شیمیایی یا گیاهی؟ معمای انتخاب دارو در دنیای پزشکی

پیش از انتخاب اینکه داروی شیمیایی را انتخاب کنید یا گیاهی، حتما با پزشک خود مشورت کنید زیرا او می‌تواند بر اساس وضعیت شخصی، تاریخچه پزشکی و نیازهای فرد، بهترین توصیه را ارائه دهد.

چرا داروهای گیاهی؟

امروزه، اغلب مردم دچار بیماریهای روحی و جسمی هستند و هر کس به دنبال راهی است که به سرعت بهبود یابد. بر اساس باور و نگرش هر فرد ممکن است مصرف داروهای شیمیایی یا داروهای گیاهی در اولویت قرار گیرد. از این رو این سوال در ذهن هر کس ایجاد می شود که داروی شیمیایی بهترند یا داروهای گیاهی؟ برای پاسخ به این سوال بهتر است در مورد معایب، مزایا و روش دقیق مصرف هر دارو بدانید تا بتوانید بهتر تصمیم بگیرید. فکر نکنید که چون داروهای گیاهی «طبیعی» هستند، بی خطر هستند. برخی از گیاهان ممکن است برای افرادی با شرایط خاص نامناسب باشد برای دانستن مزایا و معایب داروهای گیاهی و شیمیایی با ما همراه باشید.

4 مزیت استفاده از داروهای گیاهی

امروزه،با این نگرش که داروهای گیاهی نسبت به داروهای شیمیایی مزیت بیشتری دارند از این گنجینه در درمان برخی بیماری‌ استفاده کنند. در نتیجه پیشرفت های خوبی در زمینه تولید دستگاه در شرکت های بزرگ صورت گرفته است که منجر به گسترش صنعت داروسازی و تولید دارو در کارخانه های داروسازی طی فرآیندی کاملا استریل با دستگاه قرص ساز شده است. این مزایا عبارت است از:

• کاهش عوارض جانبی ناشی از مصرف داروهای گیاهی: داروی گیاهی یک ماده کاملا طبیعی است بنابراین با مصرف آن، عوارض ناشی از مصرف دارو کاهش خواهد یافت یا به طور کلی از بین خواهد رفت.
• دارای خاصیت خود درمانی: داروهای گیاهی به جهت خاصیت خود درمانی، می توانند منبع درد را هدف قرار داده و به صورت جزئی یا کامل بیماری را درمان کنند.
• به بهبود سلامت کلی بدن کمک می کنند: از آنجایی که داروهای گیاهی حاوی ویتامین‌ها، آنتی‌بادی‌ها و سایر عوامل تقویت‌کننده سلامتی هستند علاوه بر کمک به بهبود بیماری، به تقویت کلی بدن کمک می‌کنند.
• مقرون به صرفه بودن: داروهای گیاهی به نسبت داروهای شیمیایی مقرون به صرفه هستند.

دقت کنید که ممکن است مصرف خودسرانه برخی از داروهای گیاهی منجر به عوارض جانبی شود. تعدادی از گیاهان دارویی با عوارض ناشی از مصرف آنها در زیر اشاره شده است.

برخی از داروهای گیاهی که سبب عارضه جانبی می شوند

برخی از داروهای گیاهی مانند هر داروی شیمیایی روی بدن تاثیرگذارند و عوارض جانبی ناخواسته ای ممکن است ایجاد کنند. چند نمونه از داروهای گیاهی که می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند عبارتند از:

• گیاه سرخارگل یا اکیناسه: گیاه تقویت‌کننده سیستم ایمنی است که بیش از 20 نوع عارضه جانبی برای آن گزارش شده است. برخی از این عوارض جانبی عبارتند از حملات آسم، کهیر، تورم، درد عضلات و ناراحتی های گوارشی.

• نوعی گاوچشم یا گل مینا: گیاهی برای درمان دردهای میگرنی است. زنان باردار نباید از این گیاه استفاده کنند، زیرا می تواند باعث انقباضات رحمی و در نهایت سقط جنین شود.

• گیاه گینگو و بابونه: گیاهی است که در درمان اختلالات ادراکی ، سرگیجه، وزوزگوش و… استفاده می شود. مصرف این گیاه به همراه داروهای ضد انعقاد مانند وارفارین و داروهای ضد التهابی مانند آسپرین ممکن است خطر خونریزی در افراد را افزایش دهد.
• علف چای، گُل راعی یا هزارچشم با نام دیگر مخمر یوحنای مقدس: گیاهی است برای درمان کرم معده، روده ، گرفتگی صدا، مؤثر در بیماری آترواسکلروز، مؤثر در درمان اختلالات عصبی و …مصرف این گیاه باعث افزایش سروتونین می شود که اگر به همراه داروهای افزایش سروتونین مانند داروهای ضد افسردگی مصرف شود، می تواند باعث مسمومیت سروتونین یا سندرم سروتونین شود.

