اولین روز مدرسه با یک حادثه گره خورد، سقف مدرسه‌ای در ارومیه بر سر ۲ دانش آموزان آوار شد تا زنگ خطر مدرسه‌های فرسوده بار دیگر به صدا دربیاید، هر چند براساس اطلاعیه کل آموزش و پرورش این حادثه به خیر گذشت اما شرایط فرسودگی مدارس کشور نشان می‌دهد که از کنار این حادثه نباید آسان عبور کرد.
به گزارش همشهری آنلاین، در تمام این سال‌ها با تکیه بر آمار و ارقام بر وخیم بودن وضعیت فرسودگی مدارس تأکید شده است اما هنوز هم سرعت نوسازی و رفع خطر از مدارس، آهسته‌تر از خطرهای در کمین دانش آموزان حرکت می‌کند.
در ارومیه چه گذشت؟
ساختمان هنرستان پسرانه مطهری در ارومیه، نزدیک به ۷۰ سال عمر دارد و همین قدمت در کنار بی‌توجهی به نوسازی بافت قدیمی مدرسه موجب شد تا خبر ریزش سقف کلاس درس در اولین روز مهرماه مانند بمب صدا کند و نگرانی را به جان خانواده‌ها بیندازد.
در همان ساعت‌های اولیه، اورژانس ارومیه اطلاع رسانی را به دست گرفت، از سلامت و آسیب جزئی دانش آموزان خبر داد، براساس اطلاعیه اورژانس« به دنبال این اتفاق و مصدومیت جزئی ۲ تن از دانش آموزان، با حضور عوامل اورژانس اعلام شد که هیچ مورد نگران کننده‌ای وجود ندارد اما همکاران مدرسه برای اطمینان کامل از موضوع، دانش آموزان را به بیمارستان اعزام کردند.»
هر چند آموزش و پرورش آذربایجان غربی هم با بیان این نکته که«تنها ریزش جزئی گچ سقف کلاس» رخ داده است، تلاش کرد تا از شدت نگرانی موضوع کم کند اما وقوع این حادثه در روز اول مدرسه، التهابی را به خانواده‌ها و دانش آموزان وارد کرد.
داستان قدیمی فرسودگی مدارس
فرسودگی مدارس کشور در دهه ۸۰ به اوج خود رسید و مورد توجه مسئولان قرار گرفت، برهمین اساس در سال ۸۵ طرح اجرای ماده یک قانون برنامه توسعه کشور در دستور کار قرار گرفت و طبق آن مقرر شد تا از حساب ذخیره ارزی برای بهسازی و مقاوم‌سازی مدارس استفاده شود. به گفته معاون فنی و نظارت سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کل کشور، در آن زمان «حدود ۳ میلیارد و ۹۵۰میلیون دلار اعتبار برای مقاوم‌سازی و بهسازی مدارس فرسوده کشور پیش‌بینی شد.»
در تمام این سال‌ها تلاش شد تا از آمار مدارس فرسوده کم شود، با تکیه بر آمار رسمی که مسئولان سازمان نوسازی کل کشور در سال‌های اخیر بیان کرده‌اند، باید گفت که آمار ۱۹ تا ۲۰ درصدی مدارس فرسوده سراسر کشور به عنوان یک آمار ثابت در سال‌های اخیر مطرح می‌شود و جای تعجب دارد که در ۴ سال اخیر نه بر آمار این مدارس افزوده و نه کاسته می‌شود.
به گفته مجید عبداللهی معاون فنی و نظارت سازمان نوسازی و تجهیز مدارس«میزان مدارس مستحکم از ۱۹ درصد به ۸۰ درصد رسیده است.» و بر این اساس هنوز خطر فرسودگی بیخ گوش ۲۰ درصد مدارس کل کشور است و اگر بخواهیم آمار جزئی‌تری ارائه بدهیم باید گفت که بیش از ۱۰۰ هزار کلاس درس نیازمند مقاوم‌سازی هستند.
مدرسه‌های شهرهای بزرگ هم در امان نیستند
شاید برخی گمان کنند که خطر فرسودگی و ناایمنی مدارس تنها در شهرهای کوچک و روستا حس می‌شود، غافل از اینکه شهرهای بزرگی مانند تهران هم لیست بلند بالایی از مدرسه‌های فرسوده را در خود جای داده‌اند.
به گفته شاهین مظفری معاون مشارکت‌های مردمی نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان تهران« حدود ۳۰ درصد مدارس استان تهران فرسوده‌اند.»، این آمار را باید در کنار آمار سازمان آتش نشانی در رابطه با مدرسه‌های ناایمن تهران از نظر ایمنی آتش سوزی قرار داد تا وضعیت خاص مدرسه‌های پایتخت مشخص شود. قدرت الله محمدی مدیرعامل سازمان آتش نشانی در روزهای منتهی به شروع مدارس در مورد ایمنی حریق مدرسه‌های تهران اعلام کرده بود:« «بیش از ۵۰ درصد مدارس تهران ناایمن هستند.»
ایمنی مدارس موضوعات مختلفی در بر می‌گیرند که ایمنی حریق و فرسودگی تنها یک بخش از آن است چرا که در برخی از شهرها مسئله فرونشست هم در سال‌های اخیر به لیست نگرانی‌های مسئولان آموزشی اضافه شد. این مسئله در شهری مانند اصفهان که هرازگاهی گوشه‌ای از شهر دچار فرونشست می‌شود، بسیار پررنگ شده است تا جایی که در سال گذشته علی بیت‌اللهی، مدیر بخش زلزله و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی از خطر فرونشست برای ۲۵۸ مدرسه اصفهان خبر داده بود:«بیش از ۳۷۱ مرکز آموزشی در اصفهان در زون فرونشست زمین قرار دارد که ۲۵۸ مورد آن مدرسه است.»
نیم نگاهی به آمار و ارقام مدارس فرسوده نشان می‌دهد که این مسئله تنها محدود به یک نقطه از کشور نیست و باید رفع این مشکل در سراسر کشور با سرعت بیشتری پیگیری شود.