به نقل از دیجیکالا:
اینترنت از وب ۱.۰ که اصطلاحا “فقط خواندنی” به آن گفته میشد به وضعیت فعلی وب ۲.۰ تکامل یافته است که اغلب به عنوان “مشارکتی و اجتماعی” توصیف میشود. اکنون، ما به تدریج به سمت نسل بعدی اینترنت، وب ۳ حرکت میکنیم. وب ۳ این وعده را دارد که به مردم اجازه میدهد به صورت دیجیتالی مالکیت محتوای خود را داشته باشند، به راحتی معاملات آنلاین انجام دهند و کنترل بیشتری بر دادههای شخصی خود داشته باشند.
اکوسیستمهای بلاکچین و کریپتو در حال حاضر محصولات فعالی برای وب ۳ دارند. به عنوان مثال، کاربران میتوانند پرداختهای همتا به همتا (P2P) انجام دهند و داراییهای دیجیتالی خود را در کیف پولهای رمزنگاری نگهداری کنند. بسیاری از پروژههای مبتنی بر بلاکچین براساس طراحی غیرمتمرکز هستند و به هر کسی اجازه استفاده از آنها را میدهند.
مقدمه
داراییهای دیجیتال میتوانند به بخش ذاتی وب ۳ تبدیل شوند، اینترنت جدیدی که انتظار میرود آسیبهای وب فعلی مانند تمرکز قدرت در دست چند پلتفرم متمرکز رسانههای اجتماعی و بهرهبرداری از دادههای شخصی کاربران را برطرف کند. ماهیت غیرمتمرکز و بدون نیاز به مجوز بلاکچینها در توزیع قدرت ارتباطی به جای اعطای آن به مقامات مرکزی موثر است.
در حالی که داراییهای دیجیتال پرداختهای دیجیتال بومی را به وب ۳ میآورند، میتوانند به عنوان توکنهای برنامهریزی شده برای ایفای طیف گستردهای از نقشها در سیستمهای اقتصادی دیجیتال عمل کنند. بلاکچین و کریپتو همچنین میتوانند وب ۳ را از طریق سازمانهای مستقل غیرمتمرکز (DAO) جامعه محورتر کنند.
وب ۳ چه تفاوتی با وب ۲ دارد؟
مراحل اصلی تکامل اینترنت اغلب به صورت فازهای کیفی متفاوت با نامهای وب ۱، وب ۲ و وب ۳ نشان داده میشوند. در عصر وب ۱، کاربران نمیتوانستند دادههای آنلاین را تغییر دهند یا محتوای خود را در وبسایتهایی که با آنها در تعامل بودند آپلود کنند. اینترنت در آن زمان شامل صفحات HTML ایستا بود که تجربیات ساده و یک طرفه مانند خواندن محتوای انجمنهای اطلاعاتی را امکانپذیر میکرد.
وب۲ اجازه مصرف محتوا و تعامل ساده را میداد. سپس به تدریج به عنوان یک اینترنت تعاملیتر ظاهر شد که در آن کاربران بیشتر درگیر تولید محتوای خود بودند. از آنجایی که این شیوههای تعاملات آنلاین عمدتاً توسط پلتفرمهای رسانههای اجتماعی تسهیل میشد، وب ۲ شاهد ظهور انواع جدیدی از غولهای فناوری متمرکز بود.
اکوسیستم فعلی وب ۲ دوباره در حال تغییر است، زیرا بسیاری از نارساییهای آن آشکار میشود. به عنوان مثال، کاربران اینترنت بیشتر نگران ردیابی و مالکیت دادهها و همچنین مسائل سانسور شدهاند.
قدرت شرکتهای متمرکز به ویژه زمانی قابل توجه است که آنها شروع به ممنوع کردن کاربران و سازمانهای خاص از پلتفرمهای خود کردند. شرکتهای وب ۲ همچنین از دادهها برای نگه داشتن کاربران در وبسایتهای خود و ایجاد تبلیغات هدفمند برای منافع اشخاص ثالث استفاده میکنند. چنین انگیزههای اقتصادی میتواند چنین شرکتهایی را به سمتی سوق دهد که به نفع کاربران نباشد.
