یکی از مهمترین ویژگیهای مراسم مسلیمه اجرای خودجوش و مردمی آن بدون تعطیلی و تحت هر شرایطی است. برای اثبات این گفته، به خاطرات شفاهی اهالی ری و تهران قدیم سرک کشیدیم که در دلشان قصههای فراوانی از چگونگی برپایی این مراسم آیینی در روزهای گرم و سرد سال دارند که خواندن آن خالی از لطف نیست.
همشهری آنلاین– بهاره خسروی : زمستان بود و هوا حسابی سرد. از صبح باران بیامان میبارید. خیلیها با نگرانی و زیر لب میگفتند با وجود این باران بیامان مراسم مسلمیه چه می شود؟ مراسمی که در هیچ جای دنیا بجز ایران اجرا نمیشود. اما بنا به تعریف حاج حسن امینیمقدم، از خادمان حرم حضرت عبدالعظیم و قدیمیهای شهرری، عشق به خاندان ابا عبدالله تعطیلیبردار نیست.
قصههای خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
او با مرور خاطراتش از روزی تعریف میکند که شهرری پر از چتر شد و کسی زیر باران خیس نشد: «هیچکس خیال نمیکرد که مراسم به نحو احسن و اینقدر باشکوه اجرا شود. فکر میکردیم حتماً دستههای عزاداری از میانه راه برمیگردند یا سمت حرم نمیآیند. اما آن سال همه با چتر آمدند؛ حرم چترباران شد و یکی دیگر از مراسم پرشور مسلمیه در تاریخ شهرری ثبت شد.»
خداحافظیهای رزمندگان
در طول سالهای جنگ تحمیلی مراسم مسلمیه یکی از موقعیتها برای تجدید میثاق با آرمانهای امام، مکتب شهادت و ایثار و دفاع از تمامیت ارضی کشور بود. سید محسن ماجدی، ریپژوه، درباره حضور رزمندگان در این مراسم بهویژه در طول هشت سال دفاعمقدس تعریف میکند: «این مراسم قبل از ماه محرم برگزار میشود و برای همین در روزهای جنگ ایران و عراق بسیاری از رزمندگان هم و غمشان این بود که سعادت حضور در مراسم مسلمیه را از دست ندهند؛ خودشان میگفتند ممکن است شهید شویم و نمیخواهیم حضورنیافته در این مراسم مهم عزاداری به شهادت برسیم.»
«دوست رزمندهای داشتم که به فیض رفیع شهادت نائل شد. او به عشق شرکت در مراسم مسلمیه اغلب مرخصیهایش را برای شرکت در این مراسم ذخیره میکرد تا اگر توفیق حضور در مراسم عزاداری روز عاشورا را نداشت در همین مراسم از همه دوستان و آشنایان خداحافظی کند. البته این کار میان همه رزمندگان در روزهای جنگ متداول بود.» این جملهها را هم ماجدی به گفتههای قبلیاش اضافه میکند تا از حال و هوای مراسم مسلمیه در هشت سال دفاع مقدس تصویر روشنی دهد.
سیزدهبهدر و آداب حضور خانوادگی در مسلمیه
هر چند مراسم مسلیمه بیشتر مردانه بود و عزاداران در قالب دستههای سینهزنی وارد صحن حرم میشدند اما در بعضی موارد هم این مناسبت آیینی رنگ و بوی خانوادگی به خود میگرفت و بسیاری به عشق اهلبیت(ع) و خاندان آنها از شب قبل از اجرای مراسم راهی حرم شاهعبدالعظیم میشدند. بنا به تعریف یکی از ریشسفیدان شهرری، در دورانی که سیزدهمین روز بهار با ایام مسلمیه تقارن پیدا میکرد، اغلب خانوادهها از شب قبل از سیزدهبهدر با ظرف غذا و زیرانداز و سماور از تهران راهی شهرری میشدند و شب در صحنهای معروف حرم، مانند باغچه توتی، امامزادهطاهر و… میماندند و روز اجرای مراسم، مردها به دستههای عزاداری میپیوستند و خانمها در صحن برای مظلومیت و بیپناهی این عموزاده و سفیر غریب امام حسین(ع) عزاداری میکردند.