مأموریت فضاپیمای محرمانه‌ی آمریکا پس از ۶ ماه به پایان رسید

ششمین مأموریت هواپیمای فضایی محرمانه‌ی X-37B آمریکا با ثبت چند رکورد، سرانجام پس از ۶ ماه به پایان رسید.

هواپیمای رباتیک X-37B روز ۱۲ نوامبر (۲۱ آبان) ساعت ۵:۲۲ صبح منطقه‌ی زمانی شرقی (۱۳:۵۲ به وقت تهران) در مرکز فضایی کندی ناسا در فلوریدا به زمین نشست. بدین ترتیب با ۹۰۸ روز حضور در مدار زمین، چهار ماه بیشتر از هر پرواز قبلی خودش در سفر فضایی بوده است.

این فضاپیمای ساخته شده توسط «بوئینگ» (Boeing) یک ماژول خدماتی تازه را هم برای برنامه‌ی آزمایشی X-37B نیروی فضایی ایالات متحده با خود حمل می‌کرد. «جیم چیلتون» (Jim Chilton) معاون ارشد واحد فضایی و پرتاب بوئینگ در این‌باره گفت: «با اضافه شدن ماژول خدمات، این پیچیده‌ترین مأموریت مداری X-37B بود و خوشحالیم که این قابلیت جدید و انعطاف‌پذیری آن را برای دولت و شرکای صنعتی آن، اثبات کردیم.»

X-37B شبیه شاتل فضایی بازنشسته‌ی ناسا اما بسیار کوچک‌تر است و طول آن از دماغه تا دم فقط به ۸.۸ متر می‌رسد. این در حالی است که شاتل فضایی ۳۷ متر طول داشت و به جای سیستم‌های هوشمند، یک خلبان آن را هدایت می‌کرد.

گمان می‌رود که نیروی فضایی آمریکا دو هواپیمای آزمایشی X-37B در اختیار داشته باشد که هر دو توسط بوئینگ ساخته شده‌اند. تا امروز، این دو وسیله‌ی نقلیه شش مأموریت مداری انجام داده‌اند که با شناسه‌ی OTV به معنای «وسیله نقلیه‌ی آزمایشی مداری» (Orbital Test Vehicle) شناخته می‌شوند:

• OTV-1: در ۲۲ آوریل ۲۰۱۰ پرتاب شد و ۳ دسامبر ۲۰۱۰ فرود آمد (۲۲۴ روز).
• OTV-2: از ۵ مارس ۲۰۱۱ تا ۱۶ ژوئن ۲۰۱۲ (۴۶۸ روز).
• OTV-3: از ۱۱ دسامبر ۲۰۱۲ تا ۱۷ اکتبر ۲۰۱۴ (۶۷۴ روز).
• OTV-4: از ۲۰ مه ۲۰۱۵ تا ۷ مه ۲۰۱۵ (۷۱۸ روز).
• OTV-5: از ۷ سپتامبر ۲۰۱۷ تا ۲۷ اکتبر ۲۰۱۹ (۷۸۰ روز).
• OTV-6: از ۱۷ مه ۲۰۲۰ تا ۱۲ نوامبر ۲۰۲۲ (۹۰۸ روز).

طرحی گرافیکی از X37B در مدار زمین
Credit: Boeing/NASA

نیروی فضایی آمریکا و بوئینگ X-37B را عمدتا به‌عنوان یک بستر آزمایشی توصیف می‌کنند. این وسیله‌ی نقلیه به پژوهشگران امکان می‌دهد که عملکرد محموله‌ها را در مدار و همچنین پس از فرود روی زمین ارزیابی کنند. چیلتون با اشاره به این روند گفت: «از اولین پرتاب در سال ۲۰۱۰، X-37B رکوردها را شکسته و توانایی بی‌نظیری را برای آزمایش سریع و به‌کارگیری فناوری‌های فضایی جدید فراهم کرده است.»

بسیاری از این محموله‌ها هم مانند بسیاری از فعالیت‌های X-37B طبقه‌بندی شده و محرمانه‌اند. برای نمونه جزئیات مدار و پایان هر مأموریت OTV مشخص نیست. اما مقامات نظامی آمریکا اطلاعاتی را درباره‌ی برخی از سخت‌افزارهای X-37B فاش کرده‌اند.

از جمله «ماژول آنتن فرکانس رادیویی فتوولتائیک» را برای آزمایشگاه تحقیقات نیروی دریایی آمریکا آزمایش کرد. این دستگاه به اندازه‌ی یک جعبه‌ی پیتزا برای تبدیل انرژی خورشیدی به امواج مایکروویو و ارسال آن به زمین طراحی شده است. یک فناوری که می‌تواند انرژی خورشیدی مبتنی بر فضا را به واقعیت نزدیک‌تر کند.

OTV-6 همچنین «فالکون‌ست-۸» (FalconSat-8) را که توسط دانشجویان آکادمی نیروی هوایی ایالات متحده طراحی شده و شامل پنج محموله‌ی آزمایشی می‌شود، با خود حمل کرد. این ماهواره که در اکتبر ۲۰۲۱ مستقر شد، همچنان در مدار خود باقی مانده است.

OTV-6 چند آزمایش شناخته شده‌ی ناسا را ​​هم انجام داد که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به بررسی اثر تشعشعات فضایی بر دانه‌های گیاهان و چگونگی واکنش مواد مختلف به محیط فضا اشاره کرد.

ژنرال «چنس سالتزمن» (Chance Saltzman) رئیس عملیات فضایی نیروی فضایی آمریکا درباره‌ی اهداف برنامه‌ی X-37B گفت: «این مأموریت در حقیقت تمرکز نیروی فضایی بر همکاری در کاوش‌های فضایی و توسعه‌ی دسترسی کم‌هزینه به فضا را برای شرکای ما نشان می‌دهد.»

در حالی که OTV-6 یک رکورد جدید در برنامه‌ی X-37B ثبت کرد اما به رکورد کلی پروازهای فضایی نزدیک نشد. برای نمونه برخی از ماهواره‌های رصد زمین و ماهواره‌های ارتباطی به مدت یک دهه یا بیشتر همچنان به فعالیت در مدار زمین مشغولند. همچنین ایستگاه فضایی بین‌المللی از نوامبر ۲۰۰۰ به‌طور پیوسته میزبان فضانوردان بوده است و کاوشگرهای وویجر ۱ و وویجر ۲ ناسا بیش از ۴۵ سال پس از آغاز سفر خود، همچنان در فضای میان‌ستاره‌ای فعال هستند.

عکس کاور: هواپیمای فضایی X-37B
Credit: Boeing/US Space Force

منبع: Space