چرا داروهای شیمیایی؟

مزایای داروهای شیمیایی

گفته می شود مصرف داروهای گیاهی در برخی از بیماریها جوابگو نیست. از این رو، با پیشرفت علم شیمی و تکنولوژی، امکان ساخت و توسعه داروهای شیمیایی برای درمان بیماری‌های مختلف مانند عفونت‌ها، بیماری‌های قلبی، سرطان و … آغاز شد و داروهای شیمیایی به عنوان یکی از ابزارهای اصلی در درمان بیماری‌ها و بهبود سلامتی انسان‌ها استفاده شد. برخی از مزایای این داروهای شیمیایی عبارت است از:

• دسترسی آسان نسبت به داروهای گیاهی
• اثرگذاری یک نوع داروی شیمیایی بر بیش از یک بیماری
• افزایش ماندگاری نسبت به داروهای گیاهی
• اثر گذاری سریع داروهای شیمیایی بر بیماری

مهم است بدانید که استفاده طولانی مدت داروهای شیمیایی عوارض خطرناکی به دنبال خواهد داشت. از این رو مصرف آنها نیازمند آگاهی و مشورت با پزشک است. برای آگاهی بیشتر، با ما همراه باشید.

عوارض جانبی داروهای شیمیایی

عوارض جانبی ناشی از مصرف داروهای شیمیایی ممکن است ناچیز و موقت یا جدی و پایدار باشد. برخی از این عوارض شامل سردرد، تهوع، خواب آلودگی، خشکی دهان، اسهال یا یبوست، آلرژی و تغییر در فشار خون است. اغلب همه داروها می توانند عوارض جانبی ناخواسته‌ای ایجاد کنند. شایع ترین عوارض جانبی که اغلب داروهای مصرفی در درون بدن به جا می گذارد، بر روی سیستم گوارشی است. و عارضه شایعی که از مصرف داروهای مصرفی روی پوست ایجاد می شود حساسیت های پوستی و اگزما است.

سالانه افراد زیادی به دلیل عوارض جانبی ناشی از مصرف دارو، در بیمارستان بستری می شوند. بعضی از عوارض جانبی ناشی از مصرف دارو، قابل مدیریت است، در حالی که برخی از آنها می توانند بسیار جدی باشند و حتی ممکن است منجر به مرگ شوند. از این رو، بهتر است برای یافتن اطلاعات بیشتر در مورد عوارض جانبی دارو، به دقت برچسب محصولات را مطالعه کنید و در صورت نیاز با پزشک خود مشورت کنید.

در چه مواقعی مصرف داروهای شیمیایی منجر به عوارض جانبی می شوند

• مصرف تست نشده برخی از آنتی بیوتیک ها منجر به آلرژی در افراد می شود.
• تداخل بین داروهای مصرفی توسط فرد، سبب عارضه های جانبی مختلفی شود.
• مصرف دارو با دوز بالا، به عنوان مثال مصرف وارفارین با دوز مناسب، عوارض جانبی قابل توجهی ندارند. اما مصرف این دارو با دوز بالا می تواند سبب خونریزی داخلی شود.
• مصرف خودسرانه و بدون نسخه.
• مصرف همزمان داروهای شیمیایی و داروهای گیاهی.

چطور عوارض جانبی ناشی از مصرف داروهای شیمیایی و گیاهی را کاهش دهیم؟

• تمام داروها را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
• داروهای دیگران را مصرف نکنید.
• در مورد داروهای مصرفی خود اطلاعات کاملی داشته باشید. همه داروهای تجویزی دارای یک بروشور اطلاعاتی است که با مطالعه دقیق آن، اطلاعاتی در مورد دارو به دست خواهید آورد.
• قبل از خرید دارو، با داروساز یا پزشک خود مشورت کنید و از عوارض جانبی مصرف داروی جدید با سایر داروهایی که قبلا مصرف کردید آگاه شوید.
• داروهایی که لازم است به مدت طولانی مصرف کنید را مورد بررسی قرار دهید. این امر برای افراد مسن بسیار اهمیت دارد زیرا احتمال بروز عوارض جانبی در آنها بیشتر است.
• از پزشک خود سوال کنید که تغییر رژیم غذایی می تواند نیاز شما به دارو را کاهش دهد.
• از مصرف چندین دارو به طور همزمان خودداری کنید.
• از پزشک یا داروساز خود سؤال کنید تا از فواید و خطرات داروهای خود مطلع شوید.

سخن پایانی

سخن پایانی این که از نظر اولویت بندی داروهای شیمیایی و گیاهی هیچ کدام در اولویت بالاتری قرار نمی گیرند. با وجود این که در بهبود برخی بیماریها، داروهای گیاهی در مقایسه با داروهای شیمیایی از قدرت کمتری برخوردار هستند، اما همچنان اغلب افراد بر این باورند که مصرف داروهای گیاهی درمقایسه با داروهای شیمیایی عوارض جانبی کمتری دارند. از این رو، مصرف این نوع داروها رو به رشد است و برای سهولت مصرف داروهای گیاهی اقدام به ساخت دستگاه های تولید قرص های گیاهی شده است..