بدن ما به طور دائم در معرض حمله رادیکال های آزاد قرار دارد که ممکن است به مولکول های مهم از جمله پروتئین ها و DNA آسیب برسانند.
همانطور که می دانید آنتی اکسیدان ها با خنثی کردن اثر رادیکال های آزاد از بدن در برابر پیری زودرس و بسیاری از بیماری های ناشی از استرس اکسیداتیو (به عنوان یکی از عوامل موثر) از جمله سرطان محافظت می کرده، به سم زدایی بدن کمک می کنند و باعث افزایش طول عمر انسان می شوند.
بسیاری از مواد غذایی و خوراکی ها از میوه ها و سبزیجات گرفته تا ادویه ها، نوشیدنی ها و دمنوش ها حاوی آنتی اکسیدان هستند اما سطح آن در مواد مختلف متفاوت می باشد.
با توجه به فواید و مزایای خارق العاده آنتی اکسیدان، طبیعی است که همه ما به دنبال شناخت بهترین منابع آنتی اکسیدانی باشیم، اما آیا می دانید کدام مواد غذایی آنتی اکسیدان بیشتری دارند؟
بیشترین آنتی اکسیدان در چیست؟
طبق تحقیقات انجام شده صمغ خون اژدها (از درخت Croton lechleri) دارای بیشترین مقدار آنتی اکسیدان در میان تمام مواد روی کره زمین می باشد و پودر اطریفل که از ترکیب سه گیاه دارویی هلیله، بلیله و آمله به دست آمده در رتبه بعدی (بدون در نظر گرفتن مکمل های آنتی اکسیدانی) قرار گرفته است.
از دیگر مواد سرشار از آنتی اکسیدان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ادویه جات و گیاهان دارویی همچون پودر میخک، پونه کوهی خشک، رزماری خشک، برگ نعناع خشک، آویشن خشک و دارچین
- میوه هایی همچون انگور فرنگی هندی و عصاره هسته انگور
- غلاتی همچون سبوس سورگوم و سبوس برنج
- توت هایی همچون تمشکبا این حال همان طور که مشاهده می کنید این مواد برای بسیاری از مردم در دسترس نیستند و با وجود خاصیت آنتی اکسیدانی خارق العاده آن ها نمی توان از آن ها به عنوان بزرگ ترین منابع آنتی اکسیدانی یاد کرد.
بزرگ ترین منبع آنتی اکسیدانی دنیا چیست؟
پاسخ این سوال قهوه است!
قهوه نوشیدنی خوشمزه و پرطرفداری است که در انواع و به شیوه های متفاوت در سراسر جهان تهیه و به فروش می رسد. اما محبوبیت فراوان این نوشیدنی حواشی زیادی نیز به دنبال داشته، از یک سو برخی مدعی هستند قهوه ماده سالم، پر انرژی و سرشار از آنتی اکسیدان است و عده دیگر از نوشیدن آن اجتناب می کنند و آن را نوشیدنی اعتیاد آور و مضر برای سلامتی می دانند.
اما چیزی که در نهایت تعیین کننده است شواهد علمی و تحقیقات انجام شده در این زمینه می باشد، آیا می دانید دانشمندان درباره قهوه و مزایای آن چه نظری دارند؟
خوشبختانه این نوشیدنی خوشمزه مورد لطف مطالعات علمی قرار گرفته زیرا اکثر تحقیقات مصرف آن را سالم و پر فایده دانسته اند.
به عنوان مثال محققان دریافته اند نوشیدن قهوه خطر ابتلا به دیابت نوع 2، بیماری های کبدی و آلزایمر را کاهش می دهد و صد البته پشت پرده این خواص ارزشمند نام آنتی اکسیدان های قدرتمند به چشم می خورد زیرا قهوه در لیست بزرگ ترین منابع آنتی اکسیدانی دنیا جایگاه ویژه ای دارد.
آیا قهوه آنتی اکسیدان دارد؟
براساس مطالعات انجام شده قهوه دارای چند آنتی اکسیدان قوی از جمله اسید هیدروسینامیک و پلی فنل ها است.
اسید هیدرسینامیک ها از ترکیبات بسیار موثر در خنثی سازی رادیکال های آزاد و پیشگیری از استرس اکسیداتیو محسوب می شوند و پلی فنل ها نیز خطر ابتلا به برخی بیماری های مهم از جمله بیماری قلبی، سرطان و دیابت نوع 2 را کاهش می دهند.
بزرگ ترین منبع غذایی آنتی اکسیدانی
محققان طی یک مطالعه به بررسی محتوای آنتی اکسیدانی مواد خوراکی مختلف پرداختند و قهوه در این فهرست رتبه 11 – بعد از انواع مختلف توت ها – را به دست آورد.
با این وجود این نوشیدنی عنوان بزرگ ترین منبع آنتی اکسیدانی دنیا را یدک می کشد زیرا با این که توت ها نسبت به قهوه منابع غنی تر آنتی اکسیدانی محسوب می شوند اما مصرف زیاد قهوه – که تا چند فنجان در روز هم می رسد – نسبت به مصرف ناچیز چند توت کوچک باعث شده مقدار آنتی اکسیدان دریافتی از قهوه به مراتب بیشتر از توت ها باشد.
در کشورهای غربی اکثر مردم روزانه 1 تا 2 گرم آنتی اکسیدان بخصوص از نوشیدنی هایی همچون چای و قهوه دریافت می کنند، به طوری که حدود 79 درصد آنتی اکسیدان دریافتی آن ها از نوشیدنی ها بوده و تنها 21 درصد آن را مواد غذایی دیگر تامین می کنند، زیرا در این مناطق مردم تمایل بسیار بیشتری به نوشیدن نوشیدنی های آنتی اکسیدانی دارند تا مواد خوراکی آنتی اکسیدانی!
قهوه و کاهش خطر بیماری ها
قهوه خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها را کاهش می دهد، به عنوان مثال:
- کسانی که قهوه مصرف می کنند 23 تا 50 کمتر به دیابت نوع 2 مبتلا می شوند، به ازای هر فنجان مصرف روزانه این خطر 7 درصد کاهش می یابد
- برای سلامت کبد مفید است و از بدن در برابر سیروز کبدی و سرطان کبد محافظت می کند
- خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش می دهد
- از بیماری های قلبی و سکته مغزی پیشگیری می کند
- خطر ابتلا به آلزایمر و پارکینسون را بین 32 تا 65 درصد کاهش می دهد
- روی سلامت روانی افراد اثر مثبت دارد؛ مطالعات نشان داده زنانی که قهوه می نوشند کمتر از دیگر دچار افسردگی شده و دست به خودکشی می زنند
- رابطه نزدیکی با افزایش طول عمر دارد و خطر مرگ زودرس را بین 20 تا 30 درصد کاهش می دهد
با این وجود توجه داشته باشید که بیشتر این مطالعات از نوع مشاهده ای هستند و اگرچه افرادی که به صورت منظم قهوه مصرف می کنند کمتر به این بیماری ها دچار شده اند اما نمی توان گفت قهوه به طور حتم دلیل اصلی آن بوده است.
سخن پایانی …
قهوه یکی از منابع خوب آنتی اکسیدانی محسوب می شود با این وجود همه آنتی اکسیدان ها را در بر نمی گیرد و نباید آن را به عنوان تنها منبع آنتی اکسیدانی در رژیم غذایی خود در نظر بگیریم.
برای حفظ سلامتی لازم است در طول روز انواع مختلف ویتامین ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان ها و ترکیبات گیاهی را از منابع مختلف دریافت کنید.
منبع: healthline – superfoodly