماند که معده پر شده است. به همین دلیل، اگر رژیم غذایی شما حاوی چربی کافی نباشد به احتمال زیاد به احساس گرسنگی دچار می‌شوید و می‌خواهید وعده‌های غذایی بیشتری مصرف کنید.
از بهترین منابع سالم و سرشار از چربی‌های مفید می‌توانیم به روغن نارگیل، ماهی‌های چرب از جمله سالمون، قزل‌آلا، ماهی تن و ساردین، گردو، بذر کتان، آووکادو، روغن زیتون، تخم‌مرغ و ماست پرچرب اشاره کنیم. تلاش کنید رژیم غذایی متعادل و سرشار از چربی‌های سالم داشته باشید تا بهتر وزنتان را مدیریت و سلامتی‌تان را حفظ کنید.
۲۱. غذاهای خود را در بشقاب‌های کوچک‌تر قرار دهید
اندازه‌ی بشقاب و کاسه یا هر ظرف دیگری که در آن غذا می‌خورید به مغز شما نشان می‌دهد باید چه مقدار غذا بخورد. به همین دلیل هر چه ظرف بزرگ‌تر باشد مغز شما هم وظیفه‌ی بزرگ‌تری را در پیش رو دارد.
با توجه به پژوهش‌ها، هرچه ظرف غذای شما بزرگ‌تر باشد غذای بیشتر و کالری بیشتری مصرف خواهید کرد. کاسه و بشقاب‌های کوچک حجم کمتری را شامل می‌شوند. با دیدن یک بشقاب کوچک‌تر که پر از غذا است، مغز شما گمان می‌کند حجم زیادی را در اختیار دارد. بنابراین، شما با انتخاب یک ظرف کوچک‌تر می‌توانید مغزتان را گول بزنید و با اینکه همچنان از غذای خود لذت می‌برید جلوی پرخوری را بگیرید و حجم کمتری مصرف کنید.
۲۲. سس و چاشنی‌ها را روی سالاد نریزید
سالادها انواع گوناگونی دارند و بیشترشان ممکن است به دلیل چاشنی‌ها و سس‌های اضافه سالم نباشند. اگر در رستوران‌ها خواستید سالاد سفارش دهید از آن‌ها بخواهید سس را روی سالاد نریزند و آن را در ظرف جداگانه‌ای بیاورند. این کار کمک بزرگی به کاهش مصرف سس می‌کند، زیرا زمانی که سس را کامل روی سالاد ریخته باشند ممکن است حجم آن را تشخیص ندهید و زیاده‌روی کنید. ولی زمانی که خودتان سس را از ظرف دیگری می‌ریزید می‌توانید زیاد بودن آن را تشخیص دهید.
همچنین اگر خواستید در خانه سالاد تهیه کنید هم بهتر است تا جای ممکن سس کمتری مصرف کنید و در عوض به سراغ چاشنی‌های سالم‌تر مانند ماست یونانی بروید.
۲۳. قهوه‌ی خود را بدون شکر و خامه مصرف کنید
قهوه یکی از پرطرفدارترین نوشیدنی‌ها در سراسر جهان است و بسیار هم سالم به شمار می‌رود. این نوشیدنی دارای آنتی‌اکسیدان‌های زیادی است که به درمان بیماری‌های مختلفی کمک می‌کنند.
ولی بیشتر افزودنی‌هایی که به قهوه اضافه می‌کنید کار را خراب می‌کنند و فواید این نوشیدنی را کاهش می‌دهند. برای نمونه، شکر و خامه دارای کالری بالایی هستند و قهوه را به یک نوشیدنی مضر تبدیل می‌کنند. تلاش کنید تا جای ممکن خودتان در خانه قهوه‌ی سیاه تهیه کنید و برای خوردن قهوه به سراغ قند، خامه، کره و سایر افزودنی‌ها نروید.
۲۴. غذاهای فیبردار و کربوهیدرات‌های نشاسته‌ای را به رژیم خود اضافه کنید
کربوهیدرات‌های نشاسته‌ای باید بیش از یک سوم غذاهایی را که در طول روز می‌خورید تشکیل دهند. این کربوهیدرات‌ها شامل سیب‌زمینی، نان، برنج و غلات می‌شوند.
به طور کلی، شما باید فیبر بیشتری به رژیم خود اضافه کنید و به سراغ غذاهایی مانند ماکارونی سبوس‌دار، برنج قهوه‌ای و سیب‌زمینی با پوست بروید. این غذاها دارای فیبر بیشتری هستند و در مقایسه با کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده و ناسالم می‌توانند به بهبود سلامت و همچنین افزایش احساس سیری کمک کنند.
