مستندهای درباره شخصیتهای مختلف سیاسی، هنری، فرهنگی، اجتماعی و ورزشی همیشه سوژهای داغ برای مستندسازان بهحساب میآیند.
همشهری آنلاین: انبوه مستندهایی در این سالهای اخیر ساخته شده، اما برخی از این مستندها با توجه به شخصیتهایی که توسط سازندگانشان انتخاب شده، بیشتر مورد توجه مخاطبان قرار گرفتهاند؛ البته مراکزی چون مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی هم بیشترین سهم را در تولید این نوع مستندها دارند. علاوه بر این مرکز، سازمان اوج هم توانسته مستندهای قابلقبولی بسازد.
مستند «آقای خاص» یکی از مستندهای پرتره درباره محمد بنا، سرمربی اسبق تیم ملی کشتی است که به کارگردانی سجاد ترابی ساخته شده و راوی مستند فرزاد حسنی است. سجاد ترابی پیش از این کارگردانی مستندهایی ازجمله پرویز خان، تولدی دیگر و زندگی با طعم سینما را داشته است. این مستند از شبکه ورزش روی آنتن رفت.
مستند «رئیسکل» به کارگردانی محمد مرعشی، زندگینامه سیدمحسن نوربخش، یکی از شخصیتهای اقتصادی ایران را به تصویر میکشد. مستند رئیسکل نگاهی عمیق به زندگی و دستاوردهای محسن نوربخش یکی از چهرههای نامآشنای اقتصادی ایران در ۳دهه اول انقلاب اسلامی دارد. رئیسکل از سال ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۷ تولید شده و برای نخستینبار در دوازدهمین جشنواره سینماحقیقت به نمایش درآمده است.
مستند «الکلاسیکو» داستان زندگی ستار مهرانی، اسبسوار شناختهشده است که بهدلیل مهارتش در این رشته ورزشی به او لقب «الکلاسیکو» را دادهاند. این مستند را هادی شریعتی کارگردانی کرده و ساختش ۵سال طول کشیده است.
«برای پس از مرگم» به کارگردانی عبدالرضا نعمتاللهی اس.، این مستند درباره مرحوم علی صفاییحائری (عین صاد) است؛ روحانی پیشرویی که در زمان حیاتش قدر ندید و تا سالها آثار و مجالسش با محدودیتهایی همراه بود. با این حال، بهتدریج مورد توجه قرار گرفت و جای خود را در میان مخاطبان گشود.
مستند «ضدقهرمان» به کارگردانی عارف افشار درباره زندگی آیتالله خلخالی است که بهدلیل نداشتن مجوز وزارت ارشاد نتوانست در هفدهمین جشنواره سینماحقیقت به نمایش درآید. ضدقهرمان زندگی و زمانه آیتالله خلخالی را دستمایه قرار داده است.
مستند «احمد» ساخته مصطفی رزاقکریمی است. این کارگردان درباره ساخته شدن این مستند میگوید: ۵سال قبل که فیلم «بانو قدس ایران» (درباره همسر امام خمینی(ره)) را کار میکردم، احساس کردم کسی درباره احمد خمینی حرفی نمیزند و این حس کنجکاوی باعث شد که بیشتر تحقیق و ممارست کنم. بیش از یک سال و ۸ماه تحقیقات میدانی و کتابخانهای داشتم و دوست داشتم ابتدا حاج احمد آقا را بشناسم.
رزاقکریمی پیشتر مستند بانو قدس ایران را هم ساخته بود؛ مستندی که با موضوع مرحومه خدیجه ثقفی، همسر رهبر کبیر انقلاب اسلامی ساخته شده است. این فیلم در عین صداقت روایی که دارد، موافقان و مخالفانی هم داشته است. با این حال بانو قدس ایران یکی از مستندهای پرتره شاخص بهحساب میآید.