به نقل از دیجیکالا:
پرکاری تیروئید زمانی رخ میدهد که در بدن بیش از حد تیروئید وجود داشته باشد. غدهی تیروئید بیشفعال یا بزرگ شده ممکن است هورمون تیروئید بیشتری تولید کند. غدهی تیروئید به شکل پروانه است و در جلوی گردن قرار دارد. این غده هورمونهایی به نام T3 و T4 تولید میکند. علمکرد این هورمونها شامل کمک به بدن برای تولید انرژی، متعادل کردن دمای بدن و کمک به مغز، قلب و سایر اندامهای بدن برای درست عمل کردن میشود.
آنچه میخورید، بهطور مستقیم روی علائم پرکاری تیروئید اثر میگذارد. در مقالهای که امروز برایتان آماده کردهایم، تصمیم داریم رژیم غذایی مناسب برای پرکاری تیروئید را در اختیارتان قرار دهیم. اگر شما هم به این عارضه مبتلا هستید و میخواهید اطلاعات مفیدی را دربارهی پرکاری تیروئید به دست بیاورید، تا پایان مقاله در کنار ما باشید.
علائم پرکاری تیروئید
بعضی از انواع پرکاری تیروئید ممکن است ژنتیکی باشند. بیماری گریوز یکی از انواع بسیار رایج پرکاری تیروئید محسوب میشود که در زنان ۷ تا ۸ برابر رایجتر از مردان است.
گاهی سرطانهای تیروئید ممکن است باعث تیروئید بیشفعال هم شوند. پرکاری تیروئید بهآسانی با سایر بیماریها اشتباه گرفته میشود. در ادامه به علائم پرکاری تیروئید اشاره میکنیم.
- کاهش وزن ناگهانی
- افزایش اشتها
- اضطراب، زودرنجی و بیقراری
- تغییر در خلقوخو
- دشواری در خوابیدن
- احساس گرما
- عرق کردن
- ضربان قلب سریع
- احساس ضعف یا خستگی
- ضعف عضلانی
- تومور دست یا لرزش خفیف دستها
- تغییر در حرکات روده
- نازک شدن پوست
- نازک و شکننده شدن مو
- تغییر در قاعدگی
- بزرگ شدن غدهی تیروئید (گواتر)
- تورم در ته گلو
- تغییر در چشمها
- قرمز و ضخیم شدن پوست روی پا
درمانهای استاندارد برای پرکاری تیروئید
اگر دچار پرکاری تیروئید هستید، حتما باید درمانهای لازم را دریافت کنید. سطح بالای هورمونهای تیروئید در بدن میتواند سمی باشد. اگر پرکاری تیروئید درمان نشود، ممکن است منجر به مشکلات قلبی، پوکی استخوان، شکستگی استخوانها و مشکلات دیگر شود.
پزشک ممکن است برای شما داروهای ضدتیروئید تجویز کند. این داروها به متعادل کردن غدهی تیروئید پرکار کمک میکنند. در بعضی از شرایط درمان پرکاری تیروئید شامل پرتودرمانی و جراحی تیروئید میشود.
- کمکاری و پرکاری تیروئید با افسردگی چه ارتباطی دارند؟
- ۱۲ زنگ خطر پرکاری تیروئید که نباید نادیده بگیرید
نقش رژیم غذایی در پرکاری تیروئید
بعضی از مواد غذایی میتوانند به حفظ سلامت تیروئید و کاهش بعضی از اثرات منفی پرکاری تیروئید کمک کنند. بعضی مواد معدنی، ویتامینها و مواد مغذی دیگر برای متعادل کردن عملکرد تیروئید ضروری هستند. معمولا پزشکان قبل از به کار بردن روشهای درمانی برای پرکاری تیروئید، دنبال کردن رژیم غذایی حاوی ید کم را به بیماران پیشنهاد میکنند.
برای مثال باید قبل از پرتودرمانی رژیم غذایی حاوی ید کم را دنبال کنید تا سلولهای تیروئید اضافی یا آسیبدیده از بین بروند. بعد از درمان هم باید به میزان تعادلی ید مصرف کنید. بعضی مواد غذایی دیگر به مخافظت از تیروئید و کاهش اثرات بلندمدت پرکاری تیروئید کمک میکنند.
مواد غذایی مناسب برای پرکاری تیروئید
در ادامه مواد غذایی مناسب برای افراد مبتلا به پرکاری تیروئید را معرفی میکنیم.
