مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران گفت: شرایطی فراهم خواهد شد که تا پایان سال ۱۴۰۲حجم بازچرخانی پساب تصفیه شده فاضلاب به‌منظور جایگزینی با آب خام به ۵۰ میلیون مترمکعب در سال برسد.
همشهری آنلاین – لیلا شریف: هراس از کمبود آب در تهران هر سال بیشتر می‌شود و نیم‌نگاهی به آمار و ارقام نشان از این واقعیت دارد که متوسط بارش‌های تهران با روند نزولی مواجه شده است. کاهش بارندگی همانقدر که هول کمبود آب آشامیدنی را به دل اهالی پایتخت می‌اندازد، برای حافظان فضای سبز نیز دلهره‌آور است، چرا که مسئولان فضای سبز شهر باید درختان و گیاهان حاضر در شهر را همچون عضوی از خانواده‌شان به سلامت از گردنه سال‌های کم‌آبی و خشکسالی عبور دهند.
همین حساسیت موجب شد تا در سال‌های اخیر طرح‌هایی برای تصفیه پساب و بازچرخانی آب مورد توجه قرار بگیرد تا در شرایطی که ۴۳درصد از میزان بارش‌های شهر نسبت به متوسط آمار درازمدت کاهش پیدا کرده است، بتوان با تصفیه پساب و استفاده دوباره از آن ناجی فضای سبز تهران شد.
طرح بازچرخانی و استفاده مجدد آب، شرایطی را فراهم می‌کند تا به منابع اصلی آب آشامیدنی ساکنان شهر آسیبی نرسد و با تصفیه فاضلاب، زمینه استفاده مجدد از پساب فراهم شود. به‌طور کلی با تکیه بر بازچرخانی آب و استفاده از پساب تصفیه شده فاضلاب شهر تهران، علاوه بر کاهش برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی و جلوگیری از هدررفت آب قنوات شهر تهران، می‌توان زمینه استفاده بهینه از آب‌های سطحی و پساب را مهیا کرد تا سایه سیاه فرونشست از سر شهر دور شود.
علی‌محمد مختاری، مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران در رابطه بازچرخانی آب و استفاده از پساب تصفیه شده فاضلاب شهری برای آبیاری فضای سبز شهر به همشهری گفت: سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران به منظور مدیریت یکپارچه و صحیح آب خام فضای سبز، مطالعات طرح جامعی در رابطه با این موضوع را در دستور کار قرار داده و در بخش‌های مختلف بازچرخانی، هوشمندسازی و استفاده از سیستم‌های نوین جهت ارتقای راندمان آبیاری را به اجرا درآورده است.
تفاهمنامه ویژه شهرداری و وزارت نیرو
او در مورد طرح جامع آب خام فضای سبز توضیح داد: بر اساس نتایج مطالعات طرح جامع در جهت کاهش برداشت از منابع آب‌های زیرزمینی و نیز صیانت از این منبع ارزشمند، جایگزینی پساب تصفیه شده فاضلاب در برنامه مدیریت و تامین آب آبیاری فضای سبز تهران قرار گرفت. در جهت پیشبرد این هدف، تفاهمنامه‌ای بین شهرداری تهران و وزارت نیرو منعقد شد که مطابق این تفاهمنامه تا افق سال ۱۴۱۰شهرداری تهران باید آب خام مصرفی فعلی فضای سبز را که عمدتا از منابع آب زیرزمینی تامین می‌شود با ۱۴۵میلیون مترمکعب پساب تصفیه شده جایگزین کند.
چه میزان پساب تصفیه شده در ۲سال گذشته استفاده شد؟
بر همین اساس سازمان بوستان‌ها و فضای سبز در سال ۱۴۰۰ توانست میزان ۹ و نیم میلیون مترمکعب پساب تصفیه شده را جایگزین منابع آب خام زیرزمینی بکند. به‌گفته مختاری «در سال ۱۴۰۱با اجرای خطوط انتقال و ایستگاه‌های پمپاژ از محل تصفیه‌خانه‌های موجود سطح شهر تهران در مناطق ۱ و۲ و ۵ میزان بازچرخانی و استفاده از پساب تصفیه شده فاضلاب به ۱۹میلیون مترمکعب در سال رسید.»
مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران در رابطه با بازچرخانی پساب در سال ۱۴۰۲ برای آبیاری فضای سبز، توضیح داد: «با بهره‌برداری از فاز اول تصفیه‌خانه محلی خلیج‌فارس به ظرفیت ۷۳۰هزار مترمکعب در سال که با همکاری شهرداری تهران و شرکت آبفای تهران احداث شد، همچنین افزایش ۷/۲میلیون مترمکعبی برداشت از تصفیه‌خانه شهرک غرب به منظور تامین آب فضای سبز منطقه ۶ و افتتاح پکیج تصفیه آب سطحی واقع در مسیل باختر در منطقه ۸ به میزان ۵۴۰هزار مترمکعب در سال، در شش ماهه نخست سال ۱۴۰۲توانستیم حجم بازچرخانی پساب برای آبیاری فضای سبز شهر تهران را به ۲۲میلیون و ۹۷۰هزار مترمکعب در سال برسانیم.»
بازچرخانی ۵۰میلیون مترمکعب پساب تصفیه شده تا پایان سال
به‌گفته مختاری«در ۶ماهه دوم سال ۱۴۰۲و با توجه به شروع پروژه‌های پمپاژ و خطوط انتقال پساب تصفیه شده از تصفیه‌خانه‌های بزرگ‌مقیاس جنوب شهر تهران به ظرفیت ۳۰میلیون مترمکعب در سال و انتقال آن به مناطق ۱۸، ۱۹، ۲۰، ۲۱ و ۱۵شرایطی فراهم خواهد شد که تا پایان سال ۱۴۰۲حجم بازچرخانی پساب تصفیه شده فاضلاب به‌منظور جایگزینی با آب خام به ۵۰میلیون مترمکعب در سال برسد. ایجاد زیرساخت شبکه انتقال و توزیع آب خام، مخازن ذخیره و ایستگاه‌های پمپاژ که سال‌هاست به همت سازمان بوستان‌ها انجام شده، شرایط را برای افزایش سرعت اجرایی شدن پروژه‌ها و بازچرخانی آب را فراهم کرده است.»
مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران در رابطه با ظرفیتی که تصفیه‌خانه‌ها برای آبیاری فضای سبز تهران ایجاد کرده‌اند، اعلام کرد که پساب در حال استفاده از فضای سبز شهر تهران از محل تصفیه خانه‌ها معادل ۲۳میلیون مترمکعب در سال است. تا پایان سال ۱۴۰۲، ۳۰میلیون مترمکعب از پساب ۹تصفیه‌خانه صاحبقرانیه، محلاتی، زرگنده، قیطریه، اکباتان، شماره ۶، فیروز بهرام، خاورشهر، جنوب مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
۱.۲میلیون مترمکعب پساب با تصفیه‌خانه‌های جدید
در کنار استفاده از ظرفیت تصفیه خانه‌های موجود برای آبیاری فضای سبز تهران، ۲تصفیه‌خانه جدید نیز قرار است به کمک تهران بیاید. به‌گفته مختاری« پروژه تصفیه‌خانه نهج‌البلاغه با ظرفیت تصفیه ۶۰۰هزار مترمکعب آب در سال، ۹۰درصد پیشرفت کرده و قرار است از این تصفیه‌خانه برای آبیاری بوستان نهج‌البلاغه استفاده شود، تصفیه‌خانه موتوری سنگین نیز با ۳۰درصد پیشرفت فیزیکی و ظرفیت تصفیه ۶۰۰هزار مترمکعب آب در سال به کمک سازمان بوستان‌ها و فضای سبز برای آبیاری فضای سبز منطقه ۲خواهد آمد. مجموع پساب تصفیه‌شده در این دو تصفیه‌خانه به ۱.۲میلیون مترمکعب در سال خواهد رسید.