بی اشتهایی (Anorexia) به معنای از دست دادن اشتها و ناتوانی در غذا خوردن است که اغلب به دلیل یک بیماری جسمی اتفاق میاقتد. بی اشتهایی عصبی (Anorexia nervosa) یا آنورکسیا زمانی اتفاق میافتد که فرد عمداً مصرف غذای خود را محدود میکند. بی اشتهایی عصبی آنورکسیا ناشی از اختلال سلامت روانی است که زندگی فرد را تهدید میکند و شامل چالشهای عاطفی، تصویر غیرواقعی از بدن و ترس اغراق آمیز از افزایش وزن است. در این مقاله قصد داریم به سوالاتی از قبیل Anorexia چیست، بی اشتهایی عصبی را چگونه درمان کنیم؟ علائم بی اشتهایی عصبی چیست، بی اشتهایی عصبی در کودکان و دیگر سوالات پاسخ دهیم. با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.
بی اشتهایی عصبی یا آنورکسیا چیست؟
بی اشتهایی عصبی یا آنورکسیا (anorexia nervosa) نام یک بیماری است که به سلامت روان آسیب میرساند. آنورکسیا یک بیماری جدی محسوب میشود اما خوشبختانه با درمان مناسب، امکان بهبودی بیمار وجود دارد.
در برخی موارد، فرد ممکن است مقدار قابل توجهی از وزن خود را از دست بدهد و علائم بیاشتهایی را نشان دهد، اما وزن بدن یا شاخص توده بدنی (BMI) بسیار پایینی نداشته باشد. دانشمندان به این وضعیت به عنوان بی اشتهایی عصبی غیر معمول میگویند.
بی اشتهایی عصبی اغلب در دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالی ظاهر میشود، اما گاهی اوقات می تواند در سال های پیش از نوجوانی یا بعد از آن هم مشاهده شود. بسیاری تصور میکنند که آنورکسیا فقط در زنان اتفاق میافتد اما این بیماری به جنسیت افراد ارتباطی ندارد و هم در زنان هم مردان ممکن است اتفاق بیافتد. البته طبق آمارها، نسبت زنان مبتلا به بی اشتهایی عصبی به مردان ۱۰ به ۱ است و این بیماری در زنان بیشتر مشاهده میشود. از سوی دیگر، بسیاری از مردان این تفکر نادرست را دارند که بیاشتهایی عصبی فقط در زنان اتفاق میافتد و به همین دلیل وقتی به این بیماری دچار میشوند، دیر به پزشک مراجعه میکنند و تشخیص آن دیرتر میشود.
فرد مبتلا به بی اشتهایی عصبی عمداً مصرف غذای خود را برای کاهش وزن یا جلوگیری از افزایش وزن محدود میکند. فرد مبتلا به بی اشتهایی عصبی ترس شدیدی از افزایش وزن دارد، حتی اگر وزن بدنش به شدت پایین باشد. محدود کردن رژیم غذایی باعث میشود که مواد مغذی به بدن نرسد و به این ترتیب سلامت بدن به خطر میافتد.
علائم بی اشتهایی عصبی
بی اشتهایی عصبی یک بیماری پیچیده است. علامت اصلی ابتلا به آنورکسیا کاهش وزن قابل توجه یا وزن بسیار کم بدن است. در بی اشتهایی عصبی غیر معمول، فرد ممکن است علیرغم کاهش قابل توجه وزن، همچنان وزن متوسطی داشته باشد. کمبود مواد مغذی در بدن ممکن است به علائم و نشانههای فیزیکی دیگری منجر شود، از جمله:
- از دست دادن شدید توده عضلانی
- بیحالی، خستگی یا فرسودگی
- پایین آمدن فشار خون
- سبکی سر یا سرگیجه
- پایین بودن دمای بدن و سرد بودن دست و پا یا هیپوترمی
- نفخ یا ناراحتی معده
- خشک شدن پوست
- متورم شدن دستها و پاها
- ریزش مو
- اختلال قاعدگی یا پریود نشدن
- ناباروری
- بیخوابی
- از بین رفتن تراکم استخوان و افزایش خطر شکستگی استخوان
- شکننده شدن ناخنها
- یبوست
- نامنظم یا غیر طبیعی شدن ریتم قلب
- افزایش موهای زائد و ریز روی بدن
- افزایش موهای صورت
- بوی بد دهان و پوسیدگی دندان در افرادی که به علت آنورکسی مکرر استفراغ میکنند.
فرد مبتلا به آنورکسیا همچنین ممکن است رفتارهای خاصی از خود نشان دهد، مانند:
- محدود کردن مصرف کلی غذا یا محدوده غذاهایی که مصرف می کنند
- نشان دادن نگرانی بیش از حد در مورد وزن، اندازه بدن، رژیم غذایی، کالری و غذا
- ورزش زیاد، مصرف ملینها یا استفاده از مواد تهوع آور
- ارزیابی وزن و اندازه بدن آنها به طور مکرر
- صحبت بیش از حد در مورد “چاقی” یا داشتن اضافه وزن
- انکار احساس گرسنگی یا اجتناب از خوردن وعدههای غذایی
- ایجاد رسم و رسوم غذایی جدید، مانند خوردن غذاها به ترتیب خاص
- آشپزی برای دیگران بدون غذا خوردن
- کنارهگیری از دوستان و تعامل اجتماعی
- نشان دادن علائم افسردگی
فرد مبتلا به آنورکسیا معمولاً غذا خوردن را همتراز با گناه میداند. البته همه افراد مبتلا به این عارضه یکسان رفتار نمیکنند و برخی از افراد ممکن است بی اشتهایی عصبی غیر معمول را تجربه کنند. بی اشتهایی عصبی در نوجوانان رایجتر است.
