بهداشت در باغات یکی از مهمترین و اساسی ترین کارهایی است که باید در طول دوره رشد گیاهان به بهترین شکل انجام شود. بهداشت باغ به طور مستقیم و غیر مستقیم در افزایش کیفیت محصولات تاثیر دارد. در ادامه این مقاله اثر بهداشت باغ در افزایش کیفیت محصول را به طور تفکیکی به صورت کامل توصیح داده ایم پس تا اخر این مقاله با ما همراه باشید. (تماس با ما)
بهداشت باغ چیست؟
به طور کلی هر عملی که در باغ به منظور جلوگیری از زندگی آفات و بیماری ها و انتقال آن ها شود را بهداشت باغ میگویند. رعایت بهداشت باغ باعث میشود که دوره زندگی آفات و بیماری ها کوتاه شود یا از ورود آن ها با باغ جلوگیری شود. مدیریت بقایای گیاهی،ضد عفونی ابزار آلات،مبارزه با علف های هرز،سمپاشی اصولی،مدیریت نیروهای انسانی و مدیریت خارج از باغ از جمله موارد مهم در رعایت بهداشت باغ میباشند که در ادامه به توضیح آن میپردازیم. با ما همراه باشید.
1. مدیریت بقایای گیاهی:
بقایای گیاهی میتواند جولانگاه آفات و بیماریهای گوناگون باشد. منظور از بقایای گیاهی کلیه مواردی است که از درختان در باغ بهجای میماند. بقایای هرس شاخهها، برگهای ریخته شده بر زمین، میوههای برداشت نشده و یا ریخته شده، درختان شکسته شده و یا حتی کندههای بزرگی که بهعنوان هیزم در باغات استفاده میشوند میتوانند برای بهداشت باغ خطرآفرین باشد.
تمامی بقایای گیاهی بایستی در باغات معدوم شوند. معدوم کردن این بقایا به دو شیوه سوزاندن و یا دفن عمیق امکانپذیر است؛ بنابراین هرگز بقایای گیاهی را در محیط باغ دپو نکنید و منتظر پوسیده شدن آنها نباشیدگاهاً تلنبار کردن بقایای گیاهی سبب جلب آفات از باغات مجاور شده و یا ممکن است محل مناسبی برای پنهان شدن جوندگان و یا خزندگان مضر برای باغ و زادوولد آنها باشد. نتیجه اینکار اینست که آفات و بیماری ها در باغ شما کمتر میشود و موجب میشود که بیماری در باغ گشترش پیدا نکند و در نهایت محصول بهتری برداشت خواهید کرد. (اثر بهداشت باغ در افزایش کیفیت محصول)
2. ضدعفونی ابزار آلات در بهداشت باغ:
وقتی که ما با یک قیچی باغبانی درخت آلوده را هرس میکنیم اگر با همان قیچی سراغ درخت بعدی که سالم است برویم اینکار موجب آلوده شدن درخت بعدی به بیماری میشود. در واقع موجب گسترش پیدا کردن بیماری میشویم. بهترین راهکار این است که بعد از هرگونه عملیات بر روی درختان قبل از اینکه سراغ درخت بعدی برویم حتما ابزار آلات خودمان را هرس یکنیم. جلوگیری از گشترش بیماری به مرور موجب از بین رفتن بیماری و در نتیجه برداشت محصول بهتر میشود.
3. مبارزه با علفهای هرز:
علفهای هرز در باغات یک تهدید جدی محسوب میشوند. علاوه بر این که این علفها محل مناسبی برای رشد و یا زمستانگذرانی عوامل بیماریزا و آفات هستند، میتوانند با افزایش رطوبت هوا در باغات سبب بروز بیماریهای قارچی و باکتریایی متعدد شوند. همچنین این گیاهان با ایجاد رقابت بین ریشههای خود و ریشههای محصول باغی سبب ضعف عمومی در درختان میشوند.
برخی علفهای هرز میزبان واسط برخی بیمارگرها و یا میزبان ترجیحی آنها هستند که همین عامل باعث بروز شدیدتر بیماری و یا آفت در سطح باغ میشود. زدودن علفهای هرز و نیز جلوگیری از رویش مجدد آنها از اصول رعایت بهداشت در باغات است. کنترل و یا حذف علف های هرز موجب از بین رفتن بیماری ها و آفات میشوند و از این طریق موجب بهبود کیفیت محصولات میشوند.
البته علف های هرز با تمام مشکلاتشان فوایدی هم دارند که یکی از آنها مرطوب نگه داشتن سطح زمین و جلوگیری از تبخیر آب در زمستان میباشد. البته این به شرطی است که علف های هرز کنترل شده باشئد. کنترل علف های هرز در باغداری میتواند کلید موفقیت هر باغدا و باغبانی شود.
4. سمپاشی اصولی و دورهای:
توجه به زمان بروز و ظهور آفات و بیماریها باعث میشود که قبل از حضور آنها در باغات مبارزه آغاز شده و کمترین آسیب متوجه محصولات باغی شود. استفاده از سموم مؤثر بهصورت دورهای باعث میشود که جمعیت عامل زیانآور دائماً در زیر آستانه اقتصادی زیانبار قرار گرفته و علاوه بر کاهش هزینههای استفاده از سموم، آسیب کمتری به درختان نیز وارد شود. مبارزه به موقه با آفات موجب برداشت بیشتر و با کیفیت تر محصول مشود.
5.مدیریت نیروهای انسانی و ادوات در بهداشت باغ:
آموزش نیروهای مورد استفاده در باغات میتواند نقش مهمی در رعایت بهداشت باغ داشته باشد. توجیه نیروها برای واردکردن کمترین آسیب به درختان، استفاده از ادوات ضدعفونی شده و ورود پرسنل با لباس مخصوص کار در باغ کمک زیادی میکند تا میزان بیماری و آفت در باغ کاهش یابد.
این موضوع بهخصوص در مورد هرس کاران و پیوندزنها از اهمیت بیشتری برخوردار است. اصل بر این است که ادوات برندهای که بر روی یک درخت استفاده میشود تنها پس از ضدعفونی کامل در درخت بعدی استعمال شود. همچنین پوشاندن زخمها با چسب هرس، رنگ باغبانی و یا نایلون پیوند توسط کارگران نیز اهمیت فراوانی دارد.
6. مدیریت خارج از باغ:
تمامی مواردی که در بالا ذکر شد مواردی است که در داخل باغ قابل انجام است. اما اگر باغات همسایه شما هر یک از این موارد را رعایت نکنند میتوانند بهسادگی سبب هدررفتن زحمات شما در باغ شوند. در واقع اجرای یک سیستم یکپارچه بین باغات همسایه به خصوص در شرایطی که دارای درختان تحت کشت یکسان هستند تضمینکننده رعایت بهداشت در تک تک باغات است.
در مبحث بهداشت باغی بایستی به موضوع کلانتر از یک باغ مشخص فکر و بحث کرد. اگر اطراف باغ محصولات غیرمرتبط با باغ و یا زمینهای خالی نیز وجود دارد، بازهم باید به نوع محصولات توجه کرد. به طور مثال در باغات زرشکی که اطراف مزارع گندم بنا شدهاند میتوان بیماری زنگ را بهصورت مشترک مشاهده کرد و یا علفهای هرزی که در اطراف باغات روییدهاند و یا مردابهایی که به هر طریق تجمع آب را دارند میتواند منبع مناسبی برای تجمع و تکثیر آفات و بیماریهای گوناگون باشند؛ بنابراین مدیریت اطراف باغ نیز در موضوع بهداشت باغی با اهمیت است.