چانکا پیدرا چیست؟ | فواید چانکا پیدرا | عوارض جانبی | دوز و نحوه مصرف | نحوه نگهداری
اگر مدام از سنگ کلیه رنج می برید و اصطلاحا کلیه سنگ ساز دارید حتما نام چانکا پیدرا را شنیده اید، گیاهی که به خاصیت سنگ شکن خود شهرت پیدا کرده و در طب سنتی جهان برای درمان سنگ کلیه استفاده می شود.
این گیاه که به نام سنگ باد و سنگ خرد کن نیز شناخته شده دارای خواص متعددی است که از جمله آن ها می توان به تاثیر مثبت آن در درمان سنگ کلیه و سنگ صفرا، زخم معده، بیماری های کبدی، کاهش قند خون، درمان کاهش علائم نقرس و کاهش فشار خون بالا اشاره کرد.
برای آشنایی کامل با خواص و مضرات چانکا پیدرا در ادامه مطلب همراه باشید.
چانکا پیدرا چیست؟
چانکا پیدرا با نام علمی Phyllanthus niruri از گیاهان دارویی پر خاصیت است که در مناطق گرمسیری مانند جنگل های بارانی آمریکای جنوبی رشد می کند.
این گیاه شاخه های نازک و پوشیده از برگ دارد و غلاف های دانه ای آن شکوفه های سبز کوچکی می دهند که زیر برگ ها رشد می کنند. ارتفاع چانکا پیدرا به حدود 60 سانتی متر می رسد.
مکمل این گیاه دارویی که از قسمت های مختلف از جمله برگ ها، ساقه ها و گل ها به دست می آید اغلب برای درمان بیماری های مختلف گوارشی، کبدی و کلیوی مورد استقاده قرار می گیرد.
چانکا پیدرا معمولا به صورت دمنوش، عصاره، کپسول یا قرص عرضه می شود.
خواص دارویی چانکا پیدرا
مصرف عصاره و مکمل چانکا پیدرا ممکن است تاثیر خوبی روی سیستم های مختلف بدن داشته باشد، از جمله:
1. درمان سنگ کلیه
همان طور که قبلا اشاره کردیم چانکا پیدرا به عنوان درمان احتمالی سنگ کلیه شناخته شده و به همین دلیل به آن سنگ شکن گفته می شود.
این گیاه از یک سو خاصیت قلیایی دارد و به دلیل تاثیر خوب آن در جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه اسیدی، جایگزین بدون نسخه و ارزان قیمت سیترات پتاسیم – نوعی ماده قلیایی که اغلب توسط پزشک برای درمان سنگ کلیه اسیدی تجویز می شود – به شمار می رود.
از سوی دیگر با کمک به افزایش ادرار به کاهش اندازه سنگ کلیه کمک می کند.
2. زخم معده
به نظر می رسد عصاره غلیظ چانکا پیدرا می تواند به از بین رفتن باکتری اچ پیلوری که از عوامل اصلی ایجاد زخم معده است کمک کند.
3. کاهش قند خون بالا
آنتی اکسیدان های موجود در گیاه چانکا پیدرا احتمالا به بهبود سطح قند خون ناشتا کمک کرده و برای کنترل قند خون مفید هستند.
4. درمان سنگ صفرا
خاصیت قلیایی چانکا پیدرا در جلوگیری از تشکیل سنگ های صفراوی اثر مثبت داشته و به عنوان یکی از روش های درمان سنگ کیسه صفرا در طب سنتی شناخته شده است.
5. نقرس
نقرس نوعی بیماری است که به دلیل افزایش و تجمع سطح بالای اسید اوریک در خون ایجاد شده و عود می کند. گیاه چانکا پیدرا با ایجاد تعادل در سطح اسید اوریک خون به کاهش خطر بروز حملات نقرس کمک می کند.
6. بیماری کبدی
به نظر می رسد محتوای آنتی اکسیدانی چانکا پیدرا به بهبود عملکرد کبد کمک کرده و از کبد در برابر آسیب های سلولی ناشی از رادیکال های آزاد محافظت می کند.
سایر گیاهان هم خانواده چانکا پیدرا فعالیت ضد ویروسی قوی در برابر هپاتیت B (نوعی عفونت التهابی ویروسی کبدی) دارند که با اثر داروی اینترفرون قابل مقایسه است و دانشمندان حدس می زنند این گیاه نیز تاثیر مشابهی در این زمینه داشته باشد.
7. کاهش فشار خون بالا
به نظر می رسد این گیاه به آرام سازی عروق خونی کمک کرده و باعث کاهش فشار خون شود.
عوارض جانبی چانکا پیدرا
با وجود همه فوایدی که ذکر شد، مصرف مکمل های پانکا پیدرا ممکن است عوارضی نیز به دنبال داشته باشد. برخی عوارض گزارش شده عبارتند از:
- درد شکم
- ادرار دردناک
- خون در ادرار
- حالت تهوع
لازم به ذکر است شایع ترین عارضه این گیاه درد شکمی است و بقیه موارد کمتر دیده شده اند.
مدارک کافی در مورد بی خطر بودن چانکا پیدرا برای زنان باردار و مادران شیرده وجود ندارد، توصیه می شود از مصرف این گیاه در دوران بارداری (یا اگر قصد بارداری دارید) و شیردهی اجتناب کنید.
قبل از مصرف این مکمل در کودکان و نوجوانان حتما با پزشک مشورت کنید.
افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و 2، بیماری های مزمن کلیوی و سایر مشکلات کلیه حتما قبل از مصرف با پزشک متخصص مشورت کنند.
این گیاه ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد، از جمله:
- لیتیوم؛ این گیاه ممکن است باعث افزایش ادرار شده و روی نحوه دفع لیتیوم از بدن تاثیر بگذارد.
- داروهای کاهنده فشار خون؛ همان طور که گفتیم چانکا پیدرا می تواند فشار خون را کاهش دهد، به همین دلیل مصرف آن همراه این داروها گاهی به افت شدید فشار خون منجر می شود.
- داروهای کاهنده قند خون؛ این گیاه ممکن است قند خون را کاهش دهد و در صورتی که به همراه انسولین یا هر نوع داروی کاهنده قند مصرف شود ممکن است افت شدید قند خون را به دنبال داشته باشد.
- داروهای رقیق کننده خون؛ چانکا پیدرا ممکن است لخته شدن خون را مهار کرده و به عوارض شدید در افرادی که از این داروها استفاده می کنند منجر شود.
نکته: قبل از مصرف هر گونه مکمل گیاهی از جمله چانکا پیدرا حتما با پزشک مشورت کنید و هنگام خرید مکمل به معتبر بودن فروشگاه و شرکت سازنده آن توجه داشته باشید.
دوز و نحوه مصرف چانکا پیدرا
تاکنون اطلاعات دقیقی درباره دوز مصرف مکمل چانکا پیدرا ارائه نشده اما برخی مطالعات انجام شده روی مصرف روزانه 4.5 گرم پودر این گیاه به مدت 12 هفته تمرکز داشته اند که به نتایج مطلوب منجر شده است. قرص یا کپسول چانکا پیدرا معمولا حاوی حدود 500 تا 1600 میلی گرم از گیاه می باشد.
در مورد مقدار مصرف دمنوش چانکا پیدرا نمی توان نظر قطعی داد زیرا این مسئله به مقدار گیاه که به دمنوش تزریق شده، درجه حرارت آب و مدت زمان دم کشیدن بستگی دارد.
مکمل های این گیاه را می توان به همراه غذا یا به تنهایی میل کرد.
از آن جا که درباره اثر طولانی مدت چانکا پیدرا اطلاعاتی در دسترس نیست توصیه می شود مدت زمان مصرف مکمل را به 12 هفته یا کمتر محدود کنید.
به نظر نمی رسد قطع ناگهانی مصرف این مکمل خطر خاصی به دنبال داشته یا باعث ایجاد علائم ترک شود اما از آن جا که تحقیقات در این زمینه کافی نیست لازم است احتیاط کرده و در صورتی که هنگام قطع مصرف دچار مشکل شدید حتما با پزشک مشورت کنید.
هنوز مشخص نشده مصرف بیش از حد چانکا پیدرا چه عوارضی به دنبال دارد، توصیه می شود مقدار مصرف خود را به مقدار دوز درج شده روی برچسب مکمل محدود کنید زیرا مصرف دوزهای بالاتر ممکن است خطراتی به دنبال داشته باشد.
نحوه نگهداری چانکا پیدرا
برای نگهداری مکمل چانکا پیدرا چه به صورت دمنوش، عصاره یا قرص باید آن را در محل خنک و خشک قرار دهید تا در معرض رطوبت بیش از حد یا تغییر دما قرار نگیرد.
اکثر مکمل های چانکا پیدرا دارای تاریخ انقضای حدود 2 سال بعد از تولید هستند. برای اطمینان از اثر بخشی و بی خطر بودن مصرف توصیه می شود بعد از گذشت تاریخ انقضا از آن ها استفاده نکنید.
جایگزین چانکا پیدرا
برخی گزینه های جایگزین چانکا پیدرا برای سنگ کلیه شامل سایر مواد قلیایی مانند بی کربنات سدیم و سیترات پتاسیم می باشد. استفاده از سیترات پتاسیم در درمان سنگ کلیه رایج تر است و به صورت بدون نسخه یا تجویزی در دسترس می باشد.
منبع: healthline