نیم قرن پیش تصور می‌شد گوزن زرد ایرانی در دامنه‌های زاگرس به طور کلی منقرض شده است. تلاش برای نجات این گونه از پرتگاه انقراض تا کنون جمعیت گوزن زرد را به بیش از 300 راس در کشور رسانده است.
همشهری آنلاین– زهرا رفیعی: بخش عمده تلاش برای نجات گوزن زرد بر عهده محیطبانان سازمان حفاظت محیط زیست بوده است. اما سال گذشته اولین گوساله گوزن زرد ایرانی در اولین مرکز تکثیر در اسارت بخش خصوصی به دنیا آمد. سازمان، تفاهم‌نامه‌های متنوعی با بخش خصوصی منعقد می‌کند تا بتواند بر ابرچالش «کمبود زمان و بودجه» غلبه کند. برخی از این شرکت‌ها در ازای تامین منابع مالی صرفا به دنبال حفاظت از گونه و توسعه گردرشگری هستند.
تفاهم‌نامه‌هایی برای تکثیر
غلامرضا ابدالی مدیرکل دفتر مدیریت و حفاظت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست: استفاده از تمام ظرفیت‌ها برای حفظ محیط زیست همواره یکی از شعارهای اصلی سازمان حفاظت محیط زیست در دولت سیزدهم بوده است، موضوع تقویت و توسعه اقدامات حفاظتی با بهره‌گیری از ظرفیت بخش‌های غیردولتی در حفاظت از حیات وحش از جمله قرق اختصاصی، طرح‌های تکثیر و پرورش و … در دستور کار سازمان است. برای اولین بار برای گونه به شدت در معرض انقراض گوزن زرد ایرانی، تفاهمنامه‌ای با بخش خصوصی (شرکت کشت و صنعت فجرصفا) به منظور تکثیر و پرورش و احیاء آن در لرستان امضا شد. بهره‌ایی که سازمان در همه انواع تفاهم‌نامه‌ها می‌برد، حفاظت از گونه در معرض انقراض است. نوع بهره‌برداری این شرکت نیز علاه بر اجرای مسئولیت اجتماعی، توسعه گردشگری خواهد بود. به گونه‌ای که در عرصه 400 هکتاری سایت احیا، افراد می‌توانند از جمعیت تکثیر و تثبیت شده را به مانند تورهای سافاری از دور و با دوربین ببینند. تکثیر گوزن زرد بسیار فرایند سخت و زمانبری است چرا این گونه از گاوسانان است و در هر زایمان یک گوساله به دنیا می‌آورد.
گوزن زرد ایرانی در لرستان
علی سالاروند، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان لرستان: در یک ماه آینده 3 گوساله جدید به دنیا خواهند آمد. بهار سال گذشته اولین گوساله در مرکز بخش خصوصی (واقع در دامنه‌های یافته‌کوه خرم‌آباد) به دنیا آمد. گوزن زرد به شدت در معرض انقراض بود که با اقدامات اخیر به امید خدا نجات خواهد یافت. برای اولین بار در سال 1401 بخش خصوصی (کشت و صنعت فجر صفا) برای حفاظت مشارکتی از گوزن زرد اقدام کردند. در بخش دولتی اعتبارات پروژه‌ها بقدری دیر می‌آید که گاها برای تامین مدیریت بیماری‌ها، تامین علوفه و … فرصت از دست می‌رود. به زودی در محدوده 400 هکتاری تعیین شده در اراضی این شرکت گوزن‌ها رهاسازی خواهند شد. این مرکز، بزرگترین مرکز بخش خصوصی برای حفاظت از این گونه در کشور است.