تلاش کنید روزانه دست‌کم یک وعده‌ی غذایی نشاسته‌ای مصرف کنید. برخلاف باور خیلی‌ها که گمان می‌کنند نشاسته‌ها چاق‌کننده هستند، این غذاها کالری و چربی پایینی دارند و تأثیر کمتری در مقایسه با سایر غذاها روی افزایش وزن می‌گذارند. البته این در صورتی است که غذاهای نشاسته‌ای را به همراه افزدونی‌های ناسالم نخورید و تا جای ممکن روغن، کره، سس و نمک به آن‌ها اضافه نکنید.
۲۵. میوه و سبزیجات فراوانی بخورید
کارشناسان غذایی پیشنهاد می‌کنند در طول روز دست‌کم ۵ بار از انواع میوه‌ها و سبزیجات مصرف کنید. هرچه این وعده‌ها شامل میوه‌های تازه‌تر باشند، تأثیر بیشتری روی سلامتی می‌گذارند.
شما به‌آسانی می‌توانید این حجم از میوه و سبزیجات را به رژیم خود اضافه کنید. برای نمونه، صبح‌ها در کنار صبحانه‌ی خود یک موز بخورید، یا مثلا ناهار خود را به همراه سبزی خوردن مصرف کنید. به‌عنوان میان‌وعده هم می‌توانید به سراغ میوه‌ها و سبزیجات دیگر بروید.
جدا از این، می‌توانید آب سبزیجات را هم تهیه کنید و از آن‌ها به جای نوشابه یا سایر نوشیدنی‌های ناسالم استفاده کنید. آب سبزیجات در مقایسه با آب میوه‌ها خاصیت بیشتری دارد و فیبر و خواص خود را هم از دست نمی‌دهد. همچنین تنوع بیشتری به رژیم شما می‌دهد و کمکتان می‌کند به‌آسانی غذاهای سالم و مقوی‌تری را بخورید.
۲۶. خوردن ماهی‌ها به‌ویژه ماهی‌های چرب را هم افزایش دهید
ماهی‌ها منبع خوبی از پروتئین هستند و همچنین ویتامین و مواد معدنی زیادی به رژیم شما اضافه می‌کنند. ماهی‌های چرب هم به دلیل سرشار بودن از چربی‌های سالم برای سلامت قلب و مغز مفید هستند.
تلاش کنید در هفته دست‌کم ۲ وعده ماهی بخورید و دست‌کم یک ماهی چرب هم مصرف کنید. ماهی‌های چرب و روغنی حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ هستند و می‌توانند به پیشگیری از بیماری‌های قلبی کمک کنند. انواع ماهی‌ها از جمله ماهی قزل‌آلا، سالمون، شاه‌ماهی، ساردین و ماهی تن می‌توانند انتخاب‌های بسیار مناسبی باشند.
این ماهی‌ها به شکل‌های گوناگونی در انواع فروشگاه‌ها پیدا می‌شوند. بهتر است تا جای ممکن ماهی‌های تازه را مصرف کنید، زیرا ماهی‌های کنسروشده یا دودی دارای نمک زیادی هستند و به سلامتی آسیب می‌زنند.
۲۷. خوردن چربی‌های اشباع‌شده و شکر را تا جای ممکن کاهش دهید
شما باید چربی کافی در رژیم غذایی خود داشته باشید. ولی چربی دو نوع اشباعی و غیراشباعی دارد. چربی‌های اشباع‌نشده سالم هستند و به بهبود سلامتی هم کمک می‌کنند. اما چربی‌های اشباع‌شده ضرر زیادی برای سلامتی دارند.
چربی‌های اشباع‌شده در خوردنی‌های زیادی پیدا می‌شوند. در ادامه برخی از آن‌ها را فهرست کرده‌ایم.
- گوشت‌های چربی‌دار
- سوسیس و کالباس
- کره
- پنیر
- خامه
- کیک‌ها
- بیسکوییت
- روغن و پیه
تلاش کنید تا جای ممکن این نوع غذاها را از رژیم خود حذف کنید و در عوض به سراغ چربی‌های سالم و خوردن روغن زیتون، روغن آووکادو و روغن نارگیل بروید.
جدا از چربی‌های اشباع‌شده باید مصرف شکر و قندها را هم کاهش دهید. مصرف غذاها و نوشیدنی‌های حاوی شکر از جمله نوشابه، آب‌میوه، غلات صبحانه و خوردن شکلات، کیک و بیسکویت، شیرینی‌ها و… آسیب زیادی به سلامتی می‌زنند و خطر افزایش وزن و ابتلا به بیماری‌های گوناگون را در پی دارند.
این قندها برخلاف قندی که در میوه و لبنیات وجود دارد اصلا سالم نیستند و بهتر است تا جای ممکن آن‌ها را مصرف نکنید.
۲۸. نمک کمتری مصرف کنید، کمتر از ۶ گرم در روز
خوردن نمک زیاد می‌تواند فشار خون را افزایش دهد. افرادی که فشار خون بالا دارند هم بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته قرار دارند.
