تلاش دانشمند ایرانی برای شناخت قمرهای مرموز مریخ

با وجود شناسایی دو قمر مریخ به نامهای فوبوس و دیموس هنوز بسیاری از مشخصات آنها برای دانشمندان ناشناخته مانده است. در این بین یک دانشمند ایرانی به نام امیر حسین باقری ژئوفیزیکدان از موسسه فدرال زوریخ سوئیس تلاش داشته تا موضوع ناشناخته ماندن قمرهای مریخ را حل کند. به گزارش سرویس اخبار فناوری و […]

با وجود شناسایی دو قمر مریخ به نامهای فوبوس و دیموس هنوز بسیاری از مشخصات آنها برای دانشمندان ناشناخته مانده است. در این بین یک دانشمند ایرانی به نام امیر حسین باقری ژئوفیزیکدان از موسسه فدرال زوریخ سوئیس تلاش داشته تا موضوع ناشناخته ماندن قمرهای مریخ را حل کند.

با وجود شناخت بسیار طولانی از سیاره مریخ اما دو قمر عجیب آن به نام‌های فوبوس و دیموس همچنان ناشناخته هستند. این دو قمر نسبت به قمر زمین کوچکتر بوده و به ترتیب ۲۲.۲ کیلومتر و ۱۲.۵ کیلومتر قطر دارند. پیش از این به دلیل اشکال نامنظم این قمر ها دانشمندان آنها را جزوه سیارکها طبقه بندی کرده بودند و مریخ را بدون قمر می دانستند. برای اولین بار نیز اساف هآل در سال ۱۸۷۷ متوجه وجود دو قمر درونی و بیرونی مریخ شد. علت نامگذاری دو قمر مریخ نیز به اسب های دوقلوی خدای روم باستان به نام آرس برمیگردد که معنی آن ها ترس و وحشت است.

تیم تحقیقاتی موسسه فدرال سوئیس زوریخ با همکاری رصدخانه نیروی دریایی ایالات متحده در سال ۲۰۲۱ مطالعاتی را روی قمرهای مریخ انجام دادند و متوجه شدند که دیموس و فوبوس نیز از یک قمر اولیه و پیش قمر شکل گرفته اند. این تیم به سرپرستی امیرحسین باقری ژئوفیزیکدان ایرانی از این موسسه داده‌هایی را از کاوشگر مریخ اینسایت بررسی کردند.

این داده ها اطلاعاتی را در مورد برهم کنش کشندی روی مریخ نشان می داد. در این تحقیق مشخص شد مریخ در ابتدا دارای یک قوس قمر اولیه همراه بوده است که این قمر اولیه به دو تکه تقسیم شده و اطراف مریخ و در یک مدار دایره ای و بیضوی قرار گرفتند. البته پس از آن به دلیل وجود انرژی کشندی از مریخ مدار بیضی شکل نیز به مدار دایره ای تبدیل شد.

در این تبدیل قطعه بزرگتر یا همان فوبوس در مدار بیضی شکل و مسیر مارپیچی قرار دارد که به دلیل پراکندگی انرژی کشندی به مریخ نزدیک خواهد شد. اما قمر دیگر به دلیل قرارگیری در مدار دایره ای از مریخ دور می شود. در در هر صورت به گفته دانشمندان جرم کیهانی این دو قمر با هم یکسان نیست.

آژانس فضایی ژاپن قصد دارد تا سال ۲۰۲۴ با ارسال یک فرودگر روی قمر فوبوس نمونه هایی را از سنگ و خاک این قمر جمع آوری کند. ارسال این فرودگر بخشی از ماموریت کاوش قمرهای مریخی این آژانس فضایی محسوب می شود. از طرفی داده های جمع آوری شده توسط این فرودگر می‌تواند یافته های دانشمندان در مورد منشاء پیدایش فوبوس و دینوس را کامل کند.