عروسکهای تلویزیونی بخشی از خاطره جمعی ما هستند. با این عروسکها خندیدهایم، بغض کردهایم و البته گاه از آنها ترسیدهایم.
به گزارش همشهری آنلاین، یکی از گونههای محبوب کودکان برای تماشا فیلم و برنامههای عروسکی است. به همین دلیل هم هست که در جهان تلویزیون و سینما عروسکهای زیادی برای کودکان ساخته میشود که بعضی از آنها واقعا محبوب میشوند و تا سالهای طولانی در یاد میمانند. ظهور این شخصیتهای عروسکی در ایران از دهه شصت شروع شد و متولدین این دهه به راحتی عروسکهایی را به یاد میآورند که در برنامههای تلویزیونی با آنها ملاقات میکردند و زمان دوست داشتنی بعد از نوشتن مشق را با آنها میگذراندند. در دهههای بعد هم شخصیتهای عروسکی متولد شدند که شاید حتی بیشتر از کودکان، بزرگسالان را جذب کردند.
چاق و لاغر
دو شخصیت عروسکی چاق و لاغر کارآگاههایی بودند که برای شخصی به اسم رئیس بزرگ کار میکردند. این دو عروسک با ظاهری ترسناک و رفتارهایی احمقانه، در فضای دهه اول بعد از انقلاب نماینده آمریکا و صدام بودند که مأموریت داشتند جشنهای دهه فجر را به هم بزنند و البته هیچوقت موفق نمیشدند. این مجموعه چند سری داشت و سری اول آن سال ۱۳۶۵ به کارگردانی مسعود رسام و ساسان امیرپور و به صورت نمایش عروسکی ساخته شد. طراح و سازنده عروسکها کامبیز صمیمیمفخم بود. عروسک گردانان و گویندگان این دو عروسک هم در سری اول حسن زارعی و حسن پورشیرازی بودند.
مدرسه موشها
مدرسه موشها فهرستی از بهترینها و سرشناسترینهای برنامههای کودکان را با خود داشت. از مرضیه برومند که کارگردان آن بود تا ایرج طهماسب و حمید جبلی و فاطمه معتمدآریا که گردانندگان عروسک و صداپیشگان آن بودند. مدرسه موشها داستان چند موش بامزه بود که در کلاس درس داستانهایی برایشان اتفاق میافتاد. کپل، نارنجی، گوش دراز و دم باریک از محبوب ترین این عروسکها بودند.
خونه مادربزرگه
سال ۶۶ مرضیه برومند مجموعه پرطرفدار دیگری برای کودکان و با عروسکهای جدید تولید کرد. خونه مادربزرگه داستان مادربزرگی بود که از حیوانات زیادی در خانهاش نگهداری میکرد. یک مرغ و خروس، چند جوجه، یک گربه دوست داشتنی به اسم مخمل و یک سگ هندی به اسمهاپو کومار عروسکهایی بودند که در این مجموعه کنار مادربزرگ زندگی میکردند و ماجراهای سرگرم کنندهای به وجود میآوردند. عروسکگردانان و صداپیشگان این مجموعه هم راضیه برومند، بهرام شاه محمدلو، رضا بابک، هنگامه مفید، مریم سعادت و فاطمه معتمدآریا بودند.
هادی و هدی
هادی و هدی که در دهه شصت پخش میشد، ماجراهای خواهر و برادری به اسم هادی و هدی و پدر و مادرشان بود. هادی بازیگوش بود و هدی همیشه شیطنتهای او را به مادر گزارش میکرد. عروسکهای این مجموعه به شیوه بونراکو طراحی شده بودند و حرکت داده میشدند. رضا فیاضی نویسنده این مجموعه در گفت وگویی با خبرگزاری مهر در باره تیتراژ معروف این مجموعه صحبت کرده و شعر آن را کار خسرو سینایی فیلمساز معرفی کرده است.
زی زی گولو
باز هم کار دیگری از مرضیه برومند که اوایل دهه هفتاد و برای کودکان و نوجوانان دهه شصتی پخش میشد. قصههای تابه تا که با نام عجیب شخصیت اصلیاش زی زی گولو آسی پاسی دراکوتا تا به تا شناخته میشد، داستان موجود فضایی بانمکی بود که یک باره در خانهای که زن و شوهر جوانی در آن زندگی میکردند پیدا میشد و آنها را پدر و مادر خودش میدانست. او رنگ به رنگ و دراز و کوتاه میشد و هر بار ماجراهای جدیدی درست میکرد. لی لی رشیدی و امیرحسین صدیق نقش زن و شوهر جوان داستان را داشتند و مریم سعادت، رضا فیاضی، مانی نوری، رضا بابک و محمود بصیری هم در آن بازی میکردند. این مجموعه سال ۷۳ از تلویزیون پخش شد.
گربه آوازخوان
گربه آوازخوان فیلمیکمدی عروسکی بود به کارگردانی و نویسندگی کامبوزیا پرتوی که سال ۱۳۶۹ تولید و مرداد ۱۳۷۰ اکران شد. این فیلم ماجرای دختر و پسری است که در پرروشگاه زندگی میکنند و روزی که زن و شوهری قصد دارند دختر را به فرزندی قبول کنند، برادرش به او میگوید پدر و مادر واقعی شان بالاخره سراغ آنها خواهند آمد. اولین فیلم پگاه آهنگرانی محسوب میشود.
کلاه قرمزی و پسرخاله
کلاه قرمزی و پسرخاله برای سه دهه محبوبترین عروسکهای تلویزیون و سینما بودند. گنجی که ایرج طهماسب و حمید جبلی یافته بودند، نزدیک به سی سال در تلویزیون برایشان کار کرد و سه فیلم سینمایی هم با آنها ساخته شد. کلاه قرمزی عروسک در اوایل دهه هفتاد عروسک زشتی بود که نامفهوم و تند تند حرف میزد و آب دهانش مدام روی صورت آقای مجری میریخت. اما این عروسک زشت به زودی محبوبترین شخصیت عروسکی تلویزیون شد و عروسکهای دیگری هم در کنار او ساخته شدند. مثل پسرخاله به همان اندازه محبوب شد و بسیاری عروسکهای دیگر. محبوبیت کلاه قرمزی به جایی رسید که تبدیل به یکی از برنامههای ثابت عید تلویزیون شد و پیش از عید مدام گمانهزنیهایی درباره ساخت و پخش این مجموعه در عید صورت میگرفت و تماشاگرانش که حالا رسما دیگر اصلا کودکان نبودند، انتظارش را میکشیدند.
قورباغه سبز
قورباغه سبز سال ۱۳۶۴ از تلویزیون پخش میشد. علیرضا توپچیان بازیگر و مجری این برنامه بود که در حین بازی عروسک قورباغه را هم حرکت میداد و این کار برای بچهها به شدت جذاب بود.