این روزها عدهای با دستاویز قراردادن ماجرای ساخت مسجد در بوستان قیطریه دنبال تلقین این موضوع هستند که شهرداری تهران درختان زیادی را در شهر قطع کرده است؛ درحالیکه حتی در این پارک نیز هنوز درختی قطع نشده است؛ اخباری که ریشه در نگاه مخالف سیاسی دارد و شاخوبرگهای غیرواقعی هم به آن اضافه میکنند.
به گزارش همشهری آنلاین، حرفوحدیثهای مختلف در رابطه با وضعیت درختان تهران و قطع آنها در حالی مطرح میشود که نمونههای زیادی در این ۳ سال مدیریت زاکانی و تیمش در مجموعه شهرداری تهران وجود داشته که نشان میدهد آنها نگهبانان و دوستداران درختان تهراناند؛ بیش از ۴هزار هکتار درختکاری در کمربند سبز تهران طی ۳سال گذشته و آبیاری روزانه صدهاهزار درخت در سطح شهر حتی در خشکسالی عمیق تهران طی ۲سال گذشته را میتوان دلیل این ادعا دانست.
مهمتر از این موارد، برخورد جدی مدیریت شهری ششم با متخلفان حقیقی و حتی حقوقی است که در سطح شهر اقدام به قطع درختان میکنند که نمونه بارز آن برخورد جدی با مسئولان دانشگاه تهران بر سر قطع درختان موسسه ژئوفیزیک بوده است.
حفاظت از درختان موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران
انتشار خبر قطع و جابهجایی درختان موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران موضوعی بود که در فروردین ۱۴۰۱ موجب ایجاد درگیری کارمندان مؤسسه با نیروهای شهرداری شد.
ماجرا از افشاگری شهرداری منطقه۳ تهران کلید خورد و اعلام شد که مرکز لرزهنگاری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران اقدام به جابهجایی ۲۰۰ نهال و قطع ۵۰ درخت کرده است. تلاش نیرویهای شهرداری برای جلوگیری از این اقدام منجر به درگیری فیزیکی میان عوامل شهرداری و حراست موسسه ژئوفیزیک شده بود تا جایی که نیروهای حراست دانشگاه به ضربوشتم نیروهای شهرداری پرداخته بودند.
پس از انتشار این خبر، تعدادی از اعضای شورای شهر تهران به درگیریها واکنش نشان دادند و احمد صادقی در آن روزها و در صحن علنی شورای شهر در تذکری خواهان پیگیری موضوع از سوی ریاست دانشگاه تهران شد: «بهنظر این موضوع نیاز به اقدامی فراتر از تذکر در صحن شورا دارد و باید شخص ریاست دانشگاه تهران به صحن شورا دعوت شوند و پاسخگوی این موارد باشند که به چه دلیل نیاز است درختان را قطع کنند و به چه حقی نیروهای خدوم شهرداری را ضربوشتم کردهاند.»
درنهایت با پیگیری و پافشاری شهرداری تهران، مسئولان دانشگاه تهران با برگزاری یک نشست خبری از اقدامات خود عقبنشینی و ادعا کردند که اقدام این موسسه در جابهجایی درختان با مجوز قانونی و در راستای توسعه فعالیتهای علمی و آموزشی دانشگاه بوده است.
شکایت از کاخ سعدآباد بهخاطر قطع درخت
آخرین روزهای آبان ۱۴۰۲ بود که انتشار یک تصویر از درختان قطعشده کاخ سعدآباد مانند بمب صدا کرد. یک سایت با انتشار چند عکس نوشت که در مجموعه سعدآباد تعداد زیادی از درختان قطع شده است؛ درختانی که با استناد به تصاویر زنده و سرسبز بهنظر میرسیدند.
هرچند روابطعمومی مجموعه سعدآباد بهسرعت به خبر قطع درختان این مجموعه واکنش نشان داد و اعلام کرد که تنها ۳ درخت، آن هم درختان خشکیده و آفتزده و آن درختی که به سوسک چوبخوار آلوده شده بود، آن هم نه توسط شهرداری تهران که با نظر کارشناسان مجموعه فضای سبز سعدآباد و توسط کارکنان فضای سبز این مجموعه قطع شده است، این موضوع از سوی مدیریت شهری مورد تایید قرار نگرفت و مدیران شهرداری خواهان پیگیری شدند. مهدی چمران، رئیس شورای شهر، اعلام کرد: «پس از مطرحشدن موضوع، به شهرداری اعلام کردیم که به مجموعه سعدآباد اخطار دهد و از این مجموعه شکایت کند. شهرداری تهران از مجموعه کاخ سعدآباد شکایت کرده و حتی از بنده نیز درخواست شد که شکایت را امضا کنم؛ اما در حال حاضر شکایت شهرداری منطقه برای پیگیری موضوع کفایت میکند.»
