با فرا رسیدن پاییز و کوتاه‌تر شدن روزها، بسیاری از افراد، به‌ویژه کسانی که بیشتر وقتشان را در محیط‌های بسته می‌گذرانند، از قرار گرفتن در معرض نور طبیعی محروم می‌شوند و این کاهش نور بر خلق‌وخو و حتی سلامت جسمی آنان تاثیر می‌گذارد.
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایندیپندنت، از دست دادن فرصت قرار گرفتن در نور صبحگاهی و تغییر الگوی خواب می‌تواند بر هورمون‌های تقویت‌کننده خلق‌وخو مانند سروتونین، اثر بگذارد و حس افسردگی فصلی و خستگی را تشدید کند. برای مقابله با این آثار، راهکارهایی وجود دارد که هم می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی کمک می‌کند و هم تاثیر منفی کاهش نور روز را کاهش دهند.
تغییر ساعت که در برخی کشورها هر سال در فصل بهار و پاییز انجام می‌شود، با هدف استفاده بهینه از نور طبیعی روز و صرفه‌جویی در مصرف انرژی صورت می‌گیرد. این تغییر کمک می‌کند تا از نور روز بیشتر بهره‌مند شویم، اما تغییری که در الگوی خواب و عادات روزمره ایجاد می‌کند، می‌تواند سلامت جسمی و روانی را تحت تاثیر قرار دهد.
پایان ساعت تابستانی می‌تواند بر سلامتی و روحیه ما اثر بگذارد، حتی اگر روز عقب کشیدن ساعت‌ها خوشحال شویم که یک ساعت بیشتر بخوابیم. به طوری که کارشناسان هشدار می‌دهند که این تغییر می‌تواند خطراتی هم به همراه داشته باشد.
دکتر کریستوفر فام، متخصص طب خواب، اشاره می‌کند که هرگونه تغییر در الگوی خواب می‌تواند سلامتی عمومی را تهدید کند و حتی خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و تصادف‌های رانندگی را افزایش دهد. او اضافه می‌کند که تغییر الگوی خواب به‌ویژه بر افراد مسن و کودکان آثار منفی بیشتری به جا می‌گذارد.
بلر استیل، روانشناس بالینی، هم بر تاثیر تغییر ساعت بر سلامت روان و خلق‌وخو تاکید می‌کند: «با تغییر ساعت، مدت زمان قرار گرفتن در معرض نور نیز تغییر می‌کند و این می‌تواند میزان سروتونین را کاهش دهد.» به گفته او، نور صبحگاهی کمتر می‌تواند احساس افسردگی را تشدید کند و افراد مبتلا به اختلال عاطفی فصلی (SAD) که در پاییز و زمستان افسرده می‌شوند، ممکن است با کاهش ساعات روشنایی، با علائم شدیدتری مواجه شوند.
نکاتی برای سازگاری با تغییر ساعت
استفاده از نور صبحگاهی: استیل توصیه می‌کند برای جبران کمبود نور طبیعی، صبح‌ها نور بیشتری جذب کنید. اگر دسترسی به نور طبیعی محدود است، استفاده از لامپ‌های مخصوص که نور خورشید را شبیه‌سازی می‌کنند هم می‌تواند مفید باشد.
ورزش منظم: ورزش می‌تواند سطح سروتونین را افزایش دهد و خلق‌وخو را تقویت کند. به گفته کندی، متخصص سلامت روان، اگرچه ورزش در هوای آزاد همیشه ممکن نیست، فعالیت‌های داخل سالن یا تمرین در فضای باز و طبیعت می‌تواند به بهبود روحیه کمک کند.
توجه به علائم هشداردهنده: برای برخی افراد، تغییرات خلق‌وخو و حتی انزوا ممکن است نشانه‌ای از افسردگی فصلی باشد. استیل هشدار می‌دهد که اگر از فعالیت‌های لذت‌بخش مانند موسیقی یا وقت‌گذرانی با دوستان مثل قبل لذت نمی‌برید، این می‌تواند نشانه‌ای از نیاز به کمک حرفه‌ای باشد.
اگر با کوتاه‌تر شدن روزها دچار احساس افسردگی می‌شوید، می‌توانید از گزینه‌های درمانی مانند روان‌درمانی یا داروهای ضدافسردگی بهره ببرید. برای انتخاب بهترین روش درمانی حتما با پزشک مشورت کنید.