چشم انداز وب ۳ گام بعدی به سوی اینترنت بهتر است. وعدههای اصلی آن شامل ساختن پلتفرمهای آنلاین غیرمتمرکز، بدون نیاز به ایجاد اطمینان در کاربران قبل از تعامل و بدون نیاز به اخذ مجوز است. همچنین میتواند مالکیت دارایی دیجیتال، پرداختهای بومی دیجیتال و مقاومت در برابر سانسور را به عنوان استاندارد جدیدی از محصولات و خدمات وب ایجاد کند.
بلاکچین و کریپتو کاملاً آمادگی آن را دارند که به فناوریهای ضروری وب ۳ تبدیل شوند، زیرا ذاتاً غیرمتمرکز هستند و به هر کسی اجازه میدهند اطلاعات را در زنجیره ثبت کنند، داراییها را توکن کنند و هویتهای دیجیتالی ایجاد کنند.
چگونه بلاکچین و رمزارز در چهارچوب وب ۳ قرار میگیرند؟
غیرمتمرکز (decentralization): همانطور که در بالا ذکر شد، یکی از مشکلات اصلی وب ۲ تمرکز قدرت و داده در دست چند بازیگر اصلی است. بلاکچین و کریپتو میتوانند وب ۳ را با تسهیل توزیع گستردهتر اطلاعات و قدرت غیرمتمرکز کنند. وب ۳ میتواند از دفتر کل توزیع شده عمومی مبتنی بر بلاکچین استفاده کند تا شفافیت و تمرکززدایی بیشتر را فراهم کند.
عدم نیاز به دریافت مجوز (Permissionlessness): پروژههای مبتنی بر بلاکچین سیستمهای اختصاصی شرکتهای سنتی را با کدهای در دسترس جایگزین میکنند. ماهیت بدون مجوز برنامههای ساخته شده بر روی بلاکچین به هر کسی در سراسر جهان اجازه میدهد بدون محدودیت به آنها دسترسی داشته باشد و با آنها تعامل داشته باشد.
عدم نیاز به ایجاد اعتماد در بین دو طرف (Trustlessness): بلاکچین و کریپتو نیاز به اعتماد به هر شخص ثالثی مانند یک بانک یا یک واسطه را از بین میبرند. کاربران وب ۳ میتوانند بدون نیاز به اعتماد به هیچ نهادی غیر از خود شبکه تراکنش کنند.
مسیرهای پرداخت (Payment rails): ارزهای دیجیتال میتوانند به عنوان زیرساخت پرداخت دیجیتالی وب ۳ عمل کنند. داراییهای دیجیتال به طور بالقوه میتوانند زیرساختهای پرداخت وب ۲ را بهبود بخشند، زیرا آنها واقعاً بدون محدودیت هستند و نیازی به واسطه ندارند.
مالکیت (Ownership): ارزهای دیجیتال در حال حاضر ابزارهایی مانند کیف پولهای رمزنگاری ارائه میدهد که به کاربران اجازه میدهد وجوه خود را بدون واسطه ذخیره کنند. کاربران همچنین میتوانند کیف پولها را به برنامههای غیرمتمرکز متصل کنند تا از وجوه خود به طرق مختلف استفاده کنند. هر کسی میتواند با استفاده از یک دفتر کل عمومی شفاف مالکیت این وجوه و اقلام را تأیید کند.
مقاومت در برابر سانسور (Censorship resistance): بلاکچینها به گونهای طراحی شدهاند که در برابر سانسور مقاوم باشند، به این معنی که هیچ طرفی نمیتواند رکورد تراکنشها را به طور یکجانبه تغییر دهد. هنگامی که رکورد به بلاکچین اضافه شد، حذف آن تقریبا غیرممکن است. این ویژگی میتواند از سانسور جلوگیری نماید.
آیا بلاکچین و کریپتو برای وب ۳ ضروری هستند؟
وب ۳ ممکن است به فناوریهایی متکی باشد که به بلاکچین یا ارزهای دیجیتال مرتبط نیستند. به عنوان مثال، فناوریهایی مانند واقعیت افزوده (AR)، واقعیت مجازی (VR)، اینترنت اشیا (IoT) و متاورس ممکن است برای عصر جدید اینترنت نیز ضروری باشند. در حالی که بلاکچین میتواند بیشتر در بخش زیرساخت وب ۳ عمل کند، این فناوریها و راهحلها میتوانند به همهجانبهتر کردن اینترنت و اتصال به دنیای واقعی کمک کنند.