تابلوی زنده یک درخت در متروی بهارشیراز
حفاظت از درختان شهر تنها به نظارت و پیگیری قانونی محدود نمیشود؛ گاهی با یک ابتکار کوچک نیز میتوان در مسیر حفظ محیطزیست شهر قدم برداشت؛ اقدامی که در زمان افتتاح متروی بهارشیراز از سوی شهرداری تهران مورد توجه قرار گرفت.
مدیران کارگاه مترو در ایستگاه متروی بهارشیراز سلیقه به خرج دادند و ۲درخت قدیمی را در مترو حفظ کردند. این ایستگاه در اسفند ۱۴۰۲ افتتاح شد و وقتی شهروندان وارد آن شدند، دیدند که ۲درخت سرزنده و سبز در ورودی این مترو خودنمایی میکند و حتی دور آن را با محفظه شیشهای پوشاندهاند تا مثل یک تابلوی زنده تصویری عمل کند؛ تابلوی زیبایی که خیرهکننده است.
خیابان ولیعصر
درختان خیابان ولیعصر همواره در معرض تخریب برجسازها و متخلفان ساختمانی قرار دارند. یکی از خبرسازترین پروندههای تخلف خشکاندن درختان خیابان ولیعصر مربوط به محدوده خیابان محمودیه بود. در آخرین روزهای تیرماه ۱۴۰۱ ویدئویی در شبکههای اجتماعی منتشر شد که نشان میداد چند درخت در مقابل یک ملک نوساز خشک شدهاند. این ویدئو بهسرعت به رسانهها راه یافت و مدیران شهرداری و شورای شهر به آن واکنش نشان دادند.
براساس توضیحات شهردار منطقه یک، «این اقدام توسط مالک ملک نوساز در خیابان ولیعصر(عج) تقاطع محمودیه پلاک ۲۷۲۸ انجام شده و ۱۰ اصله درخت چنار در این محدوده در سالهای گذشته حین عملیات ساختمانی خشک شده است. دراینباره ضمن بررسی کارشناسی توسط کارشناس رسمی دادگستری و پیگیری اداره حقوقی منطقه، موضوع در کمیسیون ماده۷ منطقه نیز مطرح شده و در حال صدور رأی جریمه با بالاترین ضریب است. ملک مذکور فاقد پایانکار بوده و تا تعیین تکلیف درختان خشک و پرداخت جرایم مربوطه هیچگونه پایانکاری صادر نخواهد شد.»
دادستانی تهران هم موظف شد کارگروهی تخصصی تشکیل دهد و علت وقوع حادثه را بررسی کند. درنهایت شهرداری تهران با کمک دستگاه قضایی جریمه سنگین ۱۱۷میلیارد تومانی و کاشت بیش از ۱۰۰ اصله درخت در خیابان ولیعصر را برای مالک متخلف در نظر گرفتند تا او درس عبرتی برای سایر متخلفان باشد.
مجموعه انقلاب
«تعدادی از درختان مجموعه انقلاب در سالهای گذشته خشکانده و قطع شدهاند؛ اما هیچکس تاکنون پیگیر آن نشده است و مردم از دستگاه قضایی انتظار دارند موضوع را پیگیری و نتیجه را به آنها اعلام کند.» این جملات را مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت، محیطزیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران، در مرداد ۱۴۰۱ بیان کرد تا مانع تخریب سایر درختان این مجموعه شود.
رئیس سازمان بوستانهای شهرداری تهران در همان زمان واکنش نشان داده و گفته بود: «درباره قطع درختان باشگاه انقلاب، شهرداری تهران از این مجموعه شکایت کرد و دادخواست تجدیدنظر در تاریخ نوزدهم مردادماه صادر شد.» موضوعی که همچنان پیگیری آن ادامه دارد و بعد از آن شهرداری تمهیدات چشمگیرتری را برای نگهداشت درختان این مجموعه بزرگ در نظر گرفت.
بوستان اقاقیا
قطع درختان این بوستان در بهمن پارسال جنجال بسیاری به پا کرد. ناصر امانی، عضو شورای شهر، کسی بود که در جلسه شورا دست به این افشاگری زد تا از این طریق مدیران شهری مانع تکرار چنین اتفاقی شوند.
امانی در این رابطه توضیح داده بود: «مدیران یکی از مجموعههای وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام بخشی از بوستان اقاقیا را در محله داوودیه فنسکشی و ۶۰ درخت را قطع کردهاند، با این ادعا که بخشی از این بوستان در مالکیت آنهاست؛ درحالیکه فردی دیگر نیز مدعی است. اما آن مدیران برای محکمکردن جای پای خود، درختان را یا از ریشه کنده یا قطع کردهاند».
پیگیری شهروندان محلی و اعضای شورای شهر باعث شد که شهرداری منطقه۳ وارد عمل شده، فنسها را جمعآوری و درختانی را که از ریشه درآورده بودند، دوباره جایگذاری کند.