اکثریت مردان در طول عمر خود به نوعی از مشکلات غده پروستات دچار خواهند شد که طور کلی شامل سه دسته التهاب پروستات، بزرگی پروستات و سرطان پروستات میشوند.
التهاب پروستات یا در اصطلاح پزشکی «پروستاتیت» ممکن است حاد یا مزمن باشد.
پروستاتیت حاد معمولاً ناشی از عفونت با باکتریها است و علائمی شامل دردناک شدن ادرار، ضعیف شدن جریان ادرار و تب و لرز ایجاد میکند.
پروستاتیت مزمن ممکن است به عارضهای به نام «نشانگان درد مزمن لگنی» منتهی شود که علائم آن شامل درد مکرر لگن، ادرار کردن دردناک و همراه با سوزش، افزایش موارد احساس نیاز برای ادرار کردن، ایجاد اشکال در تخلیه مثانه و/یا انزال دردناک است. گرچه علت اصلی این نشانگان ممکن است التهاب مزمن پروستات همراه با عفونت یا بدون عفونت باشد، در بسیاری از موارد علت دقیق این نشانگان پیدا نمیشود.
بزرگی پروستات
پروستات در اغلب مردان با افزایش سن در بالای ۵۰ سال شروع به بزرگ شدن میکند. این بزرگ شدن پروستات با افزایش سن که در اصطلاح پزشکی «هیپرپلازی خوشخیم پروستات» (BPH) نامیده میشود، در اکثریت مردان با افزایش سن بالای ۵۰ سال رخ میدهد به طوری که میزان دچار شدن به آن در بالای ۸۰ سال به بیشاز ۹۰ درصد میرسد.
بزرگ شدن پروستات با توجه محل قرارگیری آن در زیر مثانه و جلوی راستروده و احاطه کردن بخش فوقانی پیشابراه (که ادرار را از مثانه به بیرون از بدن میفرستد) بوسیله آن باعث میشود که تاثیراتی در ادرار کردن و عملکرد جنسی مردان رخ دهد.
بزرگی خوشخیم پروستات ممکن است با علائمی از جمله افزایش موارد نیاز به ادرار کردن، احساس فوریت برای تخلیه مثانه و مشکل در ادرار کردن بروز کند. از طرف دیگر بزرگی پروستات در شمار زیادی از مردان هم هیچ علامتی ایجاد نمیکند و تنها در چکآپهای دورهای تشخیص داده میشود.
بزرگی خوشخیم پروستات یا BPH با سرطان پروستات متفاوت است و فقط در موارد نادری ممکن است به سرطان پروستات بدل شود.
عوامل خطرساز: اصلیترین عامل زمینهساز بزرگی پروستات افزایش سن است، اما التهاب پروستات، سبک زندگی بدون فعالیت جسمی، چاقی، فشارخون بالا و دیابت هم با این عارضه ارتباط دارند. پژوهشگران همچنین دریافتهاند که میان بزرگی پروستات و رژیم غذایی حاوی مقدار زیاد قند ، گوشت قرمز و غلات تصفیهشده و بدون سبوس رابطه وجود دارد.
ترکیبی از تغییرات سبک زندگی و داروها، درمانهای ابتدایی بزرگی خوشخیم پروستات هستند.
یکی از این تغییرات سبک زندگی کاهش مصرف نوشیدنیهای حاوی کافئین مثل چای و قهوه و ننوشیدن مایعات پس از شام ممکن است به کاستن از نیاز مداوم به ادرار کردن به ویژه در طول شب، کمک کند.
داروهایی برای درمان بزرگی پروستات: سه رده دارویی برای درمان بزرگی پروستات تایید شدهاند، داروهای مسدودکننده گیرنده آلفا مثل آلفوزوسین، مهارکنندهای آنزیم ۵ آلفا ردوکتاز مانند فیناسترید و بالاخره مهازکنندههای آنزیم فسفودیاستراز مثل تادالافیل (سیالیس) که بیشتر به عنوان یک داروی درمانکننده ناتوانی نعوظی شناخته میشود.
پزشک شما ممکن است یک یا چندتا از این داروها که شیوههای اثر متفاوت دارند، با هم تجویز کند، زیرا به خوبی میتوانند همراه هم موثر باشند..
گزینههای جراحی با کمترین تهاجم: دو گزینه عمل جراحی با کمترین تهاجم برای بزرگی خوشخیم پروستات در صورتی که وزن غده کمتر از ۸۰ گرم باشد، در دسترس هستند: یکی لیفت پیشابراه پروستاتی و دیگری درمان حرارتی با بخارآب (شیوه «رزوم»).
در لیفت پیشابراه پروستاتی وسیلهای به نام یورولیفت از طریق پیشابراه به درون پروستات رانده میشود تا بافتهای مزاحم را به کنار براند و ایمپلنتهای ریزی را وارد پروستات کند تا بافتهای آن را بالا نگهدارد. در این شیوه که نیازی به برداشتن بافت وجود ندارد، بهبودی در کمترین زمان ممکن رخ میدهد و هیچ عارضه جانبی جنسی هم رخ نمیدهد
در روش رزوم، یک لوله نازک از طریق پیشابراه به درون پروستات فرستاده میشود و پالسهای کوتاهی از بخارآب را به آن شلیک میکند که سلولهای پروستات را از بین میبرد. این کار باعث میشود بافتهای بزرگشده پروستات به تدریج کوچک شوند. به نظر نمیرسد روش رزوم هم اثرات جانبی جنسی ایجاد کند، اما با توجه به جدید بودن آن باید منتظر بررسیهای آینده بود.