نکته اینجا است که حتی اگر نمک خوراکی به غذا اضافه نکنید باز هم ممکن است نمک زیادی در طول روز مصرف کنید. بیشتر غذاها، فرآورده‌ها و محصولات خوراکی دارای نمک هستند و اگر برچسب ارزش غذایی آن‌ها را با دقت بخوانید به این موضوع پی می‌برید.
بسیاری از محصولات خوراکی حاوی نمک فراوانی هستند و شما با مصرف این خوردنی‌ها به‌تنهایی هم ممکن است جانتان را به خطر بیندازید، چه برسد به اینکه خودتان هم نمک خوراکی را به انواع وعده‌های غذایی‌تان اضافه کنید.
کارشناسان بر این باورند که روزانه نباید بیشتر از ۶ گرم نمک مصرف کنید. این مقدار برای کودکان باید کمتر هم باشد. پس حتما مصرف نمک خوراکی را کاهش دهید و به ارزش غذایی خوراکی‌ها هم دقت داشته باشید.
۲۹. خوردن صبحانه را کنار نگذارید
برخی از افراد خوردن صبحانه را از برنامه‌ی روزانه‌ی خود حذف می‌کنند، زیرا گمان می‌کنند این کار به کاهش وزن منجر می‌شود. نکته‌ای که وجود دارد این است که زمان دریافت کالری تأثیری روی کاهش یا افزایش وزن ندارد. به این معنا که برای بدن شما میزان کالری مهم است، نه اینکه چه زمانی از روز آن را دریافت کنید.
پس اگر صبحانه نخورید و باقی روز را به خوردن انواع غذاهای سالم و ناسالم اختصاص دهید، بدون شک با افزایش وزن مواجه خواهید شد.
شما به جای این کار باید یک صبحانه‌ی مقوی و سرشار از پروتئین، فیبر و چربی‌های سالم بخورید تا شکمتان را پر کنید و احساس گرسنگی را کاهش دهید. این صبحانه باعث می‌شود میل به غذا خوردن و هله هوله‌های مختلف را کاهش دهید و در طول روز انتخاب‌های غذایی بهتری داشته باشید.
بنابراین، صبح‌ها تا جای ممکن منابع پروتئینی، چربی‌های سالم و میوه‌های تازه مصرف کنید تا هم بهتر وزنتان را مدیریت کنید، هم جلوی آسیب‌دیدگی‌ها و بیماری‌ها را بگیرید.
سخن پایانی
اگر همواره پس از غذا خوردن احساس خستگی می‌کنید، باید به سراغ یک پزشک متخصص بروید. با وجود این، اگر خبری از بیماری و مشکلات سلامتی نباشد و این خستگی گاهی اوقات رخ دهد، شما با اقدامات ساده‌ای می‌توانید جلوی آن را بگیرید. برای نمونه، گزینه‌های زیر می‌توانند راهکارهای کارآمدی باشند.
- آب کافی بنوشید تا بدنتان هیدراته باشد.
- الکترولیت‌های ضروری بدن را تأمین کنید.
- حجم وعده‌های غذایی خود را کاهش دهید.
- خواب کافی و باکیفیت داشته باشید.
- به طور منظم ورزش کنید.
- در مصرف قهوه و کافئین زیاده‌روی نکنید.
- غذاهایی را مصرف کنید که برای دستگاه گوارش، سطح قند خون، انسولین و کارکرد مغز مناسب هستند؛ چیزهایی مانند چربی‌های سالم و کربوهیدرات‌های پیچیده و سرشار از فیبر.
داشتن یک رژیم غذایی متعادل که شامل سبزیجات، غلات کامل و ماهی‌های چرب می‌شوند می‌توانند سطح انرژی شما را بالا نگه دارند و خستگی شما را در طول روز از بین ببرند. همچنین پیشنهاد می‌کنیم به همراه غذاهای خود مغزها، دانه‌ها و روغن زیتون بیشتری مصرف کنید. جدا از این، یادتان باشد شکر را تا جای ممکن از رژیم خود حذف کنید و وعده‌های غذایی خود را هم کوچک‌تر نگه دارید.
در صورتی که این راهکارها پاسخ‌گو نبودند باید از پزشک خود کمک بگیرید و علت اصلی را ریشه‌یابی کنید. بیماری‌ها و اختلالات گوناگونی می‌توانند منجر به خستگی و بی‌حالی در طول روز شوند. پس اگر احساس کردید مشکلتان جدی است، آن را پشت گوش نیندازید و هرچه زودتر برای درمان آن اقدام کنید. پزشکان با انجام آزمایش‌های گوناگون می‌توانند شرایط فیزیکی شما را بررسی کنند و به علت بنیادین خستگی پی ببرند.
منابع: Dr. Axe, Healthline, National Health Service, Healthline