یکی از مواد غذایی سالم که لازم است در رژیم غذایی‌مان از آن استفاده کنیم عسل است. عسل در آشپزی هم کاربرد دارد و با داشتن فواید فراوان، به سلامتی هر چه بیشتر ما کمک می‌کند.
عسل برای بیماران دیابتی مفید است، خواص ضد سرطانی دارد و به بهبود مشکلات مربوط به اعصاب و روان کمک می‌کند. عسل برای کودک هم یک ماده غذایی ضروری است که به رشد بهتر آنها کمک می‌کند. همه اینها بهانه خوبی است تا از همین امروز به خرید عسل در اشکال مختلف بیشتر توجه کنید و در سبد خریدتان جایی هم برای عسل در نظر بگیرید.
روش تشخیص عسل مرغوب
عسل تقلبی عسلی است که یک تولیدکننده متقلب از شیره قند، شیره ذرت یا حتی بعضی از میوه‌ها درست کرده باشد و زنبورهای عسل در تولید آن نقشی نداشته باشند. بعضی از عسل‌ها هم غیر طبیعی هستند، یعنی زنبور عسل با مکیدن شربت آب شکر یا شیره میوه آن را تولید می‌کند. بهتر است بدانید که روش تشخیص عسل غیر طبیعی و تقلبی برای افراد معمولی کار دشواری است. با این وجود برای اینکه بتوانید عسل مرغوبی تهیه کنید این نکات را به خاطر داشته باشید:
عسل مرغوب باید در دمای بین ۱۵ تا ۴۳ درجه سانتیگراد به‌صورت مایع و شفاف باشد اما در دمای کمتر یا بیشتر از این شکرک بزند. البته همیشه برای تشخیص عسل طبیعی به این نکته توجه نکنید چون عسل غیرطبیعی و حتی مربا هم شکرک می‌زنند.
بهترین راه برای خرید عسل باکیفیت پیدا کردن فروشنده یا تولیدکننده صادقی است که از کیفیت تولید عسل آن اطمینان داشته باشید چون شناخت عسل از روی ظاهر آن حتی برای کسانی که سال‌ها در کار تولید عسل هستند هم ساده نیست.
از خرید عسل‌های ارزان قیمت خودداری کنید چون یا به‌طور صنعتی تهیه شده‌اند یا با کمک روش‌های تغذیه مصنوعی زنبور عسل تولید شده‌اند.
عسل انجیر
به تازگی عسل‌های ترکیبی هم به بازار آمده‌اند که طعم‌های مختلفی دارند. یکی از آنها عسل انجیر است. این عسل خوشمزه با ذائقه دوستداران میوه انجیر حسابی جور درمی‌آید. ضمن اینکه خواص انجیر هم به مزایای عسل افزوده شده و یک معجون مناسب برای صبحانه یا عصرانه شما فراهم می‌شود. انجیر منبع خوبی از فیبر، منیزیوم، فسفر و ویتامین‌های A، B و C است. ضمن اینکه می‌توانید این عسل را با شیر مخلوط کنید تا انرژی لازم برای فعالیت‌های روزانه را داشته باشید.
تولید عسل توسط زنبورها
عسل یک ماده غذایی طبیعی و مقوی است که باید به خاطر تهیه آن همیشه از زنبورهای عسل سپاسگزار باشیم. زنبورها برای پر کردن کیسه‌های مخصوص عسل در بدن‌شان، شبانه‌روز در تلاش هستند و روی میلیون‌ها گل می‌نشینند و شهدشان را می‌مکند. وقتی کیسه آنها پر شد به طرف کندو برمی‌گردند و شهد را داخل کندو تخلیه می‌کنند. شب‌ها وقتی زنبورها در خانه هستند به سراغ شش‌ضلعی‌های موم می‌روند و شهد داخل آن را با خرطوم‌شان به داخل کیسه مخصوص می‌ریزند و با ترشح ماده‌ای به نام دیاستاز سرانجام ماده شیرین و خوشمزه‌ای به‌دست می‌آید که آن را به عنوان عسل می‌شناسیم.