۱. مواد غذایی حاوی ید کم
ید یک مادهی معدنی است که نقشی کلیدی در تولید هورمونهای تیروئید دارد. دنبال کردن رژیم غذایی حاوی ید پایین به کاهش هورمونهای تیروئید کمک میکند. مواد غذایی زیر را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
- نمک بدون ید
- قهوه یا چای (بدون شیر یا خامه)
- سفیدهی تخممرغ
- میوهی تازه
- مغزها و کرهی مغزها (مثل کرهی بادامزمینی)
- پاپکورن با نمک بدون ید
- جو دوسر
- عسل
- سیبزمینی
- شیرهی افرا
۲. سبزیجات صلیبی
سبزیجات صلیبی و سبزیجات دیگر ممکن است جلوی غدهی تیروئید را برای استفادهی درست از ید بگیرند. سبزیجات زیر ممکن است برای پرکاری تیروئید مفید باشند.
- کلمبروکلی
- کلم بروکسل
- گلکلم
- کلمپیچ
۳. ویتامینها و مواد معدنی
بعضی از مواد مغذی برای سلامت تیروئید و متعادل کردن تولید هورمون تیروئید ضروری هستند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
۱. آهن
آهن برای بسیاری از عملکردهای بدن از جمله حفظ سلامت تیروئید یک ترکیب ضروری به شمار میرود. سلولهای خونی برای ارسال اکسیژن به تمام سلولهای بدن به این مادهی معدنی نیاز دارند. میتوانید با جای دادن اقلام زیر در رژیم غذایی خود، آهن زیادی دریافت کنید.
- لوبیا
- سبزیجات دارای برگ سبز
- عدس
- مغزها
- گوشت ماکیان مثل مرغ و بوقلمون
- گوشت قرمز
- دانهها
- غلات غنی شده
۲. سلنیوم
مواد غذایی غنی از سلنیوم ممکن است به متعادل کردن سطح هورمون تیروئید کمک کرده و از غدهی تیروئید در برابر بیماریها محافظت کنند.
سلنیوم به پیشگیری از آسیب دیدن سلولها کمک میکند و تیروئید و سایر بافتها را سالم نگه میدارد. منابع عالی سلنیوم به شرح زیر است.
- آجیل برزیلی
- دانهی چیا
- قارچ
- چای
- گوشت قرمز مثل گوشت گاو و بره
- برنج
- گوشت ماکیان مثل مرغ و بوقلمون
- تخم آفتابگردان
۳. زینک
زینک یا روی به استفاده از غذا برای تولید انرژی کمک میکند. این مادهی معدنی همچنین سیستم ایمنی بدن و تیروئید را سالم نگه میدارد. در ادامه منابع زینک آورده شدهاند.
- گوشت گاو
- نخود
- پودر کاکائو
- بادام هندی
- قارچ
- تخم کدوحلوایی
- گوشت بره
۴. کلسیم و ویتامین D
پرکاری تیروئید منجر به ضعیف و شکننده شدن استخوانها میشود. استخوانها ممکن است با درمان دریافت مناسب به حالت اولیه برگردند. ویتامین D و کلسیم برای ساخت استخوانهای سالم ضروری هستند. در ادامه مواد غذایی غنی از کلسیم را نام بردهایم.
- اسفناج
- لوبیا سفید
- کلمپیچ
- آب پرتقال غنی شده با کلسیم
- شیر بادام
- غلات غنی شده با کلسیم
ویتامین D در مواد غذایی یافت میشود که ید کمی دارند. در ادامه تعدادی از این خوراکیها آورده شدهاند.
- آب پرتقال غنی شده با ویتامین D
- غلات غنی شده با ویتامین D
- جگر گاو
- قارچ
- ماهیهای چرب مثل ماهیهای سالمون و ماکارل
۴. چربیهای سالم
چربیهای موجود در مواد غذایی غنی شده و سالم ممکن است به کاهش التهاب کمک کنند. این موضوع ممکن است در محافظت از تیروئید و متعادل کردن هورمونهای تیروئید مفید باشد. مصرف چربیهای غیرلبنی در رژیم غذایی حاوی ید کم ضروری است. از جمله منابع چربیهای سالم میتوانیم به اقلام زیر اشاره کنیم.
- روغن تخمکتان
- روغن زیتون
- روغن آووکادو
- روغن نارگیل
- روغن آفتابگردان
- آووکادو
- مغزها و دانههای بدون نمک
۵. ادویهها
بعضی از ادویهها و گیاهان خواص ضدالتهابی دارند و به متعادل کردن عملکرد تیروئید کمک میکنند. با اضافه کردن ادویههایی مثل زردچوبه، فلفل چیلی سبز و فلفل سیاه به غذاهای خود نه تنها به خوشمزه شدن آنها کمک میکنید، بلکه از خواص آنتیاکسیدانی این ارویهها هم بهرهمند میشوید.
