کنترل وضعیت در دوران کرونا یکی از مهم‌ترین اقدامات معاونت آموزشی در آغاز به کار دولت سیزدهم بود، هر چند که از این شرایط گذر کرده‌ایم و به فراموشی سپرده شده است.
همشهری آنلاین – مریم سرخوش: دکتر ابوالفضل باقری‌فرد، معاون آموزشی وزارت بهداشت در نشست خبری بیان دستاوردها با اعلام این مطلب گفت: در ابتدای دولت سیزدهم شرایط جنگی برای مقابله با ویروس کرونا بر کشور حاکم بود، چون درمان و علت آن مشخص نبود. دنیا هم در وضعیت تعطیل به سر می‌برد و ما هم در ۱۴۰۰ با نیمه تعطیل بودن کلاس‌ها و تدریس مجازی دانشگاه‌های علوم پزشکی مواجه بودیم. در رشته پزشکی این مساله با دروس دیگر متفاوت است چون پزشک باید با بیمار سروکار داشته باشد.
باقری فرد ادامه داد: در وزارت بهداشت از همان ابتدای سال تحصیلی، ۱۴۰۰ همه کلاس‌های گروه پزشکی حضوری شد و این مساله در آموزش و پرورش، یکسال بعد رخ داد. دانشجوی پزشکی باید در امر پزشکی به بیماران کمک می‌کرد و نباید در خانه می‌نشست. بر این اساس واکسیناسیون برای گروه‌های پزشکی انجام شد و هم در حوزه بیمارستانی و هم دانشگاهی کلاس‌ها حضوری شدند.
البته به گفته این مسئول احیای دوباره این شرایط کار بسیار سختی بود و در توضیح بیشتر بیان کرد: به دلیل طی کردن دوران کرونا برخی کلاس‌ها تعطیل و تبدیل به انبار دارو شده بود. برخی کلاس‌های درسی در بیمارستان‌های آموزشی هم همین وضعیت را داشت یا محلی برای تزریق به بیماران کرونایی بدل شده بود. خوابگاه‌های استیجاری هم برگردانده شده بودند.
ساماندهی دانشجویان خارج به داخل
معاون آموزشی وزارت بهداشت یکی دیگر از اقدامات خوب در مراکز خدمات آموزشی را ساماندهی دانشجویان خارج به داخل عنوان کرد و گفت: در گذشته تعداد زیادی از دانشجویان که در کشورهای خارجی از جمله روسیه، ترکیه، مجارستان و… تحصیل می‌کردند با گذراندن واحدهای کم این اجازه را داشتنند که روی صندلی‌های پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی داخل کشور بنشینند. برخی هم اصلا در دانشگاه خارجی حضور نداشتند و به شکل مجازی در کلاس‌های شرکت کرده بودند. در دولت سیزدهم قانونی در این باره ابلاغ شده که بر پایه عدالت است.
او در توضیح بیشتر بیان کرد: هر کسی می‌تواند در دانشگاه‌های مجاز خارجی درس بخواند و برای شروع فعالیت در کشور یا ادامه تحصیل ارزیابی می‌شود. برای ادامه تحصیل این افراد اگر ۷۲ واحد؛ چهار ترم گذرانده باشند می‌توانند در آزمون شرکت کنند که سالانه دو بار برگزار می‌شود. این افراد دانشجویان پزشکی هستند و سلامت مردم به دستان آنها سپرده خواهد شد بنابراین وظیفه وزارت بهداشت در ارزیابی آنها بسیار سنگین است. از میان آنها هم کسانی انتخاب می‌شوند که بسیار خوب و عالی درس خوانده باشند.
به تاکید باقری‌فرد، مسیر عدالت محوری اکنون در حال اجراست، برنامه شرکت‌های اعزام دانشجو برای جذب این افراد برچیده و مسیر باز سوءاستفاده از این شرایط تقریبا بسته شده است.
خرید تعهد حذف شد
معاون آموزشی وزارت بهداشت همچنین به ساماندهی تعهدات رشته‌های علوم پزشکی اشاره کرد و گفت: اخیرا در دیوان عدالت، فروش تعهدات گروه‌های پزشکی ممنوع شده و حرکت به سمت عدالت محوری است تا کسانی که به هر دلیلی از تحصیل رایگان استفاده کرده‌اند مجاز به فروش آن نباشند.
او ادامه داد: در حوزه علوم پزشکی طرح و تعهد داریم. طرح ۲ سال است که پزشک باید در مناطق مشخص شده از سوی وزارت بهداشت حضور پیدا کند. در تعهد اما هیچ اجباری نیست و پزشک می‌تواند در هر نقطه از کشور فعالیت و به مردم خدمت کند. ممنوعیت خروج از کشور هم ندارد، اما اگر ریزنمرات یا مدارک بخواهد باید تعهد را سپری کرده باشد.