اینترنت اشیاء میتواند دستگاههای مختلف را از طریق اینترنت به هم متصل کند، در حالی که واقعیت افزوده میتواند عناصر بصری دیجیتال را به دنیای واقعی بیاورد، و VR میتواند محیطهای تولید شده توسط رایانه را ایجاد کند. در نهایت، مقیاسبندی و گردآوری این فناوریها میتواند یک متاورس یکپارچه را به واقعیت وب ۳ تبدیل کند.
کریپتو میتواند مسیرهای پرداخت دیجیتال و موارد دیگر را فراهم کند. توکنهای Utility میتوانند طیف وسیعی از موارد ضروری مورد استفاده برای وب ۳ را فراهم کنند. همچنین، توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) میتوانند به تأیید هویت و مالکیت در قلمرو دیجیتالی کمک کنند، به گونهای که کنترل کاربران بر دادههای شخصیشان به خطر نیفتد.
رابطه وب ۳ با رمزارز و بلاکچین چگونه خواهد بود؟
فناوری بلاکچین میتواند به یکی از پایههای وب ۳ تبدیل شود، اما کاربران ممکن است حتی متوجه آن نشوند. اگر برنامههای کاربردی ساخته شده بر روی بلاکچین کاربرپسند و شهودی باشند، مردم به زیرساختهای زیربنایی فکر نمیکنند، درست مانند اینکه ما به ندرت سرورهای داده و پروتکلهای اینترنتی را که برای پلتفرمهای رسانههای اجتماعی که روزانه استفاده میکنیم، در نظر میگیریم.
NFTها میتوانند کاربران را قادر سازند تا اقلام دیجیتالی کلکسیونی را به سایر کاربران نمایش دهند و به ایجاد و حفظ هویت دیجیتال منحصر به فرد خود کمک کنند. آنها همچنین میتوانند اهداف عملکردی دیگری مانند پشتیبانی از بسیاری از فرآیندهای کلیدی در بازیهای آنلاین را انجام دهند.
بلاکچین و کریپتو میتوانند روشی را که کاربران وب ۳ برای هماهنگی و اجرای اقدامات جمعی از طریق سازمانهای مستقل غیرمتمرکز (DAO) انجام میدهند، تغییر دهند. DAO به افراد قدرت میدهد تا حول یک منافع مشترک بدون یک مرجع تصمیمگیری مرکزی سازماندهی کنند. در عوض، دارندگان توکن رای میدهند تا بهترین مسیر عمل را با هم تعیین کنند. علاوه بر این، تمام فعالیتها و آرا در یک بلاکچین قابل مشاهده است. بنابراین، DAOها می توانند وب ۳ را غیرمتمرکزتر، شفافتر و جامعه محورتر کنند.
جمعبندی
وب ۳ ممکن است مشکلات بزرگ اینترنت امروزی را حل کند و قدرت غولهای فناوری را به حداقل برساند. با این حال، هنوز هم تا حد زیادی یک چشم انداز آرمانی است تا واقعیت ملموس. با این حال، فناوریهایی که احتمالاً زیربنای تکرار بعدی وب خواهند بود، واقعاً در حال توسعه هستند.
بلاکچین و کریپتو اغلب جزو فناوریهایی هستند که به احتمال زیاد آغازگر انقلاب وب ۳ هستند، زیرا برای تسهیل تعاملات غیرمتمرکز، بدون نیاز به مجوز و بدون نیاز به ایجاد اعتماد اولیه طراحی شدهاند. علاوه بر این، فناوری بلاکچین و داراییهای دیجیتال با سایر مؤلفههای کلیدی وب مانند AR، VR، و اینترنت اشیا رقابت نمیکنند، زیرا احتمالاً در صورت ترکیب با یکدیگر، امیدوارکنندهترین راهحلها را به همراه خواهند داشت.
منبع: binance.academy