علت بی اشتهایی عصبی چیست؟
معمولاً نگرانی در مورد وزن و شکل بدن از ویژگیهای بی اشتهایی عصبی است، اما ممکن است علت اصلی آن نباشد. متخصصان دقیقاً نمیدانند که چرا این عارضه رخ میدهد، اما عوامل ژنتیکی، محیطی، بیولوژیک و سایر عوامل ممکن است در بروز آنورکسیا نقش داشته باشند.
راههای تشخیص آنورکسیا
تشخیص زودهنگام و درمان سریع آنورکسیا، شانس بهبودی سریع را افزایش میدهد.
پزشک از فرد مشکوک به آنورکسیا سؤالاتی در مورد عادات غذایی، وزن و سلامت کلی روحی و جسمی او میپرسد تا از وجود این بیماری اطمینان پیدا کند. همچنین ممکن است آزمایشهایی را تجویز کنند تا سایر بیماریهای زمینهای با علائم و نشانههای مشابه، مانند سوء جذب غذا، سرطان و مشکلات هورمونی را بررسی کنند.
علاوه بر معاینه فیزیکی، برای تشخیص آنورکسیا ممکن است به موارد دیگری مانند آزمایش خون، آزمایش ادرار و تصویربرداری هم نیاز باشد.
بی اشتهایی عصبی را چگونه درمان کنیم؟
درمان بی اشتهایی عصبی باید توسط پزشک انجام شود. پزشک با توجه به موارد زیر درمان را آغاز میکند:
- سن، سلامت کلی، و سابقه پزشکی
- میزان حاد بودن علائم
- تحمل برنامههای غذایی خاص، درمانها یا داروهای دیگر
- ترجیحات فردی و خانوادگی
استراتژیهای درمانی بی اشتهایی عصبی عبارتند از:
- درمان شناختی-رفتاری، که میتواند به فرد کمک کند تا راههای جدیدی برای تفکر، رفتار و مدیریت استرس پیدا کند.
- مشاوره خانوادگی و فردی
- تغذیه درمانی، که اطلاعاتی در مورد نحوه استفاده از غذا و مصرف غذاهای مفید و مغذی مانند پنیر و انواع لبنیات برای ایجاد و حفظ سلامتی ارائه میدهد.
- تجویز دارو برای درمان افسردگی و اضطراب
- تجویز مکمل برای رفع کمبودهای تغذیهای
- بستری در بیمارستان (در برخی موارد حاد)
مراجعه به پزشک برای درمان آنورکسی برای یک فرد مبتلا به بی اشتهایی عصبی می تواند چالشبرانگیز باشد. خانواده و دوستان می توانند حمایت مهمی از فرد انجام دهند. اگر در بین نزدیکان و آشنایان شما، فردی به این مشکل دچار شده است، میتوانید با پی بردن به علائم و نشانهها، به درمان هر چه زودتر او کمک کنید.
برای بی اشتهایی عصبی چه بخوریم؟
سوء تغذیه ناشی از بی اشتهایی عصبی میتواند بر تمام سیستمهای بدن تأثیر منفی بگذارد. بنابراین، بازیابی وزن و سلامت تغذیه جزء ضروری درمان بی اشتهایی عصبی است. تغذیه در دوران درمان بی اشتهایی عصبی باید متمرکز بر دریافت کالری و مواد مغذی باشد. بهتر است برای اطلاع از برنامه غذایی با پزشک مشورت کنید. اما به طور کلی از شیر، گوشت، پنیر، مواد دارای چربیهای مفید مانند کره و سبزیجات را در برنامه غذایی خود قرار دهید.
شما میتوانید برای خرید پنیر و خرید کره و انواع لبنیات مفید برای درمان بی اشتهایی عصبی به فروشگاه آنلاین کالین سر بزنید.
سوالات متداول در مورد بی اشتهایی عصبی آنورکسیا
تفاوت بین بی اشتهایی و بی اشتهایی عصبی چیست؟
بی اشتهایی اصطلاحی است که برای توصیف از دست دادن اشتها یا ناتوانی در خوردن استفاده می شود و میتواند ناشی از بسیاری از بیماریهای دیگر باشد. اما، بی اشتهایی عصبی یک اختلال در مصرف مواد غذایی است که در آن فرد عمداً مصرف غذای خود را برای کاهش وزن یا جلوگیری از افزایش وزن محدود میکند.
علائم هشداردهنده بی اشتهایی عصبی چیست؟
احساس گناه یا شرم بعد از خوردن غذا، کنارهگیری از دوستان، فکر کردن بیش از حد به چاقی و افزایش وزن از جمله علائم هشدار برای شروع بیاشتهایی عصبی هستند.
منبع : calindairy.com
.