عسل بادام زمینی
به دلیل ترکیب این عسل با بادام زمینی، غلظت آن بیشتر شده و به صورت تقریبا جامد درآمده است. وقتی آن را می‌خورید طعم و مزه بادام زمینی را کاملا حس می‌کنید. بادام زمینی برای مبتلایان به چربی خون ماده غذایی خوبی است و در کاهش کلسترول خون هم نقش دارد. اسید فولیک، ویتامین E، پتاسیم، منیزیوم، فسفر و ویتامین B هم در بادام زمینی دیده می‌شوند که همه اینها در کنار عسل یک رژیم غذایی سالم و پر انرژی ایجاد می‌کند. البته درصورتی که اضافه وزن دارید باید مراقب میزان مصرف عسل‌های ترکیبی باشید چون کالری‌شان نسبت به عسل‌های معمولی بیشتر است.
عسل‌های تک‌گل
بیشتر زنبورها برای تهیه عسل از گل‌های منطقه زندگی‌شان استفاده می‌کنند. اگر در این منطقه پوشش گیاهی خاصی وجود داشته باشد به محصول تولیدشده «عسل تک‌گل» می‌گویند. به همین دلیل به عسل شهرهای کرمانشاه، خوانسار و همدان که بیشترین فراوانی گون را دارند، عسل‌گون می‌گویند. گل آویشن هم در مناطق لار، طالقان، طارم و زنجان بیشتر وجود دارد و عسل آویشن از این بخش‌ها به‌دست می‌آید.
در بعضی از مناطق مانند دماوند، اردبیل و تبریز هم زنبورها به سراغ گل‌های مختلفی می‌روند تا عسل‌های چندگل تولید کنند. وقتی عسل‌های تک‌گل را می‌خورید طعم‌شان کمی متفاوت است و البته رنگ‌بندی آنها هم کمی تیره و روشن می‌شود. اما به هر حال نمی‌توانید از روی مزه عسل، نوع گل را تشخیص دهید. اما نکته مهم اینجاست که جدا از ارزش غذایی این ماده مقوی، عسل‌های تک‌گل خواص دیگری هم دارند که بهتر است با چند نمونه از آنها آشنا شوید:
عسل گون
تقویت‌کننده سیستم عصبی است و به آرام شدن شما کمک می‌کند. خون‌ساز و برای بیماران کلیوی مفید است.
عسل اقاقیا
اگر کمی ناراحت و افسرده هستید به سراغ عسل اقاقیا بروید چون نشاط‌آور است و به آرامش اعصابتان کمک می‌کند. علاوه بر این خاصیت ضد سرطانی دارد و از پوکی استخوان جلوگیری می‌کند. عسل اقاقیا خون‌ساز است و آهن، سلنیوم و روی مورد نیاز بدن را تامین می‌کند.
عسل گشنیز
اگر شب‌ها خواب ناآرامی دارید عسل گشنیز را انتخاب کنید چون آرامبخش و تنظیم‌کننده خواب شماست. برای رفع اسپاسم‌های ماهیچه‌ای، تقویت سیستم گوارشی و بهبود تنگی نفس هم مفید است.
عسل یونجه
این عسل، هم برای تقویت سیستم بینایی مفید است و هم برای پوست. بیماران قلبی و عروقی هم می‌توانند برای درمان بیماری‌شان از عسل یونجه استفاده کنند.
عسل آویشن
آویشن گیاه خوشبویی است که خواص درمانی زیادی دارد. عسل تک‌گل آویشن یک آنتی باکتریال قوی است و در مواقع سرماخوردگی به رفع سرفه کمک می‌کند. برای تقویت سیستم تنفسی و بهبود وضعیت گوارشی هم بهتر است از این عسل استفاده کنید.
عسل تیوپی
یک انتخاب خوب برای افرادی است که زیاد به مسافرت می‌روند و دلشان می‌خواهد در طول مسیر بدون دردسر یک صبحانه خانگی بخورند. علاوه بر این هنگام گردش و تفرج‌های شهری هم می‌توانید این عسل را همراه‌تان داشته باشید. استفاده از آن بسیار راحت است و خیلی ساده روی نان قرار می‌گیرد. هنگام مصرف عسل‌های تیوپی نیازی به قاشق ندارید و ضمن حمل و نقل هم آسیبی نمی‌بینند.
نکات آشپزی با عسل
گرم کردن عسل بسیاری از آنزیم‌ها و مواد مغذی آن را از بین می‌برد. پس سعی کنید هنگام تهیه غذا با عسل آن را روی اجاق گاز قرار ندهید.
استفاده از عسل برای تزئین یا تهیه بستنی توصیه نمی‌شود چون با پایین آوردن دمای ذوب، سبب زود آب شدن بستنی می‌شود.