اندروید مانند دیگر سیستمعاملها، یک حالت پیشرفتهتر هم دارد که از اصطلاح روت برای این حالت استفاده میشود. روت کردن گوشی اندرویدی مزایای مختلفی ارائه میکند ولی از سوی دیگر معایبی هم دارد. با وجود اینکه سالها قبل روت کردن گوشیهای اندرویدی طرفداران بیشتری داشت، اما در حال حاضر دیگر محبوبیت سابق را ندارد. در این میان سوالی که ایجاد میشود این است که آیا روت کردن گوشی اندرویدی همچنان ارزشش را دارد؟
روت کردن گوشی اندرویدی چه معنایی دارد؟
معمولا سیستمعاملهای مختلف برای ارائهی بالاترین حد از دسترسی، از عباراتی مانند Administrator، Root یا Superuser استفاده میکنند. با این کار، قابلیتهای پیشرفتهی مبتنی بر دستکاری فایلهای سیستمی فعال میشود. از سوی دیگر انجام چنین کاری، خطرات امنیتی به همراه دارد.
با گذشت سالها، برخی قابلیتهای مفید و کاربردی اندروید به دسترسی روت نیاز داشتند. این کار برای افزایش امنیت گوشی انجام میداد ولی در این میان کاربرانی که میخواستند از تمام پتانسیل گوشی اندرویدی خود بهره ببرند، از این وضعیت ناراضی بودند. گاهی اوقات کاربران حتی برای دریافت گزارشهای دقیقتر مربوط به وضعیت باتری، ناچار به روت کردن گوشی اندرویدی خود میشدند.
در هر صورت به زبان ساده، با روت کردن گوشی اندرویدی به قابلیتهای پیشرفتهتری دسترسی پیدا میکند که برای کاربران معمولی قرار نیست ارائه شوند.
قبل از روت کردن گوشی اندرویدی به چه نکاتی توجه کنیم؟
قبل از اینکه برای روت کردن گوشی یا تبلت اندرویدی دست به کار شوید، باید چند نکته توجه کنید. اول از همه باید به ریسکهای انجام این کار بپردازیم تا قبل از عملی کردن این تصمیم، از عواقب آن آگاه باشید.
احتمال آسیبپذیر کردن گوشی اندرویدی
دسترسی روت در گوشی اندرویدی، یعنی میتوانید تمام فایلهای سیستمی را دستکاری کنید. به همین خاطر در این شرایط اگر یک بدافزار به گوشی شما نفوذ کند، میتواند آسیب به مراتب بزرگتری به گوشی موردنظر بزند. از سوی دیگر اگر حرفهای نباشید و فایلهای اشتباهی را دستکاری کنید، ممکن است گوشی را عملا به یک پاره آجر تبدیل کنید که در بین کاربران، برای این موضوع اصطلاح bricking به کار میرود. گاهی اوقات امکان برگشت از این وضعیت وجود دارد و گاهی اوقات هم اصلاح این اشتباه امکانپذیر نیست.
احتمال غیرفعال شدن برخی قابلیتها
این مورد معمولا نتیجهی غیرفعال کردن bootloader است. اما از آنجایی که بدون غیرفعال کردن bootloader نمیتوانید گوشی اندرویدی را روت کنید، در هر صورت باید به این موضوع بپردازیم. به عنوان مثال در صورت روت شدن گوشیهای سامسونگ، نمیتوانید از قابلیتهای امنیتی مانند Secure Folder بهره ببرید.
از سوی دیگر، بسیاری از شرکتها بعد از غیرفعال کردن bootloader، انتشار آپدیت را برای گوشی موردنظر متوقف میکنند و از سوی دیگر حتی در صورت نصب آپدیتهای جدید، ممکن است گوشی از کار بیفتد. همچنین برخی اپلیکیشنهای بانکی نسبت به روت شدن گوشی حساس هستند و اگر این موضوع را تشخیص بدهند، غیرفعال میشوند. البته کاربران حرفهای با برخی ترفندها، این محدودیتها را دور میزنند.
پاک شدن دادههای گوشی
این هم یکی دیگر از عوارض جانبی غیرفعال شدن bootloader است. زمانی که bootloader را غیرفعال میکنید، تمام حافظه داخلی گوشی پاک میشود. از سوی دیگر گاهی اوقات بعد از روت شدن گوشی، این فرایند پاک شدن بار دیگر تکرار میشود. البته طبیعتا چنین چیزی یک مشکل بزرگ نیست زیرا کافی است از دادهها یک بکاپ تهیه کنید و به همین خاطر در آموزشهای مربوط به روت کردن گوشی اندرویدی، همواره روی بکاپ گرفتن از اطلاعات قبل از انجام هر کاری تاکید میشود.
برای روت کردن گوشی اندرویدی به چه چیزهایی نیاز دارید؟
همانطور که گفتیم، برای روت کردن گوشی اندرویدی اول از همه باید bootloader را غیرفعال کنید. در این مطلب قصد نداریم به آموزش این کار بپردازیم ولی خوشبختانه با یک جستجوی ساده، میتوانید نحوهی غیرفعال کردن bootloader گوشی موردنظر خود را پیدا کنید.
از سوی دیگر باید از اپ Magisk بهره ببرید. برای برخی گوشیها، روت کردن به کمک کامپیوتر نیاز دارد و برای برخی مدلها هم لازم نیست از کامپیوتر کمک بگیرید. در هر دو صورت اپ Magisk نقش مهمی ایفا میکند. زمانی که برای اولین بار Magisk را اجرا میکند، اپ به شما میگوید که این گوشی برای روت شدن باید چه فرایندهایی را پشت سر بگذارد.
باید خاطرنشان کنیم این اپ در گوگل پلی قرار ندارد زیرا گوگل انتشار اپهای مربوط به روت کردن گوشی را ممنوع کرده است. به همین خاطر باید از لینک گیتهاب ارائه شده، این اپ را دانلود و نصب کنید. بار دیگر باید تاکید کنیم در این مطلب قرار نیست آموزش روت کردن گوشی اندرویدی را ارائه دهیم زیرا جزئیات این کار با توجه به مدل گوشی، فرق دارد. اما خوشبختانه در سایتهای مختلف و همچنین یوتیوب، میتوانید آموزش روت کردن تقریبا تمام گوشیهای اندرویدی را پیدا کنید.
آیا روت کردن گوشی اندرویدی همچنان ارزشش را دارد؟
با وجود اینکه سالها قبل برای بهرهگیری از چندین قابلیت کاربردی باید گوشی اندرویدی را روت میکردید، اما حالا بسیاری از این قابلیتها به خود سیستمعامل اندروید راه پیدا کردهاند و حتی اگر در اندروید خام وجود نداشته باشند، بخش بزرگی از قابلیتهای کاربردی در رابطهای کاربری وجود دارد.
در این میان باید به اپهای مفیدی مانند Swift Backup و Titanium Backup اشاره کنیم که با استفاده از دسترسی روت، میتوانند به غیر از اطلاعات اپها، دادههای مربوط به اکانتها، تنظیمات گوشی و دیگر موارد را هم بکاپ بگیرند. البته خود اندروید در این زمینه قابلیتهای بسیار خوبی دارد، ولی امکانات آن به وسعت چنین اپهایی نیست.
همچنین اگر میخواهید تبلیغات موجود در اپها را مسدود کنید و از اپهای پیشرفتهای مانند Greenify برای مدیریت باتری استفاده کنید، باید گوشی را روت کنید. از دیگر قابلیتهای مفیدی که روت کردن گوشی اندرویدی ارائه میدهد، قفل کردن گوشی روی یک دکل مخابراتی به خصوص است. خود گوشی برای اینترنت موبایل به طور خودکار به یکی از دکلهای نزدیک وصل میشود، ولی گاهی اوقات یک دکل بهخصوص سرعت اینترنت بسیار بالاتری ارائه میکند که در صورت روت بودن گوشی، به راحتی قادر به انجام این کار هستید. به همین خاطر برخی کاربران ایرانی صرفا برای این کار، گوشی خود را روت میکنند.
در این میان باید به کاربرانی اشاره کنیم که به نصب کاستوم رامها علاقهی زیادی دارند. به زبان ساده، این کاستوم رامها، رابطهای کاربری اختصاصی هستند که توسط کاربران توسعه پیدا کردهاند و مثلا اگر گوشی شما دیگر اندروید جدید را دریافت نمیکنید، با نصب کاستوم رام احتمالا میتوانید چند نسخهی بعدی اندروید را هم نصب کنید.
در نهایت در مورد اینکه آیا باید گوشی اندرویدی خود را روت کنید یا نه، طبیعتا این موضوع بستگی به نیازهای شما دارد. افرادی که فنی هستند و میخواهند گوشی خود را دستکاری کنند، معمولا از روت کردن گوشی استقبال میکنند و به چشم یک چالش جذاب، سراغ انجام این کار میروند. بنابراین اگر میخواهید امکانات گوشی اندرویدی را افزایش دهید و مثلا برای بهرهگیری از سرعت بهتر آن را به دکل خاصی وصل کنید، روت کردن گوشی مزایای قابل توجهی دارد. از طرف دیگر باید معایب احتمالی مانند آسیبپذیر کردن گوشی و احتمال از کار افتادن اپهای بانکی را هم باید در نظر بگیرید که البته در مورد اپهای بانکی، راهکارهای نسبتا پیچیدهای برای حل این مشکل وجود دارد.
منبع: HowToGeek