مواد غذایی ممنوع برای بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید
اگر دچار تیروئید هستید، باید از خوردن مواد غذایی زیر اجتناب کنید.
۱. ید زیاد
مصرف مواد غذایی سرشار از ید یا غنی شده با ید به مقدار زیاد ممکن است منجر به پرکاری تیروئید یا گاهی بدتر شدن آن شود. بر اساس گزارشهای مؤسسهی ملی سلامت (NIH) یک قاشق چایخوری نمک یددار حاوی ۳۰۴ میکروگرم ید است. غذاهای دریایی بیشترین میزان ید را دارند.
فقط یک گرم جلبک دریایی حاوی ۲۳٫۲ میکروگرم یا ۲ میلیگرم ید است. بر اساس گزارشهای مؤسسهی ملی سلامت، میزان توصیه شده برای مصرف ید ۱۵۰ میکروگرم در روز است.
فردی که رژیم غذایی حاوی ید کم را دنبال میکند، باید کمتر از این میزان ید مصرف کند. از مصرف غذاهای دریایی مثل ماهی، جلبلک دریایی، خرچنگ و سوشی خودداری کنید. همچنین از خوردن مواد غذایی حاوی ید بالا مانند اقلام زیر اجتناب کنید.
- شیر و محصولات لبنی
- پنیر
- زردهی تخممرغ
- نمک یددار
- آب یددار
- بعضی رنگهای خوراکی
بعضی داروها مانند داروهای زیر حاوی ید هستند و باید آنها را بشناسید.
- شربت سرفه
- مکملهای گیاهی یا مکمل ویتامینها
- آمیودارون (نکسترون)
۲. گلوتن
گلوتن ممکن است از طریق ایجاد التهاب، به تیروئید آسیب برساند. حتی اگر به گلوتن حساسیت ندارید و دچار ناتوانی در تحمل گلوتن نیستید، شاید محدود کردن مصرف گلوتن برایتان مفید باشد. مواد غذایی حاوی گلوتن شامل اقلام زیر میشوند.
- گندم
- بلغور جو
- گندم سیاه
۳. سویا
سویا حاوی ید نیست، اما در مطالعات حیوانی نشان داده شد که با بعضی روشهای درمانی پرکاری تیروئید اختلال پیدا میکند. مصرف مواد غذایی حاوی سویا را محدود یا قطع کنید. اقلام زیر حاوی سویا هستند.
- شیر سویا
- سس سویا
- توفو
۴. کافئین
مواد غذایی و نوشیدنیهای حاوی کافئین مثل قهوه، چای، نوشابه و شکلات میتوانند علائم پرکاری تیروئید را بدتر کنند و منجر به افزایش اضطراب، بیقراری و تند شدن ضربان قلب شوند. اگر کافئین اثرات ذکر شده را روی شما دارد، مصرف آن را محدود یا قطع کنید. به جای مصرف نوشیدنیهای حاوی کافئین، چایهای گیاهی، آب یا سرکهی سیب داغ بنوشید.
کلام آخر
پرکاری تیروئید ممکن است همیشه قابل پیشگیری نباشد، اما خوشبختانه قابل درمان است. اگر علائم پرکاری تیروئید را دارید، به پزشک مراجعه کنید. داروها و درمانهای توصیه شده توسط پزشک را بهطور دقیق دنبال کنید. برای ایجاد تغییرات کوتاهمدت یا بلندمدت در رژیم غذایی، با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
ایجاد تغییر در رژیم غذایی میتواند به متعادل کردن عملکرد تیروئید کمک کرده و از بدن در برابر اثرات پرکاری تیروئید محافظت کند. در رژیم غذایی حاوی ید کم، غذاهای خانگی سالم و مقوی بخورید و از رفتن به رستوران و مصرف غذاهای فرآوری شده و سسهای آماده اجتناب کنید.
اگر رژیم غذایی حاوی ید کم را دنبال کنید، دریافت ویتامین D و کلسیم کافی برایتان دشوار میشود. با پزشک و متخصص تغذیه دربارهی مصرف مکمل این مواد مغذی مشورت کنید. از مصرف خودسرانهی این مکملها پرهیز کنید. بعضی از تغییرات در رژیم غذایی موقت و بعضی دیگر دائمی هستند و بخشی از سبک زندگی سالم به شمار میروند.
منبع: health line