افزایش حق‌الزحمه دستیاران
این مسئول به چند نکته مهم در بحث دستیاری رشته‌های تخصصی اشاره کرد و گفت: طی سال‌های قبل حق‌الزحمه این پزشکان ۲ تا ۳ میلیون تومان بود و هر سال هم ۱۰۰ هزار تومان افزایش پیدا می کرد. در دولت سیزدهم این رقم ۷۰۰ برابر شد. برای پزشکان متخصص مجرد به ۱۲ میلیون تومان رسید و برای متاهلین به ۱۵ میلیون تومان. در فوق‌تخصص‌ها هم برای مجردها ۱۵ میلیون و برای متاهل‌ها ۱۷ میلیون تومان دستمزد تعیین شد. برخی رشته‌های سخت در سطح تخصص هم دریافتی مشابه فوق‌تخصص‌ها دریافت می‌کنند.
باقری‌فرد با بیان این که سه هزار میلیارد تومان در بودجه عمومی کشور برای دستیاران مصوب شده، عنوان کرد: با تصویب این بودجه در صورت کم شدن درآمد اختصاصی دانشگاه‌ها، حقوق دستیاران کاهش نخواهد یافت. امیدواریم در سال‌های آینده این بودجه رشد داشته باشد.
او با اشاره به افزایش حق انتخاب رشته برای دستیاران پزشکی هم بیان کرد: در گذشته هر دستیار می‌توانست ۱۰ رشته را انتخاب کند که اکنون به ۱۰۰ رشته رسیده است.
باقری‌فرد به تدبیر افزایش ظرفیت در برخی رشته‌های دستیاری هم اشاره کرد و گفت: صندلی‌های خالی در برخی رشته‌های دستیاری وجود دارد که مشکل آن مناسب نبودن نظام پرداخت است. اتفاقی که تقریبا یک دهه عمر دارد و چون درآمد مناسبی وجود نداشته، همین مساله کار را سخت کرده بود، از جمله طب اوررٓانس، بیهوشی و کودکان. اکنون وضعیت بهتر شده چون تشوق‌هایی برای کسانی که وارد این رشته‌ها داشتند صورت گرفته است. از جمله این که سال گذشته اعلام کردیم در این سه رشته لازم به فارغ‌التحصیلی و امتحان دستیاری نیست و می‌توانند ورود مستقیم داشته باشند. این مساله باعث شده که بخشی از پزشکان به این رشته‌های محروم ورود کنند.
۷۰ درصد دانشجویان بومی هستند
او اقدام دیگر برای تقویت رشته‌های محروم را بحث بورسیه عنوان کرد و افزود: با همه دانشگاه‌ها مکاتبه و کمبودهای آنها اعلام شد که در کدام رشته چه تعداد دانشجو نیاز دارد. این رشته‌ها بورسیه شدند. مزیت بورسیه این است که دستیاران در کنار حق‌الزحمه سایرین، معادل حقوق پزشک عمومی هم دریافت می‌کند که دو برابر خواهد بود. در بورسیه اولویت با بومی‌هاست که عامل ماندگاری است و دانشگاه‌ها هم حداقل ۸ سال آنها را در اختیار خواهند داشت.
به تاکید این مسئول در حال حاضر ۷۰ درصد دانشجویان بومی هستند و در دولت سیزدهم دانشجویان خارجی در کشور تقریبا دو برابر شده است. بیش از ۱۰ هزار دانشجوی خارجی از ۵۴ کشور جهان که عمدتا پزشکی هستند، در ایران درس می‌خوانند. این یعنی جهش در آموزش و اثبات کیفیت علمی حوزه پزشکی ایران.
صندلی‌ها تقریبا پر شده است
باقری‌فرد همچنین عنوان کرد: در آزمون دستیاری امسال با وجود همه مشکلات ۸۰ درصد شرکت‌کنندگان مجاز به انتخاب رشته شدند و این یعنی حداقل نمره را کسب کردند. این امر نشان دهنده استاندارد بودن آزمونی است که برگزار شده.
معاون آموزشی وزارت بهداشت تاکید کرد: کارهایی زیادی در حوزه آموزش انجام شده و از سال بعد خودشان را نشان خواهند داد. یکی از موارد این که دو سال پیش علاوه بر پذیرش مورد نیاز دانشگاه، تعدادی دستیاران پزشکی بدون اخذ وجه و با اخذ تعهد قیول شدند که مشمول بورسیه شدند. از جمله حوزه ناباروری که با توجه به قانون جوانی جمعیت، برخی استان‌ها فاقد متخصصان بودند و مشمول این طرح شدند. این متخصصان ملزم هستند که یک برابر مدت زمان تحصیل در همان شهر خدمت کنند و این یعنی افزایش سطح دسترسی به پزشک متخصص.
او با بیان این که طی ۲ سال گذشته صندلی‌های تخصصی و فوق‌تخصص با توجه به مصوبات و آیین‌نامه ما تقریبا پر شده، عنوان کرد: از جمله اقدامات این حوزه افزایش ظرفیت و پذیرش بوده در حالی که در گذشته ظرفیت بالا می‌رفت، اما پذیرش بالاتر نمی‌رفت. در برخی رشته‌های تخصصی که صندلی‌ها خالی می‌ماند هم امسال با روش بورسیه یا پذیرش مستقیم پر خواهد شد.