انواع روباه | مشخصات ظاهری | خصوصیات اخلاقی و رفتاری | محل زندگی | غذا | دشمن | زاد و ولد | طول عمر | خطر انقراض | حقایق جالب
روباه از حیوانات همه چیز خوار متعلق به خانواده سگ سانان است که به دلیل ظاهر زیبا، پاهای بلند و باریک، پوزه نوک تیز و دم بوته ای و بلند خود به شهرت رسیده است.
این پستاندار که گاهی با هم خانواده های خود از جمله شغال، گرگ و سگ اشتباه گرفته می شود رفتار اجتماعی و انعطاف پذیر دارد و امروزه در سراسر جهان از آمریکای شمالی گرفته تا اروپا، آسیا و شمال آفریقا زندگی می کند.
اگر کنجکاو هستید درباره این حیوان آرام و دوست داشتنی بیشتر بدانید در ادامه همراه باشید.
انواع روباه
هنوز به طور دقیق مشخص نیست چند گونه مختلف روباه در دنیا وجود دارد اما گفته شده حدود 37 گونه وجود دارد که تنها 12 گونه آن ها از نوع واقعی می باشد، آن ها در نقاط مختلف جهان زندگی می کنند و از نظر شکل، اندازه و رنگ با هم تفاوت دارند اما همگی به یک خانواده تعلق دارند.
این 12 نوع عبارتند از:
- روباه قرمز
- روباه قطبی
- روباه صحرا
- روباه بنگال
- روباه رنگ پریده
- شاه روباه
- روباه دماغه
- روباه ترکمنی
- روباه شنی
- روباه توله
- روباه شنی تبتی
- روباه تیزرو
رایج ترین و گسترده ترین گونه روباه قرمز است که تاکنون بیش از 47 زیر گونه از آن شناسایی شده است.
مشخصات ظاهری روباه
مشخصات ظاهری و رنگ روباه با توجه به گونه آن متغیر است اما اکثر روباه ها معمولا جمجمه پهن، گوش مثلثی شکل عمودی، پوزه نوک تیز و کمی رو به بالا و دم بلند و بوته ای دارند.
روباه بر خلاف بسیاری از اعضای خانواده اش پنجه های تا حدی جمع شونده دارد، سبیل این حیوان سیاه رنگ است که روی پوزه، سایر قسمت های سر و همچنین اندام های جلویی بدنش دیده می شود.
روباه از گرگ و شغال کوچک تر بوده و معمولا هم اندازه سگ های متوسط می باشد. این حیوان به دلیل جثه کوچکش بسیار سبک وزن است.
بزرگ ترین گونه روباه، روباه قرمز است که وزن آن به طور متوسط بین 4.1 تا 8.7 کیلوگرم است در حالی که کوچک ترین نوع، روباه صحرا می باشد و تنها 0.7 تا 1.6 کیلوگرم وزن و 23 سانتی متر قد دارد.
قد سایر گونه های روباه معمولا تا 86 سانتی متر می رسد و دم آن ها نیز بین 30 تا 56 سانتی متر طول دارد.
خصوصیات اخلاقی و رفتاری روباه
روباه حیوان بسیار اجتماعی است که به صورت گروهی و با اعضای خانواده اش زندگی می کند. گروه روباه ها معمولا شامل خواهر و برادرها، همسر، مادر و فرزندان می باشد.
این پستاندار شب ها به شکار می رود و روز خود را به استراحت می پردازد، اگرچه این رفتار با توجه محل زندگی اش ممکن است تغییر کند، مثلا روباه هایی که در مناطق امن تر مانند محیط های حفاظت شده زندگی می کنند ممکن است در طول روز نیز شکار کنند.
روباه قدرت بینایی بسیار بالا مانند گربه دارد و مردمک چشمش نیز مانند گربه عمودی است. شنوایی این حیوان نیز بسیار قوی است به طوری که صداهای با فرکانس پایین و صدای جوندگانی که در حال کندن زمین هستند را به خوبی می شنود.
روباه بسیار سریع حرکت می کند و سرعت دویدنش به 72 کیلومتر در ساعت می رسد.
محل زندگی روباه
روباه در تمام نقاط دنیا به جز قطب جنوب زندگی می کند و عمده زیستگاهش را مناطق جنگلی تشکیل می دهد اگرچه در کوه ها، علفزارها و بیابان ها نیز دیده می شود.
این حیوان با حفر سوراخ در زمین لانه اش را درست می کند که مکان خنکی برای خوابیدن، محلی خوبی برای ذخیره مواد غذایی و جای امن برای نگهداری بچه ها می باشد.
این لانه شبیه تونل است و چندین خروجی دارد تا در صورت ورود شکارچی بتواند از راه دیگر فرار کند.
غذای روباه
روباه همه چیز خوار است و از گوشت حیوانات و گیاهان استفاده می کند اما زمانی که غذای کافی در دسترس نداشته باشد به سراغ سطل های زباله می رود.
رژیم غذایی روباه را معمولا حیوانات کوچک مانند مارمولک، موش صحرایی، خرگوش و خرگوش های صحرایی تشکیل می دهد اگرچه از پرندگان، میوه ها و حشرات نیز تغذیه می کند و در مناطق نزدیک اقیانوس ماهی و خرچنگ می خورد.
روباه هر روز در حد نیاز غذا می خورد و باقی مانده غذایش را برای مصرف بعدی زیر برگ یا برف مخفی می کند.
دشمن روباه
بچه های روباه در طبیعت وحش اغلب طعمه عقاب ها می شوند و روباه های بالغ نیز از سوی شکارچیانی همچون کایوت، گرگ خاکستری، خرس و شیر کوهی تهدید می شوند.
علاوه بر این، روباه معمولا مورد حمله سگ های خانگی قرار گرفته و به بیماری های منتقل شده از آن ها مبتلا می شود، این مسئله نیز از تهدیدهای اصلی زندگی روباه ها محسوب می شود.
زاد و ولد روباه
در فصل جفت گیری روباه ماده با صدای بلند سعی می کند نظر روباه های نر را به خود جلب کند و پس از جفت گیری لانه ای از برگ در لانه اصلی خود درست می کند تا بچه ها را داخل آن قرار دهد.
دوره بارداری روباه 53 روز است و بعد از این مدت معمولا 2 تا 7 بچه به به دنیا می آورد. مراقبت از بچه ها یک کار خانوادگی است و پدر و مادر هر دو از آن ها نگهداری می کنند، گاهی نیز خواهر و برادرهای بزرگ تر در تغذیه بچه ها کمک می کنند.
طول عمر روباه
روباه ها زندگی کوتاهی در طبیعت وحش دارند و معمولا فقط 3 سال زندگی می کنند، اما عمر آن ها در باغ وحش ها به 10 تا 12 سال می رسد.
به گفته برخی منابع طول عمر روباه وحشی در طبیعت حدود 6 تا 7 سال است.
خطر انقراض روباه
بیشتر گونه های روباه در معرض خطر نیستند اما برخی از آن ها از جمله گونه داروین که نوعی روباه متعلق به آمریکای جنوبی است در خطر انقراض قرار گرفته است، گفته شده کمتر از 2500 روباه بالغ داروین در شیلی زندگی می کنند.
حقایق جالب درباره روباه
- روباه نر معمولا تک همسر است و تا پایان عمر خود تنها با یک روباه ماده جفت گیری می کند اگرچه دیده شده برخی از آن ها چند همسر دارند. جالب است بدانید همه همسرانش با هم و در یک لانه زندگی می کنند.
- روباه ها ممکن است از پرستار کودک برای نگهداری بچه های خود استفاده می کنند، روباه های پرستار روباه هایی هستند که جفت گیری نمی کنند.
- روباه مانند انسان می تواند اعضای خانواده اش را با شنیدن صدای آن ها تشخیص دهد.
- روباه قرمز 28 صدای مختلف دارد که برای برقراری ارتباط در شرایط مختلف از آن ها استفاده می کند.
- متاسفانه از قرن های گذشته تعداد زیادی از روباه ها قربانی تفریح انسان ها به خصوص در اروپا شده اند، به این صورت که انسان ها طی یک شکار تفریحی سوار بر اسب شده و با یک سگ شکاری و دنبال کردن بوی روباه، آن ها را شکار می کردند. این روش شکار امروزه غیر قانونی است اما هنوز در انگلستان و برخی نقاط دیگر مانند ایالات متحده شکار روباه بدون استفاده از سگ مرسوم است.
- در فرهنگ عامه روباه به عنوان موجودی حیله گر شناخته شده و گاهی اوقات قدرت های جادویی به آن نسبت می دهند.
- این حیوان در شهرها نوعی آفت به شمار می رود زیرا معمولا برای یافتن غذا کیسه های زباله را پاره می کند.
- یکی از فواید روباه در زمینه کشاورزی است، این حیوان اگرچه خود یک نوع آفت محسوب می شود اما با شکار خرگوش که از آفات اصلی محصولات کشاورزی است سود غیر مستقیم زیادی نصیب کشاورزان می کند.
- روباه صحرا یکی از گونه های دوست داشتنی با رفتار دوستانه است که برخی افراد آن را به عنوان روباه خانگی خود انتخاب می کنند.
منابع : livescience.com – a-z-animals.com