داروی سماگلوتاید از گروه جدید داروهای آگونیست گیرنده GLP-۱ توانسته است تحولی در درمان دیابت و چاقی ایجاد کند، اما برخی از بیماران اثر غیرمنتظره دیگری را پس از مصرف آن گزارش کرده‌اند: کاهش میل به مواد اعتیادآوری مانند سیگار و الکل.
به گزارش همشهری آنلاین اکنون پژوهش جدیدی که یافته‌های آن در ژورنال «سالنامه‌های پزشکی داخلی» (Annals of Internal medicine) منتشر شده است، از این نظریه حمایت می‌کند که سماگلوتاید ممکن است در واقع به افراد کمک کند تا عادت سیگار کشیدن خود را ترک کنند.
البته پژوهشگران هشدار می‌دهند که بررسی آنها هنوز شواهد کافی برای اینکه پزشکان شروع به تجویز سماگلوتاید برای ترک سیگار کنند، به دست نمی‌دهد. بااین‌حال، کارشناسان موافق‌اند که یافته‌های این بررسی نشانه امیدوارکننده‌ای است که سماگلوتاید و داروهای مشابه آن یعنی آگونیست‌های گیرنده GLP-۱ هستند –ممکن است روزی به ترک کردن سیگار کمک کنند.
در این بررسی جدید که به‌وسیله «موسسه ملی سوءمصرف مواد» آمریکا (NIDA) انجام شد، پژوهشگران سوابق بهداشتی نزدیک به ۲۲۳۰۰۰ نفر را که اخیراً شروع به مصرف نوعی دارو ازجمله سماگلوتاید و شش داروی دیگر برای دیابت کرده بودند، بررسی کردند. آنها دریافتند افرادی که سماگلوتاید مصرف می‌کنند، در مقایسه با افرادی که سایر داروهای ضد دیابت مصرف می‌کنند، به طور قابل‌توجهی کمتر احتمال دارد که به اختلال مصرف دخانیات (نام بالینی اعتیاد به سیگار کشیدن) مبتلا شوند یا نیاز به مشاوره برای ترک سیگار پیدا کنند.
یافته‌های این بررسی ثابت نمی‌کند که سماگلوتاید به افراد کمک می‌کند تا سیگار را ترک کنند، اما احتمال آن را مطرح می‌کند و به مجموعه شواهدی قبلی اضافه می‌شود که نشان می‌دهند داروهای آگونیست GLP-۱ بالقوه می‌تواند به درمانی وابستگی به نیکوتین یاری برسانند.
داروهای کاهش وزن چه ارتباطی با سیگار کشیدن دارند
کارشناسان می‌گویند هنوز دقیقاً معلوم نیست که داروهای آگونیست گیرنده GLP-۱ از چه طریقی بر اعتیاد به سیگار تأثیر می‌گذارند.
بررسی‌های حیوانی نشان می‌دهد که این داروها با مانع شدن از برخی از پیام‌های ماده اصلی شیمیایی عصبی در مغز یعنی دوپامین، بر سیستم پاداش مغز تأثیر می‌گذارند. سیستم دوپامینی مغز است که با ایجاد لذت به مصرف مواد روان‌گردان پاداش می‌دهد، و اگر بتوان با مداخله‌ای جلوی کار آن را گرفت، این مواد دیگر پاداش لذت‌بخش را به فرد نمی‌دهند و فرد از وابستگی به این مواد رها می‌شود.
برخی از کارشناسان معتقدند که توانایی سماگلوتاید برای مختل کردن این سیستم پاداش از کنترل خارج‌شده ممکن است به طور یکسان باعث کاهش هوس به خوردن غذا و کشیدن سیگار برای وارد شدن نیکوتین به بدن شود (و تحقیقات نشان می‌دهد که ممکن است این دارو برای سایر مواد نیز به طور مشابه عمل کند).
چرا این یافته‌ها مهم است و چه معنایی برای سیگاری‌ها دارد
سیگار کشیدن هم خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ و هم خطر دچار شدن به عوارض بدتر آن را افزایش می‌دهد. استعمال دخانیات، دیابت و چاقی به طور قابل‌توجهی خطر ابتلا به بیماری‌های تهدیدکننده زندگی ازجمله سرطان و بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهند. استعمال دخانیات و اضافه‌وزن بدن دو عامل خطر اصلی قابل‌پیشگیری برای سرطان هستند.
به نظر می‌رسد افراد مبتلا به دیابت برای ترک سیگار مشکل بیشتری دارند و این نظریه مطرح شده است که افراد مبتلا به دیابت ممکن است لذت بیشتری از سیگار کشیدن را تجربه کنند، احتمالاً به دلیل «اختلال در پیام‌دهی انسولین» است که دیابتی‌ها دچار آن هستند.
افراد مبتلا به دیابت تمایل بیشتری به افزایش وزن پس از ترک کردن سیگار دارند و این یکی از عوامل مانع ترک سیگار به‌وسیله آنها می‌شود. سماگلوتاید این توانای را دارد که با کمک به کاهش وزن (یا جلوگیری از افزایش وزن) و درعین‌حال کاهش هوس برای سیگار کشیدن به اصطلاح با یک تیر دو نشان را بزند.
داروهای فعلی ترک سیگار چندان مؤثر نیستند
در حال حاضر برخی از درمان‌ها و ابزارهای تأییدشده برای کمک به افراد برای ترک سیگار وجود دارند- ازجمله داروهای بوپروپیون و وارنیکلین که با تجویز پزشک قابل‌دسترسی هستند، و همچنین قرص‌های پاستیل، آدامس‌ها و برچسب‌های پوستی حاوی نیکوتین وجود دارد، اما این داروها چندان مؤثر نیستند. بر اساس یافته‌های یک بررسی، حدود ۶۵ درصد از افرادی که برای کمک به ترک سیگار از دارو استفاده می‌کنند، در نهایت دچار عود اعتیاد به سیگار می‌شوند. بنابراین نیاز شدید به درمان‌های بهتر برای ترک سیگار وجود دارد.
منبع: یاهو لایف