افراد مختلفی در دهههای مختلف بخشی از اموال خود را برای وقف خرج کردهاند و در کنار نامهای شناختهشدهای مانند حاج حسین آقا ملک، نام یکی از بازیکنان مشهور پرسپولیس که خانه خود را وقف کرده، نیز وجود دارد.
همشهری آنلاین– لیلا شریف: هر کدام با یک نیت خِیر از مال و زمین خود چشم میپوشند تا با این بخشش و وقف عاقب خوشایندی را برای خود رقم بزنند، تفاوتی ندارد این مال وقفی یک کتابچه کوچک باشد یا زمین چند هزار متری، مهم نیت واقفان است که با چشم پوشی از مال خود برای کمک رسانی به انسانها، توسعه فرهنگ و حتی حمایت از حیوانات قدم برمیدارند.
در میان وقف کنندهها، نام حاج حسین آقا ملک به عنوان بزرگترین واقف تاریخ معاصر ایران شناخته میشود و به همین دلیل بسیاری گمان میکند که وقف اموال را محدود به سالهای دور است اما هنوز هم این سنت قدیمی ادامه دارد، مانند حسین ماهینی بازیکن فوتبال که در ابتدایی دهه ۹۰ خانه خود را وقف کرد.
به گفته سید مهدی خاموشی رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه،بیش از ۲۱۳ هزار موقوفه وجود دارد و در همه آنها به نیات واقفان عمل میشود.
معروفترین واقفان
در تاریخ وقف ایران نام دو نفر بیش از دیگران شنیده میشود؛ حاج حسین آقا ملک و حاج علیاکبر بجستانی مقدم.
بسیاری حاج حسین ملک را به دلیل وقف کتابخانه و موزه ملک میشناسند اما به جز این کتابخانه او لیست بلند بالایی از موقوفات را رقم زده است. ملک به عنوان بزرگترین واقف تاریخ معاصر ایران، نخستین بار در سال ۱۳۲۵خورشیدی و سپس در ۲۵ فروردین ماه ۱۳۳۰ املاک و مستغلات زیادی را وقف آستان قدس رضوی کرد و درآمدشان را به کتابخانه اختصاص داد.
نکته مهم در رابطه با حاج حسین ملک مربوط به آیندهگری او در رابطه با موقوفاتش بود، هر زمین و ملکی که از طرف او وقف میشد، به آبادانی آن منطقه نیز فکر میکرد، به همین دلیل در زمان وقف باغ وکیل آباد در مشهد، مقرر کرد که چند هزار متر زمین را نیز برای ایجاد سینما، پارک، بیمارستان، مسجد و مدرسه اختصاص دهند.
براساس گزارش اداره کل موقوفات و مستغلات، حاج علیاکبر بجستانی نیز به عنوان بزرگترین واقف پس از انقلاب شناخته میشود. اولین موقوفه او یک مدرسه در تربت حیدریه بود و در گذر زمان یک کارخانه را در تهران ایجاد و درست زمانی که امور کار به نقطه اوج رسیده بود یعنی در سال ۶۷، تمام کارخانه را به آستان قدس رضوی تقدیم کرد.
ساخت ۷۲ مدرسه در تهران به نام ۷۲ تن نیز یکی از دیگر اقدامات خیر این واقف بزرگ است و در کنار وقف زمین و اموال این اقدامات خیر نیز از او به جای مانده است.
وقف سیم کارت رند
هر فردی در شهر و روستا با توجه به نیازهایی که جامعه اطرافش دارند، نیتی برای وقف اموالش در نظر میگیرد که در میان این نیتها برخی جالب توجه هستند، مانند فردی که در استان فارس، باغ پسته و بادام خود را وقف کرد تا محصولات این باغ در میان کودکان حاضر در مسجدها پخش شود.
یک وقف جالب هم مربوط به مردی اهل داراب است که یک فقره سیم کارت با شماره رند را وقف آستان مقدس سید علاالدین حسین پیر مراد داراب کرد یا فرد دیگری که زمینش را برای تأمین کفشهای گم شده زائران حرم امام رضا(ع) در دسته وقف قرار داد.
فوتبالیست و بازیگری که واقف شدند
در میان واقفهای ایرانی، نام بازیگران و ورزشکاران مشهور هم دیده میشود. حسین ماهینی فوتبالیستی است که در ابتدایی دهه ۹۰ یک منزل مسکونی با متراژ ۲۰۰ متر را وقف کرد. او که در آن زمان به عنوان بازیکن تیم ملی و پرسپولیس شناخته میشد، با این اقدام تلاش کرد تا یک مجتمع فرهنگی و ورزشی در شهرستان دشتی استان بوشهر ایجاد کند.
مهران رجبی، بازیگر سینما و تلویزیون هم در سال ۹۵ با وقف زمینی به ارزش یک میلیارد تومان در لیست واقفهای ایرانی قرار گرفت. رجبی در آن زمان اعلام کرد:« زمینی که من وقف کردم در شهرستان ساوجبلاغ واقع شده است. این زمین از طریق پدر و مادرم به من ارث رسیده و من با وقف آن به نفع نیازمندان، سعی کردم دعای خیری برای والدین خود کسب کرده باشم.»
وقف در دیگر کشورها
نکته سنجی برای وقف تنها محدود به ایران نیست، براساس کتاب «جامعه توحیدی اسلام و عدالت اجتماعی» نوشته «مصطفی سباعی» در کشور لبنان یک موقوفه جالب توجه وجود دارد که نشان از ریزبینی و نگاه خاص واقف به روابط انسانی است.
درآمد یک موقوفه در این کشور صرف یک اقدامات حمایتی از بیماران میشود، براساس این وقف، هرروز باید ۲ نفر به بیمارستانهای مختلف شهر بروند و به وسیله گفتگو با بیمارانی که فردی را در اطراف خود ندارند، موجب افزایش روحیه آنها شوند.