شانه یخ‌زده به گرفتگی و سخت شدن مفصل شانه به دلیل زخم شدن بافت آن می‌گویند که منجر به حرکت دردناک شانه یا بی‌حرکتی آن می‌شود. البته علت واقعی بروز یخ زدگی شانه به‌درستی شناسایی نشده و هنوز مورد تردید است.
همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: شانه یخ زده یک اختلال شایع است که باعث درد، سفتی و از دست دادن دامنه حرکتی طبیعی شانه می‌شود. ناتوانی ناشی از آن نیز می‌تواند جدی باشد؛ به گونه‌ای که در صورت عدم درمان با گذشت زمان بدتر خواهد شد. این بیماری معمولاً افراد ۴۰ تا ۶۰ ساله را تحت تأثیر قرار می‌دهد و زنان نیز بیشتر از مردان به آن مبتلا می‌شوند.
علائم شانه یخ زده
علائم شانه یخ زده عبارتند از سفتی که در ابتدا بدتر می‌شود، اما به تدریج با گذشت زمان شروع به بهبودی می‌کند. درد مبهم و دردناکی که با پیشرفت بیماری افزایش می‌یابد و ممکن است با حرکت دادن بازو بدتر شود.
مشکل شانه یخ زده ممکن است دو تا نه ماه طول بکشد. اگرچه درد ممکن است به آرامی بهبود یابد، اما سفتی شانه‌ها معمولاً ادامه دارد و دامنه حرکت محدود می‌ماند.
بیشتر بخوانید
وقتی شانه یخ می‌زند!
چرا مفاصل سفت و دردناک می‌شوند؟
اولتراسوند ممکن است کارکرد مغز را تقویت کند
سندرم شانه یخ زده (Frozen shoulder)
ندا مالک، فیزیوتراپ در مورد سندرم شانه یخ زده (Frozen shoulder) می‌گوید: سندرم شانه یخ زده به سندرم بالینی گفته می‌شود که با محدودیت حرکتی پسیو و اکتیو شانه همراه با درد شدید مفصل تظاهر می‌کند. البته بیماران مبتلا به این بیماری حداقل باید سه ماه درد شانه داشته باشند تا اصطلاح Frozen shoulder به آن‌ها نسبت داده و این بیماری برای آن‌ها تشخیص داده شود.
در واقع امکان دارد در مواقع دیگر هم شانه دچار گرفتگی و درد شود و فرد احساس سفت شدن شانه‌ها را داشته باشد. اما نمی‌توان فوراً چنین بیماری را برای او تشخیص داد؛ بلکه همه نشانه‌ها باید برای او تشخیص داده شود. همچنین در این بیماری شدت درد گاهی اوقات بیمار را از خواب بیدار می‌کند.
محدودیت‌های حرکتی
به گفته این فیزیوتراپ الگوی محدود شدن حرکات شانه در بیماری شانه‌های یخ زده معمولاً در این وضعیت‌ها قرار دارند:
– خم شدن باز از جلو Flextion یا اصطلاحاً وقتی دست می‌خواهد از شانه بالا بیابد.
– دور شدن بازو از پهلو Abduction
و مهم‌ترین حرکت محدود شده چرخش خارجی بازو External Rotation
توجه داشته باشیم این بیماری اغلب در افراد دیابتیک شایع‌تر است.
دلایل ابتلا به شانه یخ زده
در واقع می‌توان گفت هنوز دلیل مشخصی برای ابتلا به این بیماری وجود ندارد. بیشتر اوقات نمی‌توان به طور قطعی گفت که علت بروز بیماری دقیقاً چه بوده است و دلیلی برای شانه یخ زده وجود ندارد. اما عواملی که امکان ابتلا به این بیماری را بیشتر می‌کنند عبارتند از: دیابت، مشکلات تیروئید، تغییرات در هورمون‌ها مانند تغییرات هورمونی دوران یائسگی، آسیب دیدگی شانه، جراحی شانه، عمل جراحی قلب باز و بیماری دیسک گردن.
مکانیسم بیماری
ندا مالک می‌گوید: به طور کلی مکانیسم بیماری ناشناخته است ولی تئوری‌هایی برای ایجاد بیماری مطرح شده است:
میو فاسیال پین (سندرم درد میوفاسیال یک بیماری مزمن مربوط به درد است. در این بیماری فشار بر نقاط حساس در عضلات، سبب درد در قسمت‌های به ظاهر نامربوط بدن می‌شود) یک نقطه آغازگر فعال در اطراف شانه به وجود می‌آورد که با تحریک آن نقطه، علائم بیماری آغاز می‌شود گاهی نیز کشش‌های تکراری مزمن از محرک‌های احتمالی این نقطه آغازگر است.
التهاب مفصلی شانه
به گفته این فیزیوتراپ بورسیت بورس‌ها کیسه‌های کوچکی هستند که باعث روان‌تر شدن حرکت مفصل می‌شوند. وقتی بورسیت بورس‌ها ملتهب می‌شوند به آن‌ها بورسیت می‌گویند که باعث بروز التهاب و در نتیجه ایجاد بیماری می‌شوند.
بی حرکتی زیاد هم ممکن است به علت درد به دنبال استفاده بیش از حد از مفصل باشد.
درمان
مالک می‌گوید: امروزه درمان‌های زیادی برای این بیماری وجود درد که اغلب شامل درمان‌های دارویی یعنی استفاده از داروهای ضد التهابی و مسکن‌ها می‌شود.
درمان‌های فیزیوتراپی هم که بسته به میزان محدودیت و مشکلات بیمار متفاوت است. مانند استفاده از مدالیتی‌های الکتریکی، امواج مختلف اولتراسوند و لیزرهای پرتوان یا کم توان بسته به نوع مشکل بیمار و گرما به همراه یک سری برنامه‌های تمرینی خاص و اصلاح پوزیشن‌های نادرست برای شانه.
استفاده از کمپرس سرد و گرم نیز می‌تواند به کاهش درد و تورم کمک می‌کنند.
مصرف داروهایی که درد و تورم را کاهش می‌دهند یعنی داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و استامینوفن هم می‌توانند مؤثر واقع شوند.
تمرینات کششی وحرکاتی که موجب افزایش دامنه حرکتی می‌شود که توسط فیزیوتراپیست آموزش داده می‌شوند نیز می‌توانند باعث کاهش درد و نشانه‌های بیماری شوند.