آذرماه سال گذشته بود که ابراهیم رئیسی لایحه ای به مجلس فرستاد که در آن به تغییر ساعت اشاره شده بود. با این حساب ساعت کار کارمندان دولت ۴۲ ساعت و ۳۰ دقیقه در هفته خواهد شد و میزان ساعت تدریس معلمان و اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها هم تغییر می‌کند.
به گزارش همشهری‌آنلاین، با این حساب، مجلس فعلی شاید تکلیف تعطیلات آخر هفته را برای همیشه روشن کند هرچند به دلیل ترافیک شدید طرح‌ها و لوایح در دستور کار نمایندگان و یک ماه مانده تا پایان عمر این دوره از مجلس، بعید هم نیست که این پرونده باز بماند و به مجلس آینده کشیده شود.
اگر این لایحه به قانون تبدیل شود ساعت کار در همه قوانین و مقررات از ۴۴ ساعت کار در هفته و ۱۷۶ ساعت کار در ماه به ترتیب به ۴۲ ساعت و ۳۰ دقیقه کار در هفته و ۱۷۰ ساعت کار در ماه تغییر می‌کند. البته قرار است این اجازه به دستگاههای دولتی داده شود تا در موارد خاص با موافقت هیئت وزیران و رعایت سقف ساعات کار با توجه به شرایط جغرافیایی و منطقه ای و فصلی ساعات کار خود را به ترتیب دیگری تنظیم کنند. نتیجه اینکه در در شرایط اضطرار و بحران نظیر آلودگی هوا، کمبود انرژی، وقوع حوادث غیرمترقبه، شیوع بیماری‌های فراگیر و یا در ایام خاص نظیر ماه مبارک رمضان، به پیشنهاد سازمان اداری و استخدامی کشور و تصویب هیئت وزیران، ساعت کار و نحوه ارائه خدمت کارمندان، می‌تواند تغییر کند.
پنجشنبه یا شنبه؛ مساله این است؟
بر اساس اصل ۱۷ قانون اساسی، مبدأ تاریخ رسمی کشور، هجرت پیامبر اسلام(ص) است و تاریخ هجری شمسی و هجری قمری هر دو معتبر است، اما مبنای کار ادارات دولتی هجری شمسی و تعطیل رسمی هفتگی روز جمعه است. با این حساب مساله اصلی این است که در صورت کاهش روزهای کاری و اضافه شدن یک روز به تعطیلات رسمی، چه روزی باید تعطیل شود. برخی اعتقاد دارند از آنجا که مدارس کل کشور و بسیاری از ادارات دولتی در روز پنجشنبه تعطیل بوده یا نیمه تعطیل است، بهتر است که این روز هم تعطیل رسمی اعلام شود. در مقابل برخی بر این باورند که به جهت تعامل اقتصاد ایران با جهان بهتر است که شنبه تعطیل رسمی اعلام شود که عمده طرفداران این گزینه فعالان اقتصاد، تجار و شرکت‌های اقتصادی هستند. مرکز پژوهش‌های مجلس هم بر این نظر تاکید دارد که یا توجه به ضرورت هماهنگی هر چه بیشتر روزهای کاری دستگاههای اجرایی کشور با روزهای کاری بین‌المللی به نظر میرسد حذف روز شنبه از ایام کاری هفته، نسبت به روز پنجشنبه، از اولویت بیشتری برخوردار است.
مرکز پژوهش‌ها: فعلا دست نگه دارید
در حالی که کمیسیون اجتماعی مجلس لایحه پیشنهادی دولت را نهایی و آماده ارسال به صحن علنی مجلس کرده و پیشنهاد تعطیل شدن روز پنجشنبه را داده، سوال اینجاست که اکثریت نمایندگان در صحن علنی به تعطیلی پنجشنبه‌ها رای میدهند یا روی تعطیلی شنبه مانور میدهند و لایحه را بر خلاف نظر کمیسیون اجتماعی رد میکنند؟ مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی می‌گوید: «پیشنهاد می‌شود انجام پژوهش‌های شواهدمحور و مبتنی بر داده‌های عینی به منظور سنجش تاثیر تصمیمات موردنظربر سطح کیفی خدمات ارائه شده به شهروندان، رضایت ذی‌نفعان گوناگون این حوزه، رفاه کارکنان و سیاست‌های کلان اقتصادی در دستورکار دولت و مجلس قرار گرفته و تا زمانی که از وجوه مثبت کاهش تعداد روزهای کاری کارکنان اطمینان حاصل نشده، از تصویب این لایحه خودداری شود.» هرچند که این نهاد تحقیقاتی می‌افزاید: «کاهش ۱.۵ ساعت از ساعات کاری کارکنان دولت می‌تواند بستری مناسب برای یکسان‌سازی ساعات کاری کارکنان دولت در سطح ستاد و استان درنظر گرفته شود.»
درخواست بخش خصوصی
رئیس اتاق ایران در نامه‌های جداگانه به دفتر مقام معظم رهبری، رئیس‌جمهوری و رئیس مجلس، برنامه‌ریزی و همراهی برای مطابق سازی تعطیلات آخر هفته با تعطیلات جهانی را خواستار شد. صمد حسن‌زاده، در این نامه با اشاره به ضرورت برنامه‌ریزی و همراهی برای مطابق سازی تعطیلات آخر هفته با تعطیلات جهانی و اعلام روز شنبه به‌عنوان تعطیلی یادآوری می‌کند: تصویب روز پنجشنبه به‌عنوان روز دوم تعطیلات هفته در کمیسیون اجتماعی مجلس منجر به ایجاد وقفه‌ای ۴ روزه در ارتباطات مالی و تجاری با دنیا شده و زیان اقتصادی ناشی از آن چشمگیر خواهد بود. او می‌گوید: بسیاری از کشورهای اسلامی و حوزه خلیج‌فارس برای کاهش زیان‌های ناشی از آن، طی تصمیمی یکپارچه از سال ۲۰۰۸ میلادی و به‌صورت تدریجی طی ۵ سال، تعطیلات پایان هفته خود را از پنجشنبه و جمعه، به جمعه و شنبه تغییر دادند.
ایران؛ کشور با تعطیلات ناموزون!
علاوه بر روز جمعه که بر اساس قانون اساسی تعطیل رسمی است، بر اساس تقویم رسمی کشور ۲۷ روز از سال هم تعطیل رسمی است که شامل تعطیلات ملی و مذهبی و مناسبت‌های خاص می‌شود. با احتساب روزهای جمعه در صورتی که همه تعطیلات یک سال با روزهای جمعه تلاقی نداشته باشد، تعداد روزهای تعطیل رسمی کشور به ۷۹ روز میرسد.
یکی از دشواری‌های تنظیم ساعت کار در ایران، به چالش بین‌التعطیلین برمی‌گردد به نحوی که وقتی فاصله بین روز تعطیل کم باشد، خواسته یا ناخواسته برخی کارکنان بخش دولتی و البته بخش غیردولتی غیر کار کردن را می‌زنند. به این ترتیب چه پنجشنبه تعطیل شود چه شنبه این احتمال وجود دارد که به دلیل جابجا شدن تعطیلات عمدتا مذهبی و غیرملی در طول هر سال، در صورتی که یک روز کاری بین تعطیلات هفتگی ایجاد شود، عملا بسیاری از فرصت بین‌التعطیلین استفاده کنند.
به تعبیری، ایران به روایت آمارهای رسمی و در مقایسه با بسیاری از کشورهای جهان، از جمله کشورهای کم‌تعطیل به شمار می‌رود اما در عمل می‌توان از آن به عنوان کشوری با تعطیلات ناموزون و غیرهدفمند یاد کرد چه اینکه علاوه بر چالش بین‌التعطیلین، بین ادارات دولتی و تهران و دیگر استان‌ها هم اختلاف نظر وجود دارد. به طور مثال در روز پنجشنبه مدارس تعطیل است اما برخی دانشگاه ها و مراکز دانشگاهی تعطیل نیست. برخی ادارات و سازمان‌ها در تهران در روز پنجشنبه تعطیل و نیمه تعطیل هستند و در برخی استان‌ها باز. سامان دادن به این وضعیت یک ضرورت جدی است. حال باید دید دولت و مجلس سرانجام چه تصمیم می‌گیرند و اساسا آیا پرونده تعطیلات آخر هفته تا آخر عمر این مجلس بسته می‌شود؟
لازم است بدانید که دولت سیزدهم در لایحه پیشنهادی‌اش به مجلس تنها به کاهش تعداد ساعت کاری اشاره کرده و روز مشخصی را برای تعطیل شدن اعلام نکرده و اگر مجلس به تعطیل شدن پنجشنبه رای دهد، به گفته احسان خاندوزی، سخنگوی اقتصادی دولت، ملاک عمل دولت قانون مصوب مجلس خواهد بود.