اگر از طرفداران پر و پا قرص قهوه هستید حتما اسم قهوه سوماترا را شنیده اید. این قهوه با طعم منحصر بفردی که دارد به عنوان یکی از خاص ترین و بهترین قهوه های دنیا شناخته شده است.
جالب است بدانید افرادی که برای اولین بار طعم و مزه آن را تست می کنند ممکن است با یک بار نوشیدن عاشقش شده یا طعم آن را بسیار بد و ناخوشایند توصیف کنند، اگرچه قهوه خورهای حرفه ای هرگز شانس حداقل یک بار تست کردن این قهوه را از دست نخواهند داد!
اما آیا می دانید علت طعم متفاوت قهوه سوماترا چیست؟ چرا به این نام به شهرت رسیده؟ چه فوایدی برای سلامتی دارد؟ چگونه باید آن را دم کنید؟ و …
در ادامه مطلب قصد داریم به تمامی این سوالات پاسخ داده و اطلاعات جالبی درباره قهوه سوماترا در اختیار شما قرار دهیم. همراه باشید.
قهوه سوماترا چیست؟
قهوه سوماترا از محبوب ترین قهوه های جهان است و نام آن از جزیره سوماترا که محل برداشت و تولید این نوع قهوه می باشد گرفته شده است. این جزیره بزرگ ترین جزیره در جزایر سوندا و ششمین جزیره بزرگ جهان است که در نواحی سواحل غربی اندونزی واقع شده و حدود 50 میلیون نفر در آن زندگی می کنند.
به نظر می رسد تولید قهوه در جزیره سوماترا به حدود سال 1884 میلادی در نواحی نزدیک لیک تابا – بزرگ ترین دریاچه آتش فشانی دنیا – برمی گردد.
ویژگی بارز قهوه سوماترا طعم منحصر بفرد آن است که علت آن را باید در آب و هوای گرم و مرطوب سوماترا، نوع برداشت و نحوه تولید این نوع قهوه جستجو کرد.
لازم به ذکر است جزیره سوماترا در نواحی نزدیک خط استوا واقع شده و آب و هوای گرمسیری دارد که بهترین نوع آب و هوا برای رشد مرغوب ترین قهوه های دنیا می باشد.
مشخصات کلی قهوه سوماترا
- نوع: عربیکا
- اسیدیته: کم تا متوسط
- عطر: ترکیبی از میوه ها، گیاهان و ادویه جات
- طعم: خاکی و ملایم
- میزان برشته شدن: مدیوم رست (متوسط) تا دارک رست (تیره)
- کافئین: متوسط تا نسبتا بالا
طعم قهوه سوماترا
طعم قهوه سوماترا با طعم قهوه سایر کشورها تفاوت قابل توجهی دارد، این قهوه نسبت به سایر قهوه ها اسیدیته (ترشی) کمتری دارد و طعم آن ملایم و خاکی است.
در حالی که بعضی افراد طعم آن را مانند نوعی قارچ وحشی توصیف می کنند که در جنگل باتلاقی رشد کرده باشد، برخی دیگر نیز طعم آن را با مزه هایی همچون فلفل دلمه ای، سرکه بالزامیک، طعم گیاهی، ادویه جات و شکلاتی مقایسه می کنند.
علت اصلی خاکی بودن طعم قهوه سوماترا استفاده از روش تخمیر طی مراحل آماده سازی این نوع قهوه است.
جالب است بدانید در سایر کشورها قهوه با مزه خاکی و گیاهی جزو قهوه های بی کیفیت محسوب می شود و این طعم را نتیجه اشتباهاتی که در طی مراحل آماده سازی انجام شده می دانند اما در سوماترا این طعم کاملا طبیعی است.
طعم قهوه سوماترا با طعم دارچین، افرا و تافی به خوبی هماهنگ است.
نحوه تولید قهوه سوماترا
همانطور که می دانید هر نوع قهوه قبل از این که برشته و آماده مصرف شود ابتدا مراحلی را می گذراند که طی آن از میوه گیلاسی شکل به دانه سبز خشکی تبدیل خواهد شد و روش های زیادی برای این پروسه وجود دارد.
در سوماترا به دلیل آب و هوای مرطوب نمی توان از روش خشک کردن قهوه به سبک کشورهای دیگر استفاده کرد و کشاورزان هر بار که میوه های قهوه را – در حالی که کاملا مرطوب هستند – می چینند تا بارش بعدی تنها چهار ساعت فرصت دارند تا قهوه را خشک کنند، به همین دلیل نیمی از رطوبت قهوه همچنان باقی می ماند در حالی که در نقاط دیگر دنیا دانه های قهوه آن قدر خشک می شوند تا تنها 11 درصد رطوبت آن ها بماند.
در داخل هر میوه قهوه علاوه بر لوبیای قهوه، چند لایه پوست مختلف نیز وجود دارد. برای تهیه قهوه سوماترا ابتدا پوست بیرونی قهوه را جدا کرده و دانه ها را در کیسه های مخصوصی قرار می دهند تا برای یک شب تخمیر شده، پکتین آن تجزیه و راحت تر جدا شود.
روز بعد دانه ها را شستشو می دهند تا باقی مانده میوه از دانه های قهوه جدا شود، سپس دانه ها را در حالی که هنوز یک لایه پوست به آن ها چسبیده به صورت جزئی مقابل نور خورشید خشک و در پایان آن ها را به انبار منتقل می کنند، در انبار پوست قهوه جدا شده و دانه قهوه بیشتر خشک می شود.
در اغلب پروسه های تولید قهوه، دانه های قهوه تا زمانی که سطح رطوبت آن ها به 9 تا 11 درصد برسد خشک می شوند اما در روش بالا، پس از سه مرحله خشک کردن رطوبت باقی مانده در دانه های قهوه همچنان بالاتر از 11 درصد می باشد.
لازم به ذکر است کل مراحل معمولا بدون استفاده از هرگونه ماده شیمیایی و به صورت ارگانیک انجام می شود، برخی معتقدند استفاده از مواد شیمیایی خاص می تواند به تولید راحت تر این نوع قهوه کمک کند در حالی که بسیاری ترجیح می دهند قهوه ارگانیک و کاملا طبیعی تولید کنند.
زنان نقش مهمی در تولید قهوه سوماترا ایفا می کنند، در واقع حدود 80 درصد کشاورزی و تولید قهوه سوماترا بر عهده زنان است. اگرچه بسیاری بر این باورند که این زنان آموزش رسمی در این زمینه ندیده اند اما روش تولید قهوه در میان زنان سوماترایی به صورت نسل به نسل منتقل شده و آن ها به بهترین شکل ممکن این کار را انجام می دهند.
خواص قهوه سوماترا
برخی خواص قهوه سوماترا عبارتند از:
- افزایش انرژی و هوشیاری
- چربی سوزی و کاهش وزن
- بهبود عملکرد فیزیکی
- کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2
- پیشگیری از آلزایمر و زوال عقل
- کاهش خطر ابتلا به پارکینسون
- سلامت کبد
- کاهش علائم افسردگی و بهبود روحیه
- پیشگیری از سرطان
- کاهش خطر بروز سکته
- افزایش طول عمر
- خاصیت آنتی اکسیدانی
انواع قهوه سوماترا
سه نوع اصلی قهوه سوماترا عبارتند از:
- لینگتون
- گایو
- ماندهلینگ
و …
گفته شده سوماترای ماندهلینگ بهترین نوع قهوه سوماترا می باشد.
کوپی لواک نوع دیگری از قهوه سوماترا و گران ترین قهوه جهان محسوب می شود که از مدفوع گربه زواد پس از خوردن میوه قهوه به دست می آید.
طرز تهیه قهوه سوماترا
برای حفظ طعم منحصر بفرد قهوه سوماترا بهترین روش آن است که از این نوع قهوه برای تهیه قهوه اسپرسو با دستگاه اسپرسو ساز استفاده کنید.
کافیست دانه های قهوه سوماترا آسیاب شده را به همراه * آب تصفیه شده داخل دستگاه اسپرسو ساز بریزید و پس از آماده شدن میل کنید.
توصیه می شود دانه های قهوه را خوب آسیاب کنید اگرچه قهوه های دانه درشت تر نیز می توان استفاده کرد.
* به طور کلی بهتر است از آب خنک تصفیه شده (آب معدنی یا آبی که املاح اضافی آن گرفته شده) برای تهیه قهوه استفاده کنید، آب را جداگانه جوشانده و بگذارید به مدت 40 ثانیه تا 1 دقیقه سرد شود و سپس برای تهیه قهوه استفاده کنید.
نکات مهم برای تهیه قهوه سوماترا
- قهوه سوماترا را در یخچال نگهداری نکنید، بلکه آن را به صورت تازه و تا قبل از زمان مصرف در ظروف دربسته بدون هوا قرار دهید.
- از آسیاب کردن پیش از موعد قهوه خودداری کنید، اگرچه این کار باعث صرفه جویی در وقت خواهد شد اما چندان توصیه نمی شود، اگر دوست دارید همیشه قهوه تازه میل کنید بهتر است درست قبل از تهیه قهوه آن را آسیاب کنید.
- اسپرسو بهترین روش درست کردن قهوه سوماترا است اگرچه قهوه سرد نیز ایده خوبی است.
منابع: homegrounds – weaverscoffee – homekitchenary