مشخصات ظاهری | بزرگترین گرگ تاریخ | خصوصیات رفتاری | محل زندگی | غذا | دشمن | زاد و ولد | طول عمر | خطر انقراض | حقایق جالب
گرگ از سگ سانان مشهور و درنده حیات وحش است که در انواع و گونه های مختلف در سراسر دنیا زندگی می کند. رایج ترین نوع گرگ که همه ما تا حدی با آن آشنا هستیم گرگ خاکستری یا گرگ معمولی است که به دلیل تنوع ظاهری اش در زیستگاه های مختلف ممکن است با سایر گونه های گرگ اشتباه گرفته شود.
گرگ خاکستری از حیوانات اجتماعی با زندگی گله ای است که تقریبا هیچ دشمن خطرناکی در طبیعت وحش ندارد و غذایش را طیف وسیعی از جانوران کوچک و بزرگ تشکیل می دهند.
در ادامه قصد داریم درباره سبک زندگی و خصوصیات ظاهری و رفتار گرگ خاکستری صحبت کنیم،همراه باشید.
انواع گرگ خاکستری
طبق مطالعاتی که در سال 2005 انجام شد به طور کلی 38 زیر گونه برای گرگ خاکستری معرفی شده است.
مشخصات ظاهری گرگ
گرگ خاکستری بر خلاف نام آن ممکن است به رنگ های قهوه ای، خاکستری، سیاه، قرمز، سفید و یا ترکیبی از رنگ ها و سایه های رنگی مختلف دیده شود.
این حیوان از نظر بدنی قدرتمند بوده و اگرچه سرعتش در مقایسه با برخی حیوانات کمتر است اما از استقامت فوق العاده بالایی برخوردار می باشد، به همین دلیل می تواند مسافت های طولانی را به خوبی تحمل کرده و کمتر خسته شود.
انگشتان پای گرگ به گونه ای طراحی شده که بدون توجه به نوع زمینی که روی آن حرکت می کند بتواند به راحتی راه برود. این حیوان به دلیل داشتن پاهای بزرگ قادر است نحوه توزیع وزن بدنش را تغییر دهد، همین ویژگی باعث شده مثلا زمانی که روی برف ها راه می رود داخل برف فرو نرود.
گرگ خاکستری نسبت به سایر گرگ ها سر و پوزه باریک تری داشته و از نظر عرض شانه نیز با آن ها هم اندازه نیست. این گوشتخوار درنده دندان های بسیار تیز و فک قوی دارد و برخی معتقدند قدرت گاز گرفتن طعمه اش سه برابر بیشتر از سگ سانان متوسط می باشد.
وزن برخی گرگ های معمولی حدود 36 کیلوگرم است و وزن برخی دیگر به حدود 45 کیلوگرم می رسد. در برخی موارد نیز وزن گرگ خاکستری حدود 90 کیلوگرم بوده است (بزرگ ترین گرگ تاریخ) اگرچه این اتفاق به ندرت رخ می دهد.
اندازه بدن این حیوان نیز حداکثر حدود 180 سانتی متر می باشد.
خصوصیات رفتاری گرگ
گرگ خاکستری از انواع ارتباطات صوتی و غیر کلامی در روابط خود با سایر گرگ ها استفاده می کند. این حیوان تا حد زیادی به گله اش وابسته است و تمام تلاش خود را برای حفظ آن انجام می دهد.
گله گرگ ها معمولا از یک گرگ آلفا، جفت او و فرزندان آن ها در سنین مختلف تشکیل شده است. اگرچه گرگ های دیگر نیز ممکن است به گله ملحق شوند اما این والدین هستند که رهبر گروه می باشند.
این حیوان نسبت به گرگ های گله های دیگر بسیار پرخاش گر بوده و به دلیل حساس بودن به قلمرو اش اغلب با زوزه کشیدن به آن ها هشدار می دهد که وارد قلمروی گله اش نشوند.
گرگ خاکستری برای مشخص کردن مرزهای قلمروی خود از ادرار و رایحه بدنش استفاده می کند و با غلتیدن روی زمین و مالیدن بدنش به درختان باعث می شود بوی خاصی از خودش ساطع کند.
محل زندگی گرگ
گرگ خاکستری می تواند با محیط های مختلف سازگار شود و تا زمانی که غذا بیابد و زیستگاه وسیعی برای این منظور داشته باشد اوضاع خوبی خواهد داشت.
زیستگاه این حیوان شامل کوه ها، دشت ها، بیابان ها، چمنزارها و حتی برخی محیط های شهری می باشد اما متاسفانه اکثر زیستگاه ها به دلیل تجاوز انسان ها تا حد قابل توجهی کاهش یافته اند.
غذای گرگ
بیشتر محققان معتقد هستند گرگ خاکستری کمک زیادی به ایجاد نظم و تعادل در اکوسیستم ناحیه خود می کند. این حیوان گوشتخوار می تواند طیف وسیعی از حیوانات از جوندگان کوچک گرفته تا حیوانات متوسط و حتی بسیار بزرگ را شکار کند که بسته به محل زندگی اش می تواند شامل گوزن، سگ آبی و بوفالوی آمریکایی باشد.
گرگ ها معمولا به صورت گروهی شکار می کنند، به خصوص در شکار حیوانات بزرگ تر همکاری خوبی با هم دارند. این حیوان فرصت طلب است و وقتی شکار زخمی در دسترس داشته باشد انرژی خود را برای تعقیب طولانی مدت حیوانات سالم هدر نمی دهد.
جالب است بدانید گرگ خاکستری معمولا به طعمه بی حرکت حمله نمی کند بلکه اگر لازم باشد برای ساعت ها یا حتی روزها منتظر می ماند تا حیوان حرکت کرده و او را تعقیب کند.
دشمن گرگ
وقتی صحبت از زنجیره غذایی می شود گرگ ها در قسمت های بالای این زنجیره قرار دارند زیرا این حیوان معمولا توسط حیوانات دیگر شکار نمی شود. با این وجود شکارچیانی همچون خرس های گریزلی و خرس قطبی، ببرهای سیبری، لاشخورها و البته انسان ها ممکن است جانش را تهدید کنند.
اگرچه به ندرت رخ می دهد اما دیده شده در برخی موارد گرگ ها توسط گونه خود کشته و خورده شوند.
لازم به ذکر است شکار گرگ توسط سایر حیوانات معمولا به دلیل هم پوشانی در زیستگاه ها و غذای مشترک می باشد که باعث یک سری درگیری ها بین آن ها شده و در نهایت ممکن است گرگ کشته شود.
زاد و ولد گرگ
گرگ های خاکستری فصل جفت گیری طولانی دارند که از اواسط دی ماه شروع شده و تا اواسط اردیبهشت ماه ادامه دارد.
گرگ آلفا که رهبر گله است معمولا با گرگ ماده آلفا جفت گیری می کند اما بر خلاف سایر گونه ها، ممکن است با سایر ماده های گله نیز جفت شود.
دوران بارداری گرگ خاکستری دو ماه است و گرگ ماده در هر زایمان معمولا بین 4 تا 6 توله (گاهی بیشتر) به دنیا می آورد. توله ها در ابتدا ناشنوا و نابینا هستند و وزن آن ها حداکثر نیم کیلوگرم می باشد.
گرگ ماده به مدت سه ماه در کنار بچه هایش در لانه می ماند و فقط برای پیدا کردن غذا بیرون می رود تا بدنش به قدری قدرت داشته باشد که بتواند به توله ها شیر بدهد. بعد از مدتی که توله گرگ ها از لانه بیرون آمدند همه گرگ های گله در مراقبت از آن ها کمک می کنند.
توله ها از حدود شش ماهگی برای شکار آماده می شوند و چگونگی بقا در طبیعت وحش را می آموزند.
گرگ ها تا زمانی که بالغ شوند در گله می مانند اما بعد از حدود دو سالگی، گرگ های نر گله را ترک می کنند تا گله جدیدی تشکیل دهند، دلیل اصلی این کار جفت گیری است زیرا اگر در گله اصلی بمانند ممکن است هرگز فرصتی برای جفت گیری پیدا نکنند.
طول عمر گرگ
گرگ خاکستری در طبیعت وحش بین 6 تا 10 سال و در باغ وحش حدود 20 سال عمر می کند.
خطر انقراض گرگ
امروزه گرگ ها از گونه های در معرض خطر در نظر گرفته شده اند، از عوامل اصلی تهدید کننده جمعیت گرگ ها، شکار این حیوانات و از بین رفتن آن ها توسط انسان ها می باشد.
حقایق جالب درباره گرگ
- به نظر می رسد گرگ ها بازمانده عصر یخبندان هستند و پیشینه آن ها به حدود 300 هزار سال قبل بر می گردد.
- گرگ های خاکستری در حال حاضر بعد از انسان و دام ها گسترده ترین توزیع جانوری در میان پستانداران خشکی بزرگ را دارا هستند.
- بزرگ ترین گرگ های جهان در آلاسکا زندگی می کنند که وزن آن ها به طور متوسط بین 57 تا 61 کیلوگرم می باشد. کوچک ترین گرگ های خاکستری در ایران زندگی می کنند که به طور متوسط حدود 27 کیلوگرم وزن دارند.
- بزاق یک گرگ معمولی به رشد بافت های جدید و کاهش خطر عفونت کمک می کند.
- گرگ ممکن است با سگ ها، گرگ قرمز، کایوت ها و شغال جفت گیری کرده و بچه به دنیا بیاورد اما جفت گیری اش با روباه غیر ممکن است چون از نظر ژنتیکی کاملا جدا هستند.
- گرگ یک هفته بدون غذا خوردن زنده می ماند.
منبع: wolfworlds